Dün, bir ‘saldýrý’ya maruz kaldýk. Bir gazete, önce kendi okurlarýný, sonra da bütün kamuoyunu yanýltmaya matuf, sadece konu hakkýnda hiçbir fikri olmayanlarý aldatabilecek, iþin erbabýnýn asla yutmayacaðý bir haber yaptý.
Habere göre, Türkiye’de faaliyet gören bir kaç firma, Star Gazetesi’ne, hak etmediði miktarda reklam veriyor.
Listeler basmýþlar. Bastýklarý listede, Star, reklam almada hep birinci sýrada. Sadece birinde ikinci sýraya düþmüþ.
Kendi okurunu ve kamuoyunu aldatmaya yönelik ucuz bir numara yapmýþ bu gazete... Birim olarak ‘sütun santim’ diye bir þey kullanmýþ.
Halbuki, ‘sütun santim’ diye bir ‘para birimi’ dünyanýn hiçbir yerinde yok. Yani sütun santim, ‘gelir’i anlatmaz. (Kaldý ki verdikleri sütün santim rakamlarý da gerçeði yansýtmýyor.)
Ama reklam geliri, sütun santimiyle deðil, memleketin para birimiyle ifade edilir.
Þaþýrtmaca þu: Sütun santimini baz alan bir liste uyduruyorsun, ama insanlarýn, okurlarýnýn, bunu, ‘reklam geliri’ zannetmelerini istiyorsun.
Ayný listeyi ‘reklam geliri’ni baz alarak yaptýðýnýzda, yalan ortaya çýkýyor.
Gazete, Star’a çok reklam verdiðini düþündüðü firmalarý seçmiþ. Hem seçtiði firmalarýn reklam piyasasý içindeki payý çok sýnýrlý, hem de, seçtiði listede bile, ‘gelir’ baz alýndýðýnda sýralama deðiþiyor.
Peki, seçtiðiniz firmalarý deðiþtirseniz. Mesela, Türkiye’de en çok reklam veren on firmayý baz alsanýz...
O zaman, Star’ýn ve tiraj olarak birbirine yakýn olan bir çok gazetenin, büyük bir haksýzlýða, eþitsizliðe maruz kaldýðýný görürsünüz.
2013 verilerine göre, ilk 6 ayda Hürriyet’in 550 milyonu bulan toplam reklam pastasýndan aldýðý pay, tek baþýna yüzde 34.
Tirajý Hürriyet’in iki katý olan gazeteler bile, Hürriyet’in 4’te biri, 5’te biri kadar reklam alýyor.
Þöyle diyeyim. Toplam tirajý Hürriyet’in 4-5 katý olan 15 gazeteyi bir araya getirseniz, hepsinin reklam gelirini toplasanýz, Hürriyet’in reklam gelirine ulaþmýyor.
‘Bir kiþiye tam dokuz, dokuz kiþiye bir pul’ bile deðil. Otuz kiþiye bir pul!
Büyük reklamverenlerin durumu da görülmeye deðer.
Mesela, çok reklam veren bir banka, Star’a verdiðinin 55 katýný Hürriyet’e veriyor.
Çok reklam veren bir otomotiv firmasý, Star’a verdiðinin 60 katýný Hürriyet’e veriyor.
El-insaf!
Hiç kimse, hiç bir ölçüye göre, bu rakamlarýn adil olduðunu söyleyemez. Ve bunlar üç beþ tane deðil, sayýsýz örneði var.
Bu firmalarýn ismini vermeye gerek duymuyorum. Erbabý biliyor, rakamlar herkesin ajandasýnda.
Aslýnda Hürriyet’in bile adýný yazmak istemezdim ama, durumun baþka türlü izah edilmesi mümkün deðil.
Reklam piyasasýndaki eþitsizliði, ilk, Medya Grup Baþkaný’mýz Mustafa Karaalioðlu gündeme getirmiþti. Karaalioðlu’nun geçen yýl, neredeyse bu vakitlerde (10 Aralýk 2012) yazdýðý ‘Reklam bütçeleriyle korunan eski medya düzeni’ baþlýklý yazý, o günlerde gündem oluþturmuþtu. Ben tekrar etmeyeceðim. ‘Düzen’in karakterini anlamak isteyen o yazýyý okusun.
Bizim geleneðimizde, tehditle, þantajla, gürültüyle reklam almak yok. Bunlar, ‘eski medya düzeni’nin alýþkanlýklarý ve maalesef yer yer devam ediyor.
Onlara yakýþýr, bize yakýþmaz.
Bizim usulümüz, gerçeði insanlara göstermek. Var gücümüzle anlatmak.
Gerçek þudur: Reklam piyasasýnda saçma sapan bir adaletsizlik var ve bu adaletsizliðin bir an önce düzeltilmesi gerekiyor.
O gazetenin okurlarýný ve kamuoyunu yanýltmak için ürettiði sözümona haber, gerçeði bir kez daha göstermek için vesile oldu.
(Böyle bir haber adaletsiz reklam düzeninden yýllardýr pay almaya devam ederlerin sözcülüðünden baþka bir anlam ifade etmez. Bunu da farketmedik zannedilmesin.)
Biz, Star Gazetesi olarak, bütün basýný, bütün medya organlarýný, piyasada adaletin tesisi için mücadele etmeye çaðýrýyoruz.
Tersine çevrilmiþ reklam piramidini yerli yerine oturtulmasý gerekiyor.
Adalet, sadece Star’a deðil, herkese lazým.
