-OSLO-
Yýlmaz Özdil, Halk TV’de katýldýðý programda, kanalýn Þam’da Suriye diktatörü ile gerçekleþtirdiði söyleþiyi eleþtirdi. Bu, normal. Çünkü aklý baþýnda her yazar, Türkiye’nin özellikle demokrasi konusunda bu tür bir yaratýktan ders almaya ihtiyacý olmadýðýný düþünür, ifade eder. Normal olmayan, bu açýklamasýndan sonra sosyal medya üzerinden aldýðý mesajlar... Köþesinde yayýnladýðý mesajlar sosyal medyanýn ne ölçüde tehlikeli saldýrganlýk örnekleri taþýdýðýný göstermesi bakýmýndan önemli...
Özdil’in izleyip eleþtirdiði söyleþi yayýnlanmadan kendi twitter hesabýmdan, demokrasilerde bir diktatörle söyleþi yapýp yayýnlanabildiðini, ama örneðin Þam’da yaþayan Suriyeli bir gazetecinin Erdoðan’la söyleþi talebinde bulunmasý halinde baþýna neler gelebileceðini belirten bir-kaç mesaj yayýnladým.
Gelen mesajlar arasýnda en hafifi benim gibi bir ‘yandaþýn’ (ne alakaysa) demokrasi kriterlerini belirleyemeyeceði oldu.
Aþiretleþme önemli
Yeni bir belgeselin çekimlerine Norveç’in baþkentinden baþladým, Ýslamofobi’nin Avrupa kamuoyundaki ayak seslerini takip etmeye çalýþýyorum. 2011 yýlý 22 Temmuz’unda tam 77 kiþiyi bir ýrkçý katilin saldýrýsýna kurban vermiþ bir kentten, Oslo’dan bu iþe baþlamak önemli...
Breivik’in öldürdüðü gençlerin anýlarý unutulur gibi deðil... Norveç’in 11 Eylül’ü olarak deðerlendiriliyor... Bu kez saldýrgan El-Kaide gibi Ýslam’ý kullanan ne idüðü belirsiz bir terör örgütü deðil, kendi içlerinden yetiþmiþ bir ýrkçýydý...
Görüþlerine baþvurduðum genç akademisyenlerde gördüðüm ortak özellik, uzmanlýk alanlarýnýn zeminine mutlaka sosyal medya araþtýrmalarýný koymalarý oldu. Kendileriyle belgesel için söyleþiler yaptým ama isimlerini yazýmda kullanma konusunda izinlerini almadýðým için isim vermeden birkaç önemli cümleyi aktarmak isterim:
“Sosyal medyanýn geçirdiði hýzlý deðiþim, giderek þiddeti besleyen yapýnýn oluþmasýna neden oldu. Burada normal bir siyasi yapýlanmadan söz etmiyoruz, bir fikir çevresinde hýzla oluþan, hýzla güçlenen, bazen de hýzla ortadan kaybolan bir aþiretleþmeden söz ediyoruz. Bu aþiretleþme, ayný zamanda en barýþçý fikirlerin bile kýsa zamanda þiddet yanlýsý bir noktaya savrulmasýna yol açabiliyor. Bunda ortaya atýlan fikre ayný anda oluþan karþýt-aþiretin tutumu da etkili oluyor. Bizi bu yapý kaygýlandýrýyor, çünkü özellikle ýrkçý düþüncenin ve bu yöndeki aþiretleþmenin sosyal medyada çok güçlendiðini izliyoruz...”
Nefret suçu
“Irkçý düþünceleri sosyal medyada savunan örneklerin günlük yaþamlarýna girdiðinizde mülteci komþularý ile çok iyi geçinen, normal, ailesine ve dostlarýna düþkün, saygýn ve iyi aile babalarý ile karþýlaþýyorsunuz. Gerçek hayattaki yaþam çizgisiyle sosyal medyada çizdiði karakterin hiç iliþkisi yok. Sosyal medya, insanýn içindeki þeytaný dürten, ona sanal bir kimlik kazandýran yapý taþýyor. Ama ne yazýk ki, sanal dünyada geliþtirilen bu karakter, bazen Breivik olayýnda yaþandýðý gibi gerçek patlamalara neden oluyor...”
Yani, ‘nefret suçu’nun en kolay iþlendiði alan sosyal medya...
“Kendiliðinden geliþen, bireysel þiddeti önlemek” için akademisyenlerin üzerinde çalýþtýðý bir alan ayný zamanda...
Sanýrým, Özdil, bir laf söyledi diye kendisine akan mesajlar karþýsýnda þaþýrmýþtýr. Siyasi çizgisi bu ölçüde belli bir yazarýn ‘satýlmýþlýkla’ suçlanmasý normal olabilir mi, demek orada bir aþiret devreye giriyor ve gözü kara salvolar baþlýyor...
Bu durumdan ortaya çýkan tek gerçek var: Sosyal medyadan kaynaklanan övgü mesajlarýnýn da bir anlamý yok!.. O mesajlar da genel olarak bir aþiret elemaný alkýþý olarak deðerlendirilmeli...
Geçelim...
Benim aklým þu günlerde, yoðun çekim tempomdan vakit buldukça ekranda kýsa süreli de olsa izlediðim ‘ekran karakterlerinde...’ “Dalaþma kabiliyetleri”ni bunca yýlýn TV’cisi olarak hayretle izliyorum. Futboldan siyasete, hatta dýþ politikaya kadar uzanan “muazzam”(!) bir fikir bereketi ve kavga nedeni sergileniyor. Acaba, gerçek karakterleri mi, yoksa ekran için geliþtirilmiþ reyting robotlarý ile mi karþý karþýyayýz, ben bile anlayamýyorum.
Takipçi sayýsýný artýrmak için sürekli polemik twitleri atan siyasetçiler gibiler... Bugün sosyolojinin ilgi alanýndalar, yarýn antropolojinin...
