Stajyerlere ücret ödenmesi zorunlu mu?

Stajyerlik, eðitim öðretim süreci boyunca öðrenilen bilgi ve teoriyi, profesyonel bir ortamda pratik uygulamaya çevirebilecek ve deneysel öðrenme ile pekiþtirme faaliyetidir. Bu kapsamda stajyerler, uygulamalý deneyime sahip olur ve planladýðý kariyer alanýnda profesyonel baðlantýlar kurabilir. Dolayýsýyla stajýn bir eðitim faaliyeti olduðunu unutmamak gerekir.

3308 sayýlý Mesleki Eðitim Kanunu'nun 18. Maddesinde yer alan hüküm gereði on ve daha fazla personel çalýþtýran iþletmeler, çalýþtýrdýklarý personel sayýsýnýn yüzde beþinden az olmamak üzere mesleki ve teknik eðitim okul ve kurumu öðrencilerine beceri eðitimi, mesleki ve teknik ortaöðretim okul ve kurumu öðrencilerine staj ve tamamlayýcý eðitim yaptýrmakla yükümlü tutulmuþtur.

Öðrenci sayýsýnýn tespitinde kesirlerin tam sayýya tamamlanmasý gerekmektedir. Stajyer çalýþtýrma yükümlülüðü her ay çalýþan sayýsýna göre deðil, cari yýlýn ocak ayýnda bildirilen personel sayýsý üzerinden hesaplanmaktadýr.

Diðer bir anlatýmla 3308 Sayýlý Kanun'a göre, 10 ve daha fazla personel çalýþtýran firmalarýn, çalýþtýrdýklarý personel sayýsýnýn yüzde 5'inden az olmamak üzere mesleki ve teknik eðitim okul ve kurumu öðrencilerine beceri eðitimi yaptýrma zorunluluðu bulunuyor.

Sosyal güvenlik mevzuatý açýsýndan öðrencileri stajyer olarak deðerlendirilebilmesi için, sigorta bildirimlerinin okullarý tarafýndan yapýlmasý gerekmektedir.

Stajyer ücretleri ve stajyer çalýþtýran iþletmelere verilecek destek tutarlarý hakkýnda 05.01.2022 tarih ve 31710 sayýlý Resmî Gazete'de 5063 sayýlý Cumhurbaþkaný Kararý yayýnlanmýþtý.

Aday çýrak ve çýraklar ile iþletmelerde mesleki eðitim gören, staj veya tamamlayýcý eðitime devam eden öðrencilerin ücretleri, ayný zamanda devlet katkýsý ödemelerinin süresi hakkýnda düzenlemeler þu þekildedir:

* 3308 sayýlý Mesleki Eðitim Kanunu'na göre, aday çýrak ve çýraklar ile iþletmelerde mesleki eðitim gören, staj veya tamamlayýcý eðitime devam eden öðrencilere yapýlacak ödemeler asgari ücretin net tutarýnýn %30'undan az olamayacaðýna dair karar alýnmýþtýr.

* Kalfalýk yeterliðini kazanan mesleki eðitim merkezi son sýnýf öðrencilerine yapýlacak ödemeler brüt asgari ücretin %50'sinden az olamayacaktýr.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 01.01.2024-31.12.2024 döneminde uygulanacak asgari ücreti 2024 yýlý Ocak ayýndan itibaren asgari ücret brüt 20.002,50 TL, net 17.002,12 TL olarak belirlemiþtir. 2023 yýlý Temmuz ayýna göre yüzde 49,11 oranýnda artýþ yapýlmýþtýr. Yapýlan yeni artýþ sonrasý minimum stajyer ücret seviyeleri þu þekildedir:

* Kalfalýk yeterliliðini kazanan mesleki eðitim merkezi son sýnýf öðrencilerine: 10.001,25 TL

* Ýþletmelerde mesleki eðitim gören öðrenciler ile mesleki ve teknik ortaöðretim okul ve kurumlarýnda staj veya tamamlayýcý eðitim gören öðrencilere (9, 10, 11 ve 12'nci sýnýf öðrencileri ile üniversite öðrencileri için): 5.100,64 TL

Mesleki eðitim merkezi programý dýþýndaki okul ve kurumlarda öðrenim gören öðrencilere ödenebilecek en az ücretin belirli bir kýsmý iþverenlere destek olarak devletçe karþýlanmaktadýr.

Buna göre, yirmiden az personel çalýþtýran iþletmeler için ödenen ücretin üçte ikisi, yirmi ve üzerinde personel çalýþtýran iþletmeler için ödenen ücretin üçte biri; mesleki eðitim merkezi programýna devam eden öðrencilere ödenen ücretin ise tamamý iþverenlere destek olarak ödenecektir. Söz konusu teþvik stajyer istihdamýný özendirmesi açýsýndan iþverenlere ödenmektedir.