Antioksidan, yüksek tansiyonu düþürüyor, mide ülseri þikayetlerini hafifletiyor, insülin direncini azaltýyor... Zencefilin pek çok yararý var. Onlardan biri de soðuk algýnlýðýna neden olan virüse karþý etkisi. Hastalanmadan bal veya yoðurtla karýþtýrýp yiyebilirsiniz.
iderek artan sayýdaki bilimsel araþtýrma, zencefil rizomunun yemeklerimize lezzet katan bir baharatýn çok daha ötesinde bir saðlýk savaþçýsý olduðunu ortaya koyuyor. Safra artýrýcý, antioksidan, kusmayý önleyici, insülin direncini azaltýcý, kan sulandýrýcý, yangý giderici, artrit aðrýlarýný hafifletici, yüksek tansiyonu düþürücü, radyasyonun zararlarýný azaltýcý, mide ülseri þikayetlerini hafifletici gibi pek çok yararý var. Saðlýðýmýz için giderek artan önemi nedeniyle, ülkemizde yetiþmeyen tropik bir bitki olmasýna raðmen daha önceleri baharatçýlarda kuru toz halde temin edilebilen zencefil rizomu artýk taze halde manav ve marketlerde satýlýyor.
Geçen hafta hava deðiþiklikleri nedeniyle salgýn haline gelen soðuk algýnlýðýndan korunmak için yararlý olabilecek bazý önerilerde bulunmuþtum. Peki boðazýnýzda bir hareketlenme hissediyorsunuz, çevrenizde hastalananlar giderek artýyorsa ne yapmamýz gerekiyor?
TAZESÝ DAHA ETKÝLÝ
Yeni yayýmlanan bir çalýþmada taze zencefil rizomunun insan solunum sinsityal virüsüne (HRSV) karþý etkili olduðu bildiriliyor. Zencefilin bakteriler üzerinde etkisini ortaya koyan bazý çalýþmalar bulunmasýna karþýlýk virüsler üzerinde etkisi daha önce araþtýrýlmamýþtý. HRSV, Paramyxoviridae ailesinden zarflý bir RNA virüsü. Gerçek bir baþ belasý; bebeklerde zatürreden yetiþkinlerde bronþite kadar solunum sistemi enfeksiyonlarýnýn büyük bir kýsmýnda rol oynuyor. Bu virüs bebek ve yaþlýlarda, baðýþýklýk sistemi sorunu olan yetiþkinler, organ nakli hastalarý gibi yüksek riskli gruplarda ölümlere yol açabiliyor.
Çalýþmanýn dikkat çekici bulgusu taze zencefil rizomunun HRSV enfeksiyonunu kuvvetle önlemesine karþýlýk, kuru zencefilin bu etkisinin oldukça zayýf olduðu. Taze zencefil enfeksiyonu yüzde 70 önlerken, kuru zencefilin etkisi yüzde 20’de kalmýþ. Taze zencefilin virüsün geliþimini engellediði (plak oluþumunu önlüyor) ve hücre içine girmesini engelliyor.
BAL VEYA YOÐURTLA YÝYÝN
Bu çalýþmanýn izole hücre dizinleri üzerinde (Hep2 ve A549) yürütülmüþ olmasý nedeniyle klinik olarak insanlara aðýz yoluyla verildiðinde, yani sindirim sistemine girdiðinde etkili olup olamayacaðý konusunda kafanýzda bir þüphe doðabilir. Ancak bu kanýmca yersiz bir þüphe. Çünkü HRSV’nin vücudumuza solunum sistemi vasýtasýyla girdiðini göz önüne alýrsak, taze zencefilin aðýz yoluyla aldýðýmýzda doðrudan virüs üzerinde etkili olabilecektir. Bu nedenle benim önerim taze zencefili rendeleyip bal ile karýþtýrarak tüketmek. Ama gerçek bal olmasý çok önemli! Daha önceki yazýlarýmda gerçek balýn mikrop öldürücü etkisinden bahsetmiþtim. Özellikle iyi kalite bir kestane balý kullanýrsanýz daha etkili olacaktýr. Bal kullanamayacak olanlar, yoðurtla karýþtýrabilir. Baþka seçenekler de geliþtirilebilir; mesela piþmiþ elma püresi içinde nasýl olur? Üzerine yeni toz edilmiþ tarçýn eklenebilir. Tarçýn da bakteriler üzerinde öldürücü etkiye sahip bir baharat.
Taze zencefil rizomunun HRSV üzerinde etki mekanizmasý henüz tam olarak bilinmiyor. Zencefilin yangý-giderici etkisinin katkýsý olduðu düþünüyor. Araþtýrmanýn ortaya koyduðu bir baþka husus ise taze zencefil rizomu virüsün geliþmesini ve hücre içerisine girmesini engelleyerek etki ediyor. Ancak virüsün hücre içerisine girmesi durumunda etkinliði kalmýyor. Bu bakýmdan virüs hücre içine girmeden kullanýlmasý önemli. Diðer taraftan, enfeksiyon baþlamýþ olsa bile hastalýk sürecinde zayýf düþen vücudun diðer bakterilere karþý savunmasýný desteklemek amacýyla zencefil kullanýlmasý yararlý olacaktýr. Sonuç olarak, solunum sistemi enfeksiyonlarýnýn önlenmesi ve tedavisinde taze zencefil rizomu ucuz ve etkin bir seçenek olarak yararlý olabilir.
