Çözüm sürecinin, özellikle üç parti açýsýndan bir seçim maliyeti olduðunda kuþku yok. Ak Parti, HDP ve MHP.
Ak Parti, çözüm sürecinde en belirleyici irade olarak ve Türkiye’nin hem coðrafya hem etnik aidiyetler itibariyle ülkenin her yanýnda karþýlýðý bulunan bir parti hüviyetiyle, bu konumunu korumak için dengeleri gözetmek zorunda. Ak Parti ülkenin her yanýna hitap edebilme imkanýný kaybettiði ölçüde, halktaki karþýlýðý da zaafa uðrayacak, çözüm sürecini devam ettirmekte de zorluklarla karþý karþýya kalacak.
HDP, Kürt kimliði üzerinden siyaset yapýyor, orada siyasi karþýlýk oluþturuyor ve halktaki siyasi karþýlýðýnýn oluþumunda “silah hormonu” önemli etkiye sahip. Bu durum, onun da çözüm sürecinde durduðu yerin belirlenmesinde önemli rol oynuyor. Çözüm süreci ayný zamanda barýþ süreci demek, barýþ, kanýn durmasý, daðda- ovada çocuklarýný kaybeden Kürt annelerin çocuklarýna canlý kavuþmasý demek. Barýþ, bölgenin bir ameliyat alaný olmaktan çýkmasý demek. Ve Ak Parti’nin devlete attýðý yeni formatla, red, inkar, asimilasyon kýskacýnda kalan insanlarýn özgürce kendi kimliðini ifade edebilmesi demek. Bölgeye yatýrým demek, maðduriyetlerin sona ermesi demek. HDP, bir yandan çözüm sürecinin halktaki bu karþýlýðýný görmek ve Ak Parti ile uzlaþma alanlarý oluþturmak, diðer yandan da, terör örgütü ile baðlantý sebebiyle, oradan gelen dayatmalarý siyaseten taþýmak durumunda.
MHP, devletin klasik tavrý içinde Doðu-Güneydoðu’da yaþananlarý salt “terör” çerçevesinde gördüðü, Türklüðün bir tehditle karþý karþýya bulunduðuna inandýðý, Kürtler’in de “Türk asýllý” olduðu kanaatiyle hareket ettiði için, çözüm sürecini de, terörün, dolayýsýyla ülkenin karþý karþýya bulunduðu tehdidin görmezden gelindiði gibi okudu, bir yandan bu alanda bir korku zemini oluþturmaya, bir yandan da, bu alanda var olan toplumsal kaygýlarý siyasete aktarmaya çalýþtý.
Genel duruþlarýný özetlediðimiz üç parti, çözüm sürecindeki her geliþmeden etkilenme potansiyeli taþýyor.
Çözüm süreci saðlýklý ilerledikçe, yani ölümler olmadýðý, terör örgütü silahtan arýndýðý, ülkenin bölünme riski tamamen devre dýþý kaldýðý, Kürtlerin ülke bütünlüðüne iliþkin irade beyaný netleþtiði ölçüde bu Doðu’da-Batý’da Ak Parti’nin toplumsal karþýlýðýný büyütecek.
Yine bu durum, kimlik siyaseti yapan partilerin toplumsal karþýlýðýný zayýflatacak. O iki partinin karþýt uçlarda yer alan MHP ve HDP olduðu da açýk. MHP ve HDP’nin, kandan beslenme gibi bir hesaplarý olmasa bile, gerilimden beslenme gibi bir pozisyona sahip olduklarý açýk.
Çözüm süreci düz bir yolda ilerlemiyor.
En baþta çok aktör var, çok hesap var. Hesabýn bir ayaðýnda küresel güçler bulunuyor ve bölgede her yapýnýn, emperyalist odaklarla þu veya bu þekilde birlikte iþ tutma hesabý içine girmesi söz konusu.
Türkiye ve Ak Parti, hem bu küresel oyuncular arenasýnda hesaplarý bozmaya, hem de on yýllar öncesinden gelen sistem ve terör örgütü bagajýnýn oluþturduðu anafor içinden selamete çýkmaya çalýþýyor.
Önemli bir avantaj, çözüm sürecinin baþladýðý tarihten bu yana, kanýn durmasý. Barýþýn ilk çiçekleri göründü. Evlere evlat cenazesi gelmiyor. Bu, ülkenin Doðusunda-Batýsýnda, Türklerde ve Kürtlerde önemli bir toplumsal karþýlýk oluþturdu.
Risk nerede?
Örgütün hala varlýðýný korumasýnda, silahlarý býrakmamýþ olmasýnda ve hala bölgede operasyonel hüviyetini korumasýnda.
Bu durumun, hem bölgede örgütten rahatsýzlýk duyan Kürt toplumunda hem de, ülkenin diðer yörelerinde, “Ya örgüt ihanet ederse” kaygýsýný yüreðinin bir yerlerinde saklý tutan ve MHP telkinlerine açýk olan toplum kesimlerinde ciddi rahatsýzlýk doðurduðu açýk.
Bunun seçimleri en azýndan MHP lehine etkileme ihtimali de var. Bir oyun, Ak Parti’yi zayýflatmak için MHP’yi ve HDP’yi güçlendirme istikametinde kurgulanýyor.
Ýþte burada Cumhurbaþkaný Erdoðan’ýn da etkin müdahalesiyle sürece bir “Ýnce ayar” vermek üzere harekete geçildi. Süreç devam edecek ama, örgütün ya da HDP’nin efelenmeleri de cevabýný alacak. Toplum rahatlatýlacak.