Termometreye deðil hislerinize güvenin

Bunaltýcý sýcaklar sürüyor, bazen nefes almak bile zorlaþýyor. Temmuz ve aðustos aylarýnda sýcaklýðýn daha da yükseleceðini, sýcak hava dalgalarýnýn sýklaþacaðý öngörüldüðüne göre yazýn zor geçeceðini söylersek çok da yanlýþ olmaz.

Aþýrý sýcaklar ve sýcak hava dalgalarýnýn yaný sýra yazýn bizi en çok nem ve rüzgar etkisi zorluyor. Son 15-20 günü bir düþünün. Hava sýcaklýðý termometrelere göre çok fazla deðiþmese de biz deðiþmiþ gibi hissettik çoðu kez. Hafif bir rüzgar havayý serinletmeye yetti bazen. Bazen de öðle güneþinin altýnda bile bunalmadýk gece bunaldýðýmýz kadar. Termometrenin gösterdiði derece bir önceki günden çok farklý olmasa da yaþadýðýmýz þeylerin farklý olmasýnýn sebebi hissedilen sýcaklýk. Hislerimiz bizi her konuda olduðu gibi atmosfer koþullarýyla ilgili de doðru yönlendiriyor aslýnda. Hislerinize ne kadar güveniyorsunuz bilmiyorum ama hissettiðiniz sýcaklýk termometrelerin gösterdiðinden daha gerçek ve daha fazla önemsenmesi gereken bir deðer aslýnda.

SICAK HERKESÝ FARKLI ETKÝLER

Günden güne, gün içerisinde, hatta kiþiden kiþiye bile hava sýcaklýðý farklý hissedilebilir. Bunun en önemli sebebi rüzgar ve nem etkisi. Ýstanbul Boðazý’nda püfür püfür esen kuzeyli rüzgarýn altýnda, öðlen güneþinde hava çok daha serinken ayný gün, ayný saatte Mecidiyeköy’de hava çok daha sýcak hissedilir. Öngörülen hava sýcaklýðýyla, hissedilen genellikle çok farklýdýr. Hissedilen sýcaklýk hesaplanýrken hava sýcaklýðýnýn yaný sýra nem ve rüzgar da hesaba katýlýr. Hatta kiþinin saðlýk durumu, cinsiyeti, kilosu, yaþý gibi deðiþkenler de hissettiði sýcaklýðý önemli ölçüde etkiler.

Sadece bireyin özellikleri deðil, yapýlan hareket ve aktiviteler, bulunduðunuz ortam da hissedilen sýcaklýðý etkiler. Örneðin  yürürken vücut ýsýnýzýn artmasýyla hissettiðiniz hava sýcaklýðý da yükselir. O yüzden aþýrý sýcaklarda yorucu aktiviteler kalp ve damar saðlýðýnýz için çok da faydalý olmaz.

Sýcaktan korunmanýn yollarý herkes için farklý olabilir. Bazen gölgede durmak bile bazýlarýmýz için yeterli gelirken bazýlarýmýz klima çalýþtýðýnda bile serinlemiyor olabilir. Bazýlarý kolaylýkla soðuk suda duþ alabiliyorken, bazýlarý için soðuk duþ kabus anlamýna gelebilir. Hatta o gün ne kadar sývý aldýðýnýz, nasýl beslendiðiniz bile sýcaða olan dayanýklýlýðýnýzý artýrabilir ya da azaltabilir. Týpký bazý kalabalýk yerlerde, ayný ortam koþullarýna maruzken, 1-2 kiþinin bayýlýp diðerlerine hiçbir þey olmamasý gibi. O yüzden herkes sýcak havada kendi bünyesini tanýyýp limitlerini bilip ona göre hareket etmeli.

KATRAN KARASI GECELER

Gece güneþin tepede olmadýðý, sýcaklýðýn gündüze göre daha düþük olduðu saatlerde neden hava daha bunaltýcý? Gündüz güneþin tepede olduðu saatlerde özellikle saat 14.00-15.00 arasýnda günün en sýcak saatleri yaþanýr. Fakat geceki kadar zorlanmayýz terlemekte ve nefes almakta. Gece bizi asýl bunaltan baðýl nemin artmasýdýr. Sanýlanýn aksine hissedilen sýcaklýkta baþrolü oynayan baðýl nem, gece maksimum seviyeye ulaþýr, gündüzse minimum seviyede seyreder. Zaten eðer durum tam tersi olsaydý özellikle Ýstanbul, Antalya gibi hem baðýl nemin hem de hava sýcaklýðýnýn yüksek olduðu yerlerde sýcaklar insan bünyesinin dayanamayacaðý seviyeye yükselirdi. O yüzden gece nem arttýðýnda ve rüzgar olmadýðýnda nerede olursanýz olun, bunaltýcý atmosfer peþinizi býrakmaz, uykusuz geceler baþlar. Týpký Kayahan þarkýsýndaki gibi katran karasý gecelerle baþ baþa kalýrsýnýz.

Bu hafta hava biraz serinleyecek ve mevsim normallerine yaklaþacak ama yine de temmuz ve aðustos ayý içinde çok kez sýcak hava dalgalarýna maruz kalacaðýz. Sýcaklýk artýþýnýn ardýndan kaçýnýlmaz son nem artýþý, hissedilen sýcaklýk artýþý ve dolayýsýyla bunaltýcý hava olacak. O yüzden siz siz olun sýcaklýk konusunda da hislerinizin sizi yönlendirmesine izin verin. Termometrenin gösterdiðine göre deðil, hissettiðiniz sýcaklýða göre önlem alýn. Yoksa bu yaz yaþanacak aþýrý sýcaklar, yýllarýn yaðmur duasýný rüzgar duasýna çevirebilir ve emin olun kendinizi bir anda rüzgar için dua ederken bulacaðýnýz günler çok da uzak deðil.