Daha önce bu köþede de birkaç kez dile getirmiþ olsak da son günlerde basýnda ve sosyal medyada “stajyerlik sürelerinin emeklilik hesabýnda dikkate alýnacaðýna” dair yazýlar sýkça paylaþýlmaya baþladý. Hal böyle olunca okurlarýmýzýn sorularý yoðunlukla stajyerlik süresinin emekliliðe etkisi oldu. Bugün de bu konuyu ele alalým istedik.
Öncelikli olarak bilinmelidir ki staj ve öðrencilik süreleri emeklilik hesabýnda geçerli sayýlmamaktadýr. Emeklilik þartlarý açýsýndan dikkate alýnan iþe baþlama tarihi, uzun vadeli sigorta kollarý olan malullük, yaþlýlýk, ölüm sigortasý, yani emeklilik priminin ödenmeye baþladýðý tarihtir. Staj döneminde ödenen sigorta primleri baþlangýç tarihi olarak kabul edilmez. Çýraklýk/stajyerlik döneminde emeklilik primi ödenmez. Bu nedenle çýraklýk/stajyerlik dönemindeki sigortalýlýk baþlangýcý emeklilik açýsýndan dikkate alýnmamaktadýr. Emeklilik þartlarý açýsýndan dikkate alýnan tarih emeklilik priminin ödenmeye baþladýðý tarih olacaktýr. Bu nedenle gerçeði yansýtmayan haber ve yazýlara itibar edilmemelidir.
Sosyal Sigortalar Ýþlemleri Yönetmeliði’nde stajyerlerin sigortalýlýk baþlangýcýný düzenleyen maddeler yanlýþ yorumlanmaktadýr. Stajyerlerin sigortalýlýk baþlangýcýný düzenleyen maddeler, iþ kazasý ve meslek sigortasý yükümlülükleri ile bakmakla yükümlü olunan deðilse genel saðlýk sigortasýnýn baþlangýcýný ifade etmektedir. Emeklilik hakký verildiðini belirtmek doðru olmadýðý gibi staj döneminde ödenen sigorta primleri genel saðlýk, iþ kazasý ve meslek hastalýðýyla ilgilidir.
Sigortalýlýk baþlangýcý ya da emeklilik yaþýnýn hesaplanmasý dahil sosyal güvenlik haklarý ancak kanunla düzenlenebilir. Þu an için staj süresinin emekliliðe etkisine yönelik ne mutat bir düzenleme ne de ne de yasa çalýþmasý bulunmuyor. Yasal bir düzenleme olmadýkça bu yöndeki paylaþýmlara itibar edilmemelidir.
***
2018 yýlýnda stajyer desteði ne kadar oldu?
3308 Sayýlý Mesleki Eðitim Kanunu kapsamýnda sigortalýlýðý okulu tarafýndan saðlanan öðrenciler için asgari miktarda ücret ödeme zorunluluðu vardýr. 2017-2018 Eðitim-Öðretim yýlýnda iþletmelere stajyer desteði verileceðinden stajyer ücretleri asgari ücretin net tutarýX yüzde 30 þeklinde ödenecektir. Yani, stajyerlere ödenecek en az ücret 2018 yýlý için 435,27 TL olacaktýr.
Stajyer desteði kapsamýnda stajyerlere ödenecek en az ücretin, yirmiden az çalýþaný olan iþletmeler için 2/3’ü, yirmi ve üzerinde personel iþletmeler için 1/3’ü, 2017-2018 eðitim öðretim yýlý için devlet katkýsý olarak Ýþsizlik Sigortasý Fonu’ndan karþýlanacaktýr.
Buna göre, 20’den fazla personeli olan iþyerlerinde stajyere en az 435,27 TL ödenecek, bu tutarýn 145,09 TL’si destek olarak geri verilecektir. 20’den az personeli olan iþyerlerinde ise yine stajyere en az 435,27 TL ödenecek ancak bu tutarýn 290,18 TL’si destek olarak geri verilecektir.
