Sosyal medyanýn halleri

Yeni bir virüs dalgasýnýn konuþulduðu günlerdeyiz. Kaliforniya'da anlýk Covid-19 takipleri yapýlýyor. Eyalet genelinde artan ölümler yeni varyantý gündemde tutuyor. Bu sefer insanlýk daha temkinli ve kolay kolay evine kapanýp teslim olmayacak gibi.

2020 yýlýnýn ilk aylarýnda Covid-19 virüsü henüz yeniydi. Ýnsanlýk rutinlerini deðiþtirdi. Her gün parka, camiye, okula, iþ yerine gidenler evden çýkamaz oldular. Pazardan seçerek meyve sebze alan teyzeler alýþveriþ sitelerine üye olmak zorunda kaldý. Herkes internet bankacýlýðýný öðrendi ve kredi kartýna alýþtý.

Evlerine kapananlar sosyal medyadan olup biteni anlamaya çalýþýyordu. O günlerde ClubHouse adlý uygulama sosyal medya kullanýcýlarýnýn dikkatini çekmeyi baþardý.

ClubHouse radyo günlerini anýmsatýyordu. Ýstediðiniz bir baþlýkta açtýðýnýz odaya tanýdýklarýnýzý davet edebiliyordunuz. Ýsteyen herkesin el kaldýrýp odada konuþma imkaný vardý. Ayný zamanda farklý ülkelerden ve dillerden odalara da katýlabiliyordunuz. Ev hapsinde dünyanýn her yerinden Türkçe odalara katýlan üyeler yüzlerce farklý odada kendi merak ettikleri konularda uzman isimleri de dinleyebiliyordu.

Ýnsanlarýn evlerinde ayrý ayrý odalara hapsolduðu günlerde saat farkýndan dolayý 24 saat diyalog sürüyordu. Çok sesli bir atmosfer sunan ClubHouse virüsün etkisini azaltmasýyla giderek popülerliðini kaybetti.

O günlerde kendi adýma çok nitelikli dostlar edinme fýrsatý buldum. Felsefe, müzik, sinema, edebiyat gibi alanlarda Türkçe seslenen dostlar edinme imkaným oldu. Özellikle yurtdýþýnda yaþayan eðitimli Türkler için anadilde iletiþim kurmanýn zevki bambaþkaydý. Dünyanýn her yerinden baðlanan akademisyenler, beyaz yakalýlar, giriþimciler, sanatçýlar için bu mecra radyo günlerini anýmsatan bir dönem gibi hayatýmýzda yer etti.

Pandemi günlerinin yasaklarý biter bitmez ClubHouse zamanla nitelikli üyelerini kaybetti. Zamanla marjinal gruplarýn buluþma noktasýna dönüþtü. Yurtdýþýnda yaþayan FETÖ ve PKK sempatizanlarý hemen her konuyu Türkiye düþmanlýðýna getirerek platformun keyfini kaçýrdýlar. Masa baþýnda üretilmiþ yalan haberleri saatlerce konuþanlar türedi. Ýtiraz edenler, haberin "fake" olduðunu söyleyenler aþaðýlandý. Bazen de FETÖ-FETÖCÜ kelimelerini kullananlar, örgütün ABD'deki gazetecileri tarafýndan tehdit edildi ve sindirildi.

Yüksek katýlýmcý sayýsý içinde göze görünmeyen minör gruplar üye sayýsý azaldýktan sonra öne çýkmaya baþladý. 500 kiþiye düþen ClubHouse kullanýcýlarý içerisinde öne çýkan marjinal ve sosyopat kullanýcýlar, birden çok bot hesapla insanlarý baskýlamak ve susturmak için ellerinden geleni yaptýlar.

Baþka bir ülkede göçmenken ve ýrkçýlýða maruz kalmýþken Türkiye'deki yabancýlara hakaret edenler ortaya çýktý. Ýktidara yahut muhalefete, topyekun siyasetçilere galiz küfürler edenler görüldü. Ýnanç tartýþmalarýnda uç görüþler makul görüþleri neredeyse yok etti. Derken geçtiðimiz hafta ClubHouse yeni bir güncelleme yaptý ve en azýndan Türkçe konuþan üye sayýsýný iyice yok eden kullanýmý zor bir versiyonu devreye soktu.

Sosyal medyanýn doðru kullanýldýðýnda ne denli yararlý olduðunu, ancak art niyetli marjinal gruplarýn elinde ise ne kadar tehlikeli boyuta ulaþtýðýna tanýk olduk. Üyeler arasýnda belki yüzlerce suç duyurusu ve dava gündemi oluþtu.

Sosyal medyanýn eðitimli kullanýcýlarýnýn toplandýðý ClubHouse hikayesi sona erdi diyebiliriz. 100 milyon dolarlýk deðerini birden 4 milyar dolara çýkaran þirket pandemi sonrasý giderek güç kaybetti. Geçtiðimiz aylarda çalýþanlarýnýn yarýsýný iþten çýkarmak zorunda kaldý.

Ýnternetin ürettiði uygulamalar zamana ve kuþaklara yeniliyorlar. Giderek hafýzalarýmýzdan silinen pek çok uygulama hayatýmýza girip çýkýyor ve birden yok oluyorlar.

Sosyal medyayý görmezden gelemeyiz ancak abartmamak gerekiyor. Hele sosyal medya üzerinden Türkiye'yi ve dünyayý anlamak için henüz çok yetersiz bir mecra. Yeni bir baðýmlýlýk türü olarak karþýmýza çýkan sosyal medya, modern insaný gerçek hayattan uzaklaþtýrýyor

Umberto Eco "ahmaklarýn istilasý" olarak tanýmlýyor sosyal medyayý. Bireyin "düþünüyorum, öyleyse varým" yerine "yaþýyorum, iþte buradayým" dercesine paylaþým yaptýðý bu sanal evren önemsenmek, deðer görmek, ilgi çekmek için kullanýlýyor.

Her þeye raðmen gerçek hayat ve gerçek dostluklar devam ediyor. Hayatý yakalayabilenler için gerçek dünya dönmeye devam ediyor.