Yunanistan’da durum deðiþmedi, ama daha vahim seyre girdi. Cumhurbaþkanlýðý seçimi ülkeyi kilitledi. Bugünkü turda (salý) olaðanüstü bir durum olmazsa meclis yine cumhurbaþkaný seçemeyecek. Ondan sonra 29 Aralýk’taki son tur beklenecek.
Geçen haftaki ilk turda Baþbakan Samaras kendi adayýna 160 oy bulabildi. Gereken oy 200... Bugün de 200 oy lazým ve üçüncü turda gereken oy 180... Samaras 170’lere gelseydi, bir umut vardý. Ama 180 bile çok kuþkulu, deðil 200.
Samaras’ýn da pek umudu kalmamýþ olsa gerek: Pazar günü panik bir açýklamayla, -Gelin Cumhurbaþkanýný þimdi seçelim, sonra size söz, 2015 sonuna doðru erken genel seçim yaparýz- dedi. Ama çaðrýya destek yok.
Cumhurbaþkanlýðý seçiminde Samaras’ýn dýþarýdan oy desteði bulma çabasý bir rüþvet skandalýna çarptý. Son yazýmýzda Samaras’ýn oy eksiðine dikkkati çekip, -Bildiðimiz kadarýyla Yunanistan’da milletvekili transferi adeti yok- demiþtik. Yok ama, baþka yaratýcý yollar varmýþ. Ve Yunanistan siyaseti kalýcý transfer yerine -oy kiralama- fikrine daha yakýnmýþ. Geçen hafta bir baðýmsýz milletvekili -Samaras’ýn adayýna oy vermem için bana rüþvet önerildi- dedi. 3 milyon Euro önermiþler... Olayýn böyle dillendirilmesi Samaras’ýn baþka oy bulma þansýný baltaladý. Bu durumda diðer baðýmsýzlarýn ya da partili milletvekillerinin Samaras’a destek vermesi, onlarý rüþvet riskine sokacak.
Bu süreci muhalefet Siriza partisi mutlulukla izliyor, çünkü en kýsa zamanda yapýlacak genel seçimin Siriza’yý iktidara getirme ihtimali yükseliyor. 29 Aralýk’ta da cumhurbaþkaný seçilmezse, genel seçim þubat baþýnda.
Siriza iktidara gelmeye ve AB-IMF anlaþmasýný çöpe atmaya hazýrlanýyor. Siriza için Euro Bölgesi’nde siyah-beyaz iki seçenek var. Biri Yunanistan ve diðer kriz ülkelerine dikte ettirilen kemer sýkma ve harcamama modeli. Diðeri de -parasal geniþleme ve olabildiðince harcama yapýp ekonomiyi canlandýrma- modeli. Siriza’nýn parasal geniþleme dediði ve ABD ile Japonya’nýn uyguladýðý modeli, Euro’nun patronu Avrupa Merkez Bankasý bile yapamazken Yunanistan nasýl yapacak? Siriza ülkenin yüz milyarlarý bulan borcunun da yarýsýnýn -affedilmesini- istiyor... Kalanla idare ederlermiþ.
Siriza’nýn bu olmaz planlarla Euro’dan çýkýþý garantilediðini düþünen ekonomistlerin sayýsý hayli fazla. Hangi para birimiyle parasal geniþleme yapacaksýn? Sana borç affýný kim kabul eder? Emsal diðerleri ne olacak? Tek borçlu sen deðilsin ki. Euro senin merkez bankanýn elinde olmadýðýna göre, ancak kendi milli paranla -geniþleme- yapabilirsin. Yani Euro’dan çýkýyoruz ve Yeni Drahmi basýyoruz.
Piyasalar için de felaket senaryosu burada: Siriza’nýn bu iþlemlere baþvuracaðýnýn gerçeklik kazanmasý halinde önce eli deðen, Euro’sunu korumak için telaþla banka kapýlarýna yýðýlacak. Böyle bir rüzgarla ortada saðlam banka kalmaz.
Almanya tarafýndan da -Siriza kazanýrsa AB Yunanistan’a fonlarý kesecek- diye haberler yayýldý. Atina’ya gelen AB ekonomi komiseri -Mevcut hükümet iyidir- mesajlarý verdi. Ancak bu tehditler yalnýzca seçime kadar geçerli. Bu tehditlere raðmen Siriza seçimi kazanýrsa artýk yapacak birþey yok. Krizin sorumluluðu AB’ye geçer.
Bu ihtimalleri Euro Bölgesi’nin diðer ülkeleri yakýndan izliyor. Çünkü Ýtalya, Ýspanya ve Fransa dahil sorunlu ülkelerin hepsinde kemer sýkma ekonomileri yürürlükte ve her birinde Siriza benzeri cins partiler yükseliþte. Bu cins partiler ilk fýrsatta mevcut ekonomik programlarý yýrtacaklarýný söylemekteler. Yýrtýlacak her program, Euro’yu da yýrtýyor.
Ýþin ilginci Siriza boþ konuþmuyor. Seçimde yüzde 24-25 oy almasý bekleniyor. Mevcut iktidar partisinden böylece 3-4 puan öne geçecek ve bu oy meclis çoðunluðu için yeterli.
Siriza’nýn iktidara gelirse yapacaðý tehlikeli numaralar sonucu Avrupa çapýnda bir Euro krizi çýkmasý hâlâ beklenmiyor. Olanlar Yunanistan ile sýnýrlý kalacak. Ancak siyaseten -Yunanlýlar’ýn yaptýðýný biz de yapalým- diyecek siyasi partilere cesaret gelecek. Yunanistan finansal piyasalarýn sevdiði benzetme ile: Trapezde çok tehlikeli bir numara deniyor ve altýnda koruyucu að, belinde emniyet kemeri yok.