ABD’nin Irak’ta askeri üstünlüðü saðladýðýný, dünya, uluslararasý ekranlara Saddam Hüseyin adýna açýklamalar yapan enformasyon bakaný Muhammed Saeed el-Sahaf’ýn ortadan kaybolmasýyla anlamýþtý. Saddam heykelinin devrilmesinden bir gün sonra Abu Dabi televizyonunda göründü ‘Komik Ali’ lâkaplý eski bakan...
Galiba tarih Suriye’de tekerrür ediyor. Beþþar Esad’ýn yakýn çevresinden, ilk kurþunla birlikte dünya televizyonlarýnda Baas rejimini savunmasýyla öne çýkmýþ dýþiþleri bakanlýðý sözcüsü Jihad Maqdissi ortadan kayboldu. Kimi Amerika’ya, kimi Ýngiltere’ye sýðýndýðýný söylüyor...
Ýki olay arasýndaki iliþki meydanda: Görevleri gereði uluslararasý arenada neler geliþtiðini bilebilecek kiþiler, batacaðý kesinleþen gemiyi terk edecekleri zamaný kendileri belirliyorlar. Bir gün öncesine kadar sahip çýktýklarý rejimin ayakta kalamayacaðýný anlayýnca ortalýktan toz olmalarýnýn sebebi bu.
Muhtemelen o sayede hem kendilerinin hem de aile fertlerinin hayatlarýný kurtarmýþ oluyorlar...
Suriye’de yolun sonuna yaklaþýlýyor. Bunu sadece Maqdissi’nin ortadan kaybolmasýndan anlamýyoruz; rejimin vahþiliði daha belirgin hale geliyor; akan kandan sorumlu olanlar gideceklerine yakýn daha saldýrgan oluyorlar. Bu yüzdendir ki, Suriye’de þimdilerde gerilim iyice týrmandý; masum halkýn üzerine son savletiyle ölüm yaðdýrýyor Baas rejimi güçleri...
Devrânýn dönmesinde Rusya Devlet Baþkaný Vladimir Putin’in Ýstanbul ziyaretinin rolü fazla. Rusya Suriye’deki Tartus deniz üssü yüzünden ve ayaðýnýn bölgeden kesilmesine yol açacaðý endiþesiyle Beþþar Esad’ýn yaptýklarýna göz yumuyordu. Ziyaret sýrasýnda öðrendikleri ve görüþmelerden edindiði izlenimle, Putin’in deðerlendirmelerini yeniden gözden geçirdiði anlaþýlýyor.
Gerçi Çin hâlâ sahip çýkýyor Esad rejimine; ancak Rusya’nýn saf deðiþtirdiði iyice hissedilir hale gelirse Pekin de tavrýnda ýsrarcý olmayacaktýr.
Taraflarýn tavýr deðiþikliðinde en önemli pay, büyük ihtimaldir, Baas-sonrasý ortaya çýkacak tablo konusunda ikna olmalarýdýr. Batý’nýn Suriye’de akan kana fazla duyarlý görünmemesinin altýnda yatan sebep, Mýsýr’dan sonra Suriye’de de ‘Müslüman Kardeþler’in iktidara gelebileceði ihtimalinden duyulan endiþeydi. Mýsýr Cumhurbaþkaný Muhammed Mursi’nin bütün yetkileri elinde toplamak istemesi endiþeyi daha da büyütmüþtür; ama Suriye için bulunan ‘geniþ tabanlý temsili cephe’ formülü akan kaný durdurma yönünde bir mutabakatý getirmiþe benziyor.
Esad ve arkasýndaki Baas Partisi mekanizmasýný iþbaþýndan uzaklaþtýracak geliþmeler fazla gecikmeden yaþanabilirse, Suriye’deki deðiþim kesilmiþ görünen ‘Arap Baharý’ rüzgârýný tazeleyebilir. Suriye bölgedeki diðer Arap ülkelerine ‘örnek’ teþkil edebilecek bir ülke haline gelebilir.
Arkasýnda büyük bir yýkým býrakarak gitmiþ olacak Beþþar Esad ve Baas Partisi... Umarým o gidiþ daha fazla gecikmez...
Þimdilerde nihayet gerçekleþeceði umuduna kapýlýnan deðiþimi Türkiye daha erken bekliyordu; gecikmenin Suriye’ye maliyeti olaðanüstü vahimdir. Her iç-savaþ sonrasýnda görülmesi mukadder intikamcý çatýþmalarý önlemek, periþan olan altyapýyý sýfýrdan oluþturmak, halkýn yaralarýný sarmak ve ülkeyi yeniden yaþanýlýr hale getirmek hiç de kolay olmayacak. Türkiye iþin bu noktaya varmasýný engellemek için elinden geleni yaptý, ama olmadý.
Maqdissi bakalým nerede ortaya çýkacak ve neler anlatacak...
