Geçtiğimiz hafta genç haberci adaylarıyla birlikteydim. Altı saate yakın bir süre boyunca onlarla zaman geçirdim. Ve bir kez daha habercilikte reformun gerekliliğine kanaat getirdim.
Birincisi; yeni nesil bayiye gidip gazete almıyor. Haberi dijital platformlardan takip ediyor. Haber portalı ya da twitter bunların başında geliyor.
İkincisi; televizyondan değil youtube’dan izliyor haberi. Ve üstelik bunların hepsini de cebindeki akıllı telefonla yapıyor.
İzleyici ve okuyucu cephesi kısacası böyle. Gelelim işin mutfağına. Bilgiye, habere ulaşmak bu kadar kolayken bu içeriklerin üretildiği yerlerde yani haber merkezlerinde durum ne?
‘Usta-çırak’ ilişkisinin neredeyse bittiği, ‘alaylı-okullu’ tartışmalarının sona erdiği bir dönemde habercilik. Bugün gazetecilik adına en çok tartışılan konu şu: İçerik üretmek tek başına gazeteci olmaya yeterli mi?
Hemen söyleyeyim. Hayır yeterli değil artık. Haber merkezleri, kodlama bilen, veri işleyebilen, görsel malzemeyi en iyi şekilde kullanan ve * göstergebilim’e hakim habercileri tercih ediyor. Karmaşık ve kaotik verileri anlamlı, anlaşılır ve ilgi çekici kılan haberciler bu zamanların arandığı kişiler.
Gazetelerin bu fırtına karşısında dayanması imkansız. Dünyada ve Türkiye’de yazılı basın hızla sona yaklaşıyor.
Televizyona gelince. Televizyon haberciliğini ve yayıncılığını da büyük bir değişim bekliyor. Televizyonun bir şekilde dijital medya ile entegre olması şart. İzleyici pasif olmayı tercih etmiyor. Kendisi bizzat özne olmak arzusunda.
İçeriği kendisi seçmek istiyor. Mesela nasıl haberler izlemek istediğine karar vermeyi kendine hak görüyor.
Televizyon dünyasında bu entegrasyonu başaran yayıncılıkta çok öne geçecektir.
Çünkü, habercilik şimdilerde hırçın ve bulanık akan bir bilgi nehrini anlaşılır kılmak için de gerekli. Habercilik, yeryüzünde olan biteni en saf haliyle okuyucuya aktarmak için önemli bir araç.
Ancak bu yazdıklarımdan şu da anlaşılmasın: “teknolojik donanım habercilik için yeterli.” Hayır yeterli değil. İyi bir habercinin her zaman kalemi güçlü olmalı, sezgileri kuvvetli ve şüpheci olmalı. Bir de meraklı ama en çok da vicdanlı. Vicdan gazetecilik mesleğinin bence en önemli unsuru.
