Sevgili genç arkadaþým. Bu yazým sadece sana.
Artýk 18 yaþýndasýn. Ýlköðretim, ortaöðretim, lise, hepsini tamamladýn. Zorlu sýnavlarý aþtýn, artýk kampüstesin.
Artýk hayatla daha fazla iç içe olacak olmanýn heyecaný var üzerinde, biraz da yeni bir baþlangýcýn tedirginliði...
Hiç merak etme, aþaðýdaki maddeler senin için. Üniversiteye alýþmaný, uyum saðlamaný kolaylaþtýracaðýný umuyorum.
1. Üniversitenin, lise, ortaöðretim ve ilköðretimden ciddi bir farký vardýr. Üniversite daha düzensiz, daha sosyaldir, hayata daha çok benzer. Birisi derse girerken birilerinin dersi biter, kimileri kantinde otururken bazýlarý kütüphanededir. Standartlar daha azdýr. Sosyal imkanlar çok daha fazladýr. Hemen derslere koyulmak yerine önce okulu, gençliði, sosyal uðraþýlarý keþfet hatta dene.
2- Öncelikle üniversiteye giriþ yýllarý insanýn kendisi olmasýnýn en zor olduðu, birbiriyle en çok etkileþtiði dönemdir. Gençler arasýndaki tabiriyle “cool - havalý” bulduðun insanlar, profiller olacak. Ama kendini, özünü hiç unutma, sana uymayan hiçbir profile özenme.
3- Üniversitede her çeþit insanýn bulunabileceðini unutma, hatta öðrenci bile olmayan bazýlarýnýn öðrencilerin arasýna karýþýp gençleri farklý amaçlara yöneltebileceðini de. Öyle her yüzüne gülene güvenme, iki gün kantinde ayný masada oturdun diye kimseyle “kanka” olma.
4- Üniversiteye yeni baþladýn, henüz gözün açýk deðil, ekonomik, siyasi ve sosyolojik olarak birçok grubun gözetimindesin. Diðer görüþlerle tanýþmadan hemen onlara katýl diye uðraþanlar olacak. Çok dikkat et. Erken karar verme. Özellikle gizli kapaklý buluþan, adý-saný belli olmayan organizasyonlara-kurumlara davet eden, gizemli bulduðun gruplardan uzak dur. Okulda seni “avlayýp” dýþarýda birtakým oluþumlara götürmek için orada dolaþan oltalar olduðunu sakýn unutma. Ve bu profiller öyle insan sarrafýdýr ki, senin tam da duymak istediklerini söylerler, muhafazakâr bir profildeysen sana dini argümanlarla, müziðe meraklýysan müzikle, futbola meraklýysan halý saha maçlarýyla yakalamaya çalýþýrlar. Sen ipleri elinden asla býrakma. Herkesi, her fikri dinle ama kendini kimseye emanet etme.
5- Sürü psikolojisine sakýn kapýlma. Bir masada on kiþi oturuyorken bir anda “haydi gidiyoruz” dediklerinde dokuzu birden de kalksa, sen “nereye?” diye sor. Ýkna olmadýðýn, içine sinmeyen hiçbir yere “Nasýlsa herkes gidiyor” diye gitme. Diðer dokuz kiþinin senin kararýný kolaylaþtýrmak için, yine gençlerin jargonuyla “kafalamak” için orada bulunmadýðýný nereden bilebilirsin?
6- Ailenle iletiþimini çok yüksek tut. Eskiden olduðundan çok daha fazla ihtiyacýn var güvenilir insanlarla irtibatlý olmaya. Kötü niyetliler en fazla yalnýz ve aile baðlarý zayýf insanlara yaklaþýrlar. Sakýn “artýk çocuk deðilim” havalarýna sakýn girme. En azýndan ilk yýl güvenilir insanlara yakýn dur.
7- Bazý üniversitelerde illegal birtakým gruplarýn uluorta dolaþtýðýný, aktiviteler yapabildiðini göreceksin. Bu maalesef üniversitelerimizin ciddi bir eksikliði, sakýn onlarý ortada görünce “demek ki zararsýzmýþ” diye düþünme. Bazen zorla, bazen güzellikle kendi aralarýna katmaya çalýþacaklar, orada zararsýz aktiviteler yaptýklarýna aldanma, son yýllarda terör örgütünün birçok canlý bomba eylemcisinin daha birkaç yýl önce bir anadolu þehrinden anne-babasýnýn üç kuruþluk birikmiþiyle üniversiteye gönderdiði gençler olduðunu unutma.
8- Üniversite sadece kampüsten ibaret deðil. Resmi, kanuni ve deðerlerine uygun olan dernek ve vakýflarla iletiþimde ol, eðitimlere, söyleþilere, konferanslara katýl. Beðenmedin mi? Bir baþkasýna katýl.
9- Okuduðun bölümle ilgili sektörel etkinliklere, kongre ve konferanslara, fuarlara mutlaka git,”Daha birinci sýnýftayým, benim için erken” deme. Mümkünse kartvizit bastýr, ileride ayný sektörde olacaðýn insanlarla þimdiden tanýþýp farkýný ortaya koy. Bir web sitesi, bir linkedin adresi, iyi kullanacaðýn bir twitter hesabý aç ve oralarý bir profesyonel gibi yönet. Mümkünse her boþlukta bir yerlerde çalýþ, para kazanmak için deðil, tecrübe ve insan kazanmak için ve çalýþýrken eðlenebileceðin bir iþ bul. Sadece para kazanmak için de güzelim gençliðini istemediðin yerlerde geçirme.
10- Üniversiteye baþlayan gençlerde sýkýþýk-bunalým bir dönemden, bir anda geniþ-gevþek gayet rahat bir döneme geçiþin bocalamasý yaþanýr. Üniversite birinci sýnýfta dersler yoðun deðildir, bu da gençleri eðlenmeye, sabahlara kadar oyunlar oynamaya yöneltebilir, sen kendine mukayyet ol, her þeyin dengesinin güzel olduðunu unutma.
10+1 Bonus - Gencim, hata yapabilirim diye düþünme, attýðýn her adýmýn sonunu çok iyi düþün. En ufak bir hata yapsan, hatta sen yapmayýp yapan insanlarýn yanýnda yakýnýnda olsan artýk ismin google’da bu hatanýn haberinde ömür boyu geçecek. “Bi kere dene, bir kereden ne çýkar” denilen her þeyden uzak dur. Kendini kollamayý sakýn býrakma.
Hayatýmýn son 10 yýlýný gençlere, üniversitelere adamýþ bir yazar olarak bugünlerde üniversiteye girmeye hazýrlanan genç kardeþlerime bir rehber niteliðinde bir yazý hazýrlamadan edemedim.
Son olarak da bu yýl internet tarayýcýnýn sýk kullanýlanlarýna www.kampusehosgeldin.com sitesini eklemeyi unutma. Yurttan bursa, sosyal aktivitelerden sivil topluma kadar aradýðýnýz her þeyi içerecek bir site. Emeði geçenleri kutluyorum.
Sizler de bu önerilerin faydalý olduðunu düþünüyorsanýz üniversiteye yeni baþlayan tüm gençlerle paylaþýn.
