‘Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur’ sözü psikolojide geçerlidir. Araştırmalar düzenli egzersizin stresi azaltıp endorfin gibi mutluluk hormonlarını artırdığını ortaya koyuyor.
SPOR hem ruhsal bozuklukların tedavisinde hem de ruh sağlığının korunmasında etkili olan bir uğraştır. Fiziksel performansı artırdığı gibi zihinsel ve ruhsal performansı da artırır. “Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur” atasözü bu açıdan çok anlamlıdır. Araştırmalar düzenli egzersizin stres hormonlarını azalttığını ve endorfin gibi insana keyif veren, motivasyonu artıran hormonları da artırdığını ortaya koymuştur. Hem beden hem de ruh sağlığını tehdit eden stres hormonlarından adrenalin gereksiz yere kalbi hızlandırır, tansiyonu yükseltir, kaslardaki gerginliği artırarak solunumu zorlaştırır, dikkat ve konsantrasyonu zayıflatır, problem çözme kapasitesini düşürür, uyku döngüsünü bozar, kortizol ise şeker ve kolesterolü yükseltir, vücutta su tutulmasını artırır, şişkinlik duygusuna yol açar, öfkeliliğe sebep olur, yaşlanmaya ve metabolik sendroma zemin hazırlar, bellekte zayıflık yaratır. En basit bir yürüyüş faaliyeti bile bu stres hormonlarını azaltır ve stresin davetiye çıkardığı fiziksel ve ruhsal hastalıklardan korur. Mesela tansiyon hastaları spor sayesinde ilaç yüklemesinden kurtulurlar.
Travmalara karşı en iyisi yüzmek
Şeker hastaları yürüyüşün insülini artırıcı etkisiyle daha düzenli bir şeker düzeyine kavuşurlar. İbn-i Sina melankoli hastalarına avcılık sporunu tavsiye edermiş. Platon çocuklara ilk on yaşta beyin ve beden gelişimleri için sporu önerir. Yürüyüş ve yüzme gibi ritmik sporların beyni rahatlama etkileri son derece yüksektir. Yürüyüş ve yüzme esnasında beynin sağ ve sol yarımküresi ritmik bir şekilde uyarılır. Bu ritmik uyarılmanın hem rahatlatıcı hem de sıkıntılı olayları çözümleyici etkisi vardır. O yüzden önemli bir hayat olayının ardından yaşanan ruhsal travmalarda yürüyüş ve yüzme gibi sporlar çok etkili olmaktadır. Çok stresli bir çalışma döneminin ardından yapılan tatillerde yüzme ve yürümenin bizi rahatlatmasının ve beynimizi bir manada sıfırlamasının altında bu iki taraflı ritmik uyarılmanın etkisi büyüktür.
