Terörle mücadele dünyanýn her yerinde sorunlu bir konu. Zira terörle mücadele daha ziyade þiddetin bertaraf edilmesine yönelik sahadaki fiili uygulamalarý kapsar. Dünyanýn birçok yerinde terörle mücadelenin sahasý sivil alanlardýr. Diðer bir ifadeyle terör ihtimali olan yerlerde güvenlik güçleri gündelik yaþamýný sürdüren insanlarý korumak için mücadele sürdürürler.
Türkiye’de ise terörün hedefi daha çok güvenlik güçleri olduðundan terörle mücadele bir tür savaþ biçimine dönüþmüþ durumda. Mücadele, istihbarata dayalý önleyici müdahaleler ile doðrudan çatýþma yöntemlerini içerir. Ancak sivil alaný hedef seçen teröre karþý sürdürülen mücadelede istihbarat ve sivil mücadele araçlarý öne çýkarken Türkiye’de doðrudan çatýþma söz konusu olur. Bu da baþ ka yerlerde terörle mücadele tek tek teröristlerin takibi, yakalanmasý, yargýlanmasý gibi süreçlerin yaþanmasýný, kýsacasý ‘insan avý’ný gerektirirken Türkiye’de topyekun silahlý operasyon yapýlmasýna yol açýyor. Bu da aslýnda PKK’nýn baþka yerlerdeki terör örgütlerine benzemediðini, gerilla eylemi sürdüren bir kuruluþ olduðunu, Türkiye’nin de terörle mücadeleden çok savaþ yaptýðýný söylemek mümkün.
Yöntem tartýþmasý
Terörle mücadele denen ama aslýnda bir tür savaþ olan bu faaliyetin bazý sorunlarý bulunuyor. Tüm mücadeleye raðmen, saldýrýlar engellenemiyorsa ve hatta asker-polis ölümleri fazlasýyla yaþanýyorsa, mücadelenin yöntemi tartýþmalý hale gelir; iki PKK’lýya karþý kaç askerin yaþamýný yitirdiði þeklinde yapýlan hesaplar, mücadele baþarýsý olarak görülmeye baþlar. Bu tartýþma, bir yanýyla haklý eleþtiriler olarak olumlu biçimde deðerlendirilir; ancak öteki yanýyla bizzat terör örgütlerinin devleti paralize etme amacýnýn araçlarýndan biri olarak da görülebilir. Diðer bir ifadeyle, mücadele yöntemi yanlýþ da olabilir, yanlýþ olduðu yönünde bir kanaatin yaygýnlaþmasý da amaçlanýyor olabilir.
Bu sarmaldan çýkmanýn yollarýndan birisi, terörle mücadelenin askeri operasyon kýsmýnýn daha þeffaf yapýlmasý, toplumun daha fazla bilgilendirilmesi olabilir. Anlaþýldýðý kadarýyla kaç birlik ne tür silahlarla, nerede ve ne yöntemle mücadele sürdürüyor, PKK bizlerden daha fazla bilgi sahibi. Bir diðer yolu ise, elinde silah askeri-polisi öldürenleri ‘etkisiz hale getirmek’ yerine, meþru ve þeffaf yollarla tutuklayýp kamuoyunun da izleyebileceði biçimde yargýlamaktýr. Bu, mücadeleyi askeri boyuttan sivil yaþama çekmenin önünü açabilir.
Müzakere tartýþmasý
Terörizmle mücadele ise genel olarak alandaki fiili askeri mücadeleler dýþýndaki diðer önlem ve politikalarý kapsar. Bu, ülke genelinde uzun vadeli politikalarý ifade eder. Kýsacasý özü, teröre yol açan koþullarýn ortadan kaldýrýlmasý anlamýna gelir. Amaç, terörü tamamen bitirmek yerine azaltýp teröre baþvuranlarýn da marjinal kalmalarýný saðlamaktýr.
Bu çerçevede alýnabilecek önlemler, birçok ülkede partiler üstü bir konu olarak görülür. Öncelikle þiddetin durmasýný saðlayacak adýmlar atýlýr, eþ zamanlý olarak da yeniden þiddete baþvurulmasýný engelleyecek politikalar öngörülür. Dolayýsýyla hükümetler ölümlere son vermek ve terörle mücadelenin sorunlu alanlarýndan çýkmak için her yöntemi denerler. Tabi uygulanan yöntemlerin sonuç doðurma ihtimali varsa, onlarýn da teröre baþvuranlar tarafýndan sabote edilmesi muhtemeldir. Ancak devlet kanýn durmasýný istiyorsa, sabotajlara boyun eðen taraf olmaz, tam tersine inadýna sorunlarý siyasal alana çeker.
Terörle mücadele, bir yandan örgütün destek beklediði kesimler ile örgüt arasýnda mesafe açmayý, öte yandan da ‘düþmanla’ müzakereyi gerektirir. Müzakerenin kimlerle ve nasýl yapýlacaðý meselenin en kritik yönü gibi gözükse bile, esas olan bu müzakerelerdeki pazarlýklarda hangi tehdit unsurlarýnýn kullanýlacaðýdýr. Dolayýsýyla müzakere ‘ne verildiði’ ile deðil, ‘ne kazanýldýðý’ ile deðerlendirilir.
