Aleyhinde bir kampanya yürütüldüðü vehmine kapýlan Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanýmýz, Cumhuriyet gazetesinden Utku Çakýröz’e verdiði röportajda; Soma’da 301 insanýn hayatýný kaybettiði ‘maden ocaðýna’ iliþkin olarak ‘maden ocaklarýnýn” Bakanlýðý ile ilgisinin olmadýðýný söylemiþ
Yani hükümetin üyesi bir bakan diyor ki ‘suçlu ben deðilim odur’ ama “beni kötü adam ilan ettiler”!
Ne denir bu söze?
Oysa Sayýn Bakanýmýz facianýn ilk günlerinde, arka fonda maden ocaðýndan bir saatte sekiz cansýz bedenin çýkartýldýðý, o can pazarýnýn yaþandýðý dakikalarda düzenlediði basýn toplantýsýnda ‘2 yýl içerisinde 16 kez denetim’ ve yaptýklarýný söylediði ‘denetimlerin’ ne kadar mükemmel olduðunu anlatýyordu bizlere.
Dahasý hayatýný kaybeden iþçilerin dram dolu hikâyelerini henüz duymaya baþladýðýmýz o günlerde ‘301 iþçinin ölümüne sebep olan maden ocaðýnýn iþletme ve iþ güvenliðine iliþkin uygulamalarýnýn mevzuatlara uygun olduðunu’ yine Sayýn Çelik’in basýn açýklamasýndan öðrendik.
Velhasýl Çalýþma Bakanýnýn ‘þahane mevzuat’ açýklamalarýyla “mevzuatlara uygun darbeler” literatürümüze bu kez de ölümleri ekledik.
301 ölümün olduðu yerde, küflü maskelerle arkadaþlarýnýn cesetlerinin üzerinden geçerek canlarýný kurtarabilen iþçilerin ‘maden ocaðýna’ dair anlattýklarý ortadayken Sayýn Çelik eðer bir röportaj verecek idiyse bu sorumluluðun bilincinde bir röportaj olmalýydý.
Çok merak ediyorum Sayýn Çelik, 140 kiþinin bulunduðu H panosundan 6 arkadaþýyla kurtulan Mehmet Ali Dinçer’in anlattýklarýndan haberdar mýdýr? Zira M. Ali Dinçer’in anlattýklarý ‘Soma Maden en iyi teknolojiyle donatýldý’, ‘bilmem kaç kiþiyi günlerce saklayacak yaþam odalarýna sahip’, ‘ihmal yok, denetim þahane’ açýklamalarýnýn tam tersini ortaya koyuyor.
Dinçer, madende hayatýný kaybeden teknisyen Ergun Sidel’in, elektrik kablolarýnýn yükü kaldýramadýðýný 17 gün önce tespit ettiðini ve yönetimi her gün ‘burada büyük bir felaket olacak, kimse bunun altýndan kalkamaz’ diyerek uyardýðýný ancak dinletemediðini, 10 gün önce ise temiz hava veren fanlarýn bozulduðunu oksijensiz kalan 4 iþçinin hastaneye kaldýrýldýðýný söylüyor.
Yine Dinçer’in aktarýmýna göre S panosundaki 140 kiþi yanlýþ yönlendirildiði için hayatlarýný kaybetmiþler.
Madendeki aylardýr içten içe bir damarda kömürün yandýðýný, iþçilerin atletle bile çalýþamaz hale geldiðini ve sýcak kömür çýkartýldýðý haberleri yansýyor medyaya.
Soma faciasýnda ölümden saniyelerle kurtulan 29 yaþýndaki Emre Alaca’nýn anlattýklarý daha da korkunç!
Gaz maskelerini ancak nefes alamamaya baþladýklarý anda açmaya baþladýklarýnda maskelerin küflü olduðunu fark etmiþler. Tek kullanýmlýk maskelerin ‘gereksiz’ yere açýlýmýnda cezasý 400 liraymýþ! Çoðu arkadaþý ceza ödeyeceði maskeleri açmak açmamak arasýnda kalmýþ, açtýklarýnda ise küflü olduðu ortaya çýkmýþ!
Önce madende hayatýný kaybeden iþçilerin dram dolu hikayelerini dinledik birer birer...
Þimdi de ihmallere dair anlatýlanlarý dinliyoruz...
Ve ülkemizin Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakaný çýkýp tüm bunlarýn üzerine bir de akýllara ziyan ‘maden bana baðlý deðil’ röportajlarý verebiliyor.
Bu kadar insanýn hayatýný kaybettiði bir facia doðal afet sonucu olmadýðýna göre bir ihmal deðil ihmaller zinciri olduðu ve bu ihmallerin de önemli bir kýsmýnýn denetim sorunundan kaynaklandýðý ortada.
Madendeki elektrik kablolarýnýn yetersizliði, temiz hava fanlarýnýn bozulmasý, küflü maskeler, madende aylardýr bir damarda yanmakta kömür ve ocaðýn normalin üzerinde ýsýnmasý Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý’nýn denetim raporlarýna girmiþ olsaydý bu kadar insan canýndan olur muydu?
Cevaplanmasý gereken, sorgulanmasý gereken ve üzerinde düþünmemizi gerektirecek pek çok soru var.
TKÝ’nin tonunu 130-140 dolara mal ettiði kömürü, TKÝ’ye yüzde 15’lik rödovans payý dahil 24 dolara üretildiði söylenmiþse orada bir oturup düþünmemiz gerekiyor.
Madenin sahibinden, yönetim kurulu üyesine, denetçisinden, iþ güvenlik uzmanlarýna kadar bu cinayetin sorumlusu katiller bulunmalý...
Bu facianýn sorumlularýn bulunabilmesi de ‘denetim’ raporlarýndan geçiyor.
Madenin içinde var olduðu iddia edilen 60 bin metreküp metan gazýnýn (4 yýl önce Soma’da metan gazý uyarýsý yapýlmýþ hem de TBMM’de kurulan Meclis Araþtýrma Komisyonu tarafýndan.) sadece 4 bin metreküpünün tahliye edildiði iddialarýnýn araþtýrýlmasý gerekiyor.
Sayýn Faruk Çelik’in ‘madenleri kapatalým’ popülist söylemini ve ‘maden bana baðlýydý deðildi’ polemiklerini bir kenara býrakarak Soma katliamýnýn aydýnlanmasý konusunda üzerine düþen görevi yerine getirmesi gerekiyor.
6331 Sayýlý Ýþ Saðlýðý Güvenliði Kanunu’nun 4. Maddesinin birinci fýkrasý çok açýk bir þekilde çalýþanlarýn saðlýk ve güvenliðine dair her türlü tedbirin alýnmasýný zorunlu kýlarken...
Neden böylesi bir faciayý yaþadýk bizler?
2014’ün Türkiye’sinde bir kiþinin bile ölmemesi gerekirken ‘Ýnsaný yaþat ki devlet yaþasýn’ diyen Þeyh Edebali’yi referans alan bir hükümetin yasal düzenlemeler kadar denetimde de dikkatli olmasý gerekmiyor mu?
