Prof. Dr. Erdem YEŞİLADA
Prof. Dr. Erdem YEŞİLADA
Tüm Yazıları

Taze zencefil, soğuk algınlığı virüsünü de öldürüyor

Antioksidan, yüksek tansiyonu düşürüyor, mide ülseri şikayetlerini hafifletiyor, insülin direncini azaltıyor... Zencefilin pek çok yararı var. Onlardan biri de soğuk algınlığına neden olan virüse karşı etkisi. Hastalanmadan bal veya yoğurtla karıştırıp yiyebilirsiniz.

 

iderek artan sayıdaki bilimsel araştırma, zencefil rizomunun yemeklerimize lezzet katan bir baharatın çok daha ötesinde bir sağlık savaşçısı olduğunu ortaya koyuyor. Safra artırıcı, antioksidan, kusmayı önleyici, insülin direncini azaltıcı, kan sulandırıcı, yangı giderici, artrit ağrılarını hafifletici, yüksek tansiyonu düşürücü, radyasyonun zararlarını azaltıcı, mide ülseri şikayetlerini hafifletici gibi pek çok yararı var. Sağlığımız için giderek artan önemi nedeniyle, ülkemizde yetişmeyen tropik bir bitki olmasına rağmen daha önceleri baharatçılarda kuru toz halde temin edilebilen zencefil rizomu artık taze halde manav ve marketlerde satılıyor.

Geçen hafta hava değişiklikleri nedeniyle salgın haline gelen soğuk algınlığından korunmak için yararlı olabilecek bazı önerilerde bulunmuştum. Peki boğazınızda bir hareketlenme hissediyorsunuz, çevrenizde hastalananlar giderek artıyorsa ne yapmamız gerekiyor?

TAZESİ DAHA ETKİLİ

Yeni yayımlanan bir çalışmada taze zencefil rizomunun insan solunum sinsityal virüsüne (HRSV) karşı etkili olduğu bildiriliyor. Zencefilin bakteriler üzerinde etkisini ortaya koyan bazı çalışmalar bulunmasına karşılık virüsler üzerinde etkisi daha önce araştırılmamıştı. HRSV, Paramyxoviridae ailesinden zarflı bir RNA virüsü. Gerçek bir baş belası; bebeklerde zatürreden yetişkinlerde bronşite kadar solunum sistemi enfeksiyonlarının büyük bir kısmında rol oynuyor. Bu virüs bebek ve yaşlılarda, bağışıklık sistemi sorunu olan yetişkinler, organ nakli hastaları gibi yüksek riskli gruplarda ölümlere yol açabiliyor.

Çalışmanın dikkat çekici bulgusu taze zencefil rizomunun HRSV enfeksiyonunu kuvvetle önlemesine karşılık, kuru zencefilin bu etkisinin oldukça zayıf olduğu. Taze zencefil enfeksiyonu yüzde 70 önlerken, kuru zencefilin etkisi yüzde 20’de kalmış. Taze zencefilin virüsün gelişimini engellediği (plak oluşumunu önlüyor) ve hücre içine girmesini engelliyor.

BAL VEYA YOĞURTLA YİYİN

Bu çalışmanın izole hücre dizinleri üzerinde (Hep2 ve A549) yürütülmüş olması nedeniyle klinik olarak insanlara ağız yoluyla verildiğinde, yani sindirim sistemine girdiğinde etkili olup olamayacağı konusunda kafanızda bir şüphe doğabilir. Ancak bu kanımca yersiz bir şüphe. Çünkü HRSV’nin vücudumuza solunum sistemi vasıtasıyla girdiğini göz önüne alırsak, taze zencefilin ağız yoluyla aldığımızda doğrudan virüs üzerinde etkili olabilecektir. Bu nedenle benim önerim taze zencefili rendeleyip bal ile karıştırarak tüketmek. Ama gerçek bal olması çok önemli! Daha önceki yazılarımda gerçek balın mikrop öldürücü etkisinden bahsetmiştim. Özellikle iyi kalite bir kestane balı kullanırsanız daha etkili olacaktır. Bal kullanamayacak olanlar, yoğurtla karıştırabilir. Başka seçenekler de geliştirilebilir; mesela pişmiş elma püresi içinde nasıl olur? Üzerine yeni toz edilmiş tarçın eklenebilir. Tarçın da bakteriler üzerinde öldürücü etkiye sahip bir baharat.

Taze zencefil rizomunun HRSV üzerinde etki mekanizması henüz tam olarak bilinmiyor. Zencefilin yangı-giderici etkisinin katkısı olduğu düşünüyor. Araştırmanın ortaya koyduğu bir başka husus ise taze zencefil rizomu virüsün gelişmesini ve hücre içerisine girmesini engelleyerek etki ediyor. Ancak virüsün hücre içerisine girmesi durumunda etkinliği kalmıyor. Bu bakımdan virüs hücre içine girmeden kullanılması önemli. Diğer taraftan, enfeksiyon başlamış olsa bile hastalık sürecinde zayıf düşen vücudun diğer bakterilere karşı savunmasını desteklemek amacıyla zencefil kullanılması yararlı olacaktır. Sonuç olarak, solunum sistemi enfeksiyonlarının önlenmesi ve tedavisinde taze zencefil rizomu ucuz ve etkin bir seçenek olarak yararlı olabilir.