Dikkatlerimiz kendi seçimimize yoðunlaþtýðý için midir, nedir, Suriye’de 3 Haziran günü yapýlacak cumhurbaþkanlýðý seçimiyle fazla ilgilenmiyoruz. Oysa, Beþþar Esad, seçim çalýmýyla, kirli savaþýna yeni bir ‘gerekçe’ oluþturmaya ve muhaliflerinin hareket alanýný biraz daha daraltmaya çabalýyor.
Suriye’nin nüfusu 20 milyonun biraz üzerinde. 6 milyon Suriyeli iç-savaþ boyunca yaþadýklarý yerlerden koptu... 2,5 milyon Suriyeli de komþu ülkelere —720 bini Türkiye’ye— sýðýnmýþ bulunuyor... Üstelik merkezi yönetim ülkenin bir çok bölgesinde hâkim de deðil...
Böyle bir ülkede saðlýklý bir seçim yapmak da, sandýktan elde edilecek sonuca bakýp siyasi mesaj çýkarmak da mümkün deðil...
Öyleyse neden seçim?
Gayet basit bir sebepten: Ülke dýþýna çýkmýþ muhalifler ile yaþadýklarý kentleri terk etmiþler —ülke nüfusunun yaklaþýk yarýsý— oy kullanamaz olduðu için, geri kalanlarýn büyük çapta kendisini destekleyecek oylar olacaðýný hesap ediyor Beþþar Esad... Kendisine verilecek oylarý da, halkýn rejime desteði ve muhaliflerin reddi olarak dünyaya yansýtacak...
Uluslararasý câmianýn ve özellikle Batýlý ülkelerin Suriye’de yaþanan drama kulak týkamalarý, Þam rejimine, bu tür ayak oyunlarý oynama fýrsatý veriyor. Baas rejimi yalnýzca kan dökmede deðil, böyle ulusal ve uluslararasý ayak oyunlarýnda da mâhir...
Beþþar Esad seçimden alýnacak sonucun etkisini daha da artýrmak için ilk kez farklý adaylara izin verdi; geçtimiz günlerde bunun için bir yasa çýkarýldý. Daha önce rakiplerine göz açtýrmayan ve ‘tek aday’ olarak seçimlere giren Beþþar’ýn bu seçimde mümkün olduðu kadar çok sayýda adayýn yarýþmasýný arzu ettiði anlaþýlýyor.
Tek þartý var: Adaylarýn son 10 yýl içerisinde Suriye sýnýrlarý içinde yaþýyor olmasý... Bu þart ile gerçek muhaliflerin karþýsýna rakip çýkmasýný engelledi Esad...
Þu ana kadar Esad’ýn teþvikiyle 20’in üzerinde cumhurbaþkaný adayý çýktý.
Halkýn yarýsýnýn daðýnýk halde yaþamasý ve 2,5 milyonun üzerinde Suriyeli’nin baþka ülkelere sýðýnmasý fazla bir anlam taþýmýyor Baas rejimi için... Tam tersine, uyduruk seçim manevrasýný bu sayede daha kolay hayata geçirebildiði gibi, rejimini beðenmeyen ve muhaliflere arka çýkan komþu ülkeleri zora soktuðu için mutlu bile...
Uluslararasý Kriz Grubu’nun (International Crises Group, ICG) önceki gün yayýmlanan raporu, Suriye’deki kanlý iç-savaþýn kýsa vadede sona ermeyeceðini, Türkiye’ye sýðýnmýþ olan Suriyelilerin kalýcýlýk kazanabileceðini kayda geçiriyor. Bu amaçla kamplardan evlere geçiþ için hazýrlýk yapýlmasýný salýk veriyor rapor...
Ýlginç gerçekten...
Suriye’nin Ürdün ve Lübnan gibi nispeten küçük ve ekonomik açýdan zayýf komþularýný sarsan bir etkisi var mülteci sorununun... Mülteciler için þu ana kadar sarf ettiði üç milyar dolar Türkiye için bir yýkým deðil, ama yine de sýnýrlarýmýza dayanan savaþýn mâliyeti her geçen gün artýyor ve terör yüzünden tehlikeli boyut kazanma ihtimali büyüyor.
Esad’ýn fendi, Batýlýlarýn çifte standardý, alavera dalevera; fatura yine bize çýkýyor iþte...