‘Saðlam kafa saðlam vücutta bulunur’ sözü psikolojide geçerlidir. Araþtýrmalar düzenli egzersizin stresi azaltýp endorfin gibi mutluluk hormonlarýný artýrdýðýný ortaya koyuyor.
SPOR hem ruhsal bozukluklarýn tedavisinde hem de ruh saðlýðýnýn korunmasýnda etkili olan bir uðraþtýr. Fiziksel performansý artýrdýðý gibi zihinsel ve ruhsal performansý da artýrýr. “Saðlam kafa saðlam vücutta bulunur” atasözü bu açýdan çok anlamlýdýr. Araþtýrmalar düzenli egzersizin stres hormonlarýný azalttýðýný ve endorfin gibi insana keyif veren, motivasyonu artýran hormonlarý da artýrdýðýný ortaya koymuþtur. Hem beden hem de ruh saðlýðýný tehdit eden stres hormonlarýndan adrenalin gereksiz yere kalbi hýzlandýrýr, tansiyonu yükseltir, kaslardaki gerginliði artýrarak solunumu zorlaþtýrýr, dikkat ve konsantrasyonu zayýflatýr, problem çözme kapasitesini düþürür, uyku döngüsünü bozar, kortizol ise þeker ve kolesterolü yükseltir, vücutta su tutulmasýný artýrýr, þiþkinlik duygusuna yol açar, öfkeliliðe sebep olur, yaþlanmaya ve metabolik sendroma zemin hazýrlar, bellekte zayýflýk yaratýr. En basit bir yürüyüþ faaliyeti bile bu stres hormonlarýný azaltýr ve stresin davetiye çýkardýðý fiziksel ve ruhsal hastalýklardan korur. Mesela tansiyon hastalarý spor sayesinde ilaç yüklemesinden kurtulurlar.
Travmalara karþý en iyisi yüzmek
Þeker hastalarý yürüyüþün insülini artýrýcý etkisiyle daha düzenli bir þeker düzeyine kavuþurlar. Ýbn-i Sina melankoli hastalarýna avcýlýk sporunu tavsiye edermiþ. Platon çocuklara ilk on yaþta beyin ve beden geliþimleri için sporu önerir. Yürüyüþ ve yüzme gibi ritmik sporlarýn beyni rahatlama etkileri son derece yüksektir. Yürüyüþ ve yüzme esnasýnda beynin sað ve sol yarýmküresi ritmik bir þekilde uyarýlýr. Bu ritmik uyarýlmanýn hem rahatlatýcý hem de sýkýntýlý olaylarý çözümleyici etkisi vardýr. O yüzden önemli bir hayat olayýnýn ardýndan yaþanan ruhsal travmalarda yürüyüþ ve yüzme gibi sporlar çok etkili olmaktadýr. Çok stresli bir çalýþma döneminin ardýndan yapýlan tatillerde yüzme ve yürümenin bizi rahatlatmasýnýn ve beynimizi bir manada sýfýrlamasýnýn altýnda bu iki taraflý ritmik uyarýlmanýn etkisi büyüktür.
