Ankara Gölbaþý Cumhuriyet Baþsavcýlýðý, “Telekomünikasyon Ýletiþim Baþkanlýðýnda (TÝB) bulunan önemli ve hassas bilgilerinin yabancý ülkelere aktarýldýðý, sonra da bu verilerin silindiði” iddialarýna iliþkin soruþturmayý baþlattý.
Hatýrlayacaksýnýz, 5 Mart’ta bu haber STAR’a manþet olmuþtu.
TÝB, 23 Temmuz 2006’da faaliyete baþladý. Tüm yasal dinleme izinleri bu kurumdan geçecek, kurum hakim kararlarýný inceleyecek, itiraz edebilecek, uygun bulunursa dinlemelerin yapýlmasý için güvenlik kurumlarýna eriþim iznini verecekti. Kurum, kýsa sürede bu sistemi oturtacak teknik ve insan kapasitesine ulaþtý.
Ancak bu kapasitenin sorgulanmasýna neden olacak geliþmeler de ayný süreçte yaþanmaya baþlandý.
TÝB’in Emniyet Ýstihbarat ve bazý savcýlardan, hakimlerden gelen yasal kýlýflý yasa dýþý dinlemelerin merkezi olduðu iddialarý 2009-10 yýllarýnda baþladý. Örneðin, 7 Aðustos 2010 tarihli Milliyet gazetesinde‘Ürkütücü rapor’ baþlýðýyla bir haber yayýnlandý. Yargýtay ve Danýþtay santrallerinin dinlendiði iddiasýyla yürütülen soruþturmada kanýt bulunamamýþtý, ancak TÝB’deki incelemelerden gelen bilgiler ürkütücüydü:“Cumhurbaþkanlýðý dahil herkes dinlenebilir; TÝB’teki görevliler geçmiþteki konuþmalarýn içeriðini deðiþtirebilir!”
Raporda þunlar yer alýyordu:
- Dinlemeler telefon numarasý yerine telefon cihazlarýnýn IMEI numarasý üzerinden yapýlýyor.
- Dinleme için tam 37 ayrý yöntem uygulanýyor.
- Yasal dayanaðý yok ama TÝB’deki tüm telefon konuþmalarý Emniyet KOM Dairesi’nden geçiyor.
- Mevzuatta önleyici dinlemede kimlerin dinlemeyeceði açýk deðil; Cumhurbaþkaný bile dinlenebilir.
- Herkes her suçtan dinlenebilir.
- Tüm sabit ve cep telefonu operatörlerinin abone bilgileri tüm kolluk kurumlarýnda olmasýna raðmen, savcý ve hakimlerde yok.
- TÝB’de yönetici þifresine sahip olan bazý yetkililer geçmiþe yönelik dinleme kayýtlarýnda (log kayýtlarýnda) deðiþiklik yapabilme imkanýna sahip.
- Uydudan yapýlan tüm görüþmelerin alýnarak yurt içinde ya da dýþýnda depolanmasý mümkün.
- Adli dinleme sayýsýnýn hýzla artýyor. 2007’de 63 bin 576 olan adli dinleme sayýsý 2008’de 90 bin 163’e, 2009’da 142 bin 135’e ulaþtý.
- TÝB’in iþlemleri mutlaka hakim tarafýndan denetlenmeli.
Bu raporlar yazýk ki dikkate alýnmadý.
Ta ki 17 Aralýk 2013’te yasadýþý dinlemelerle doldurulan ‘istihbarat havuzu’ndan üretilen kayýtlarýn hükümeti düþürmek amacýyla piyasaya sürülmesine kadar...
TÝB’in yönetimi ve üst kadrolarý deðiþtirildi; yazýlým ve donaným sistemleri mercek altýna alýndý. Merkez bina ve ek binalardaki tüm elektrik, internet gibi kablo sistemleri, kablosuz internet sistemleri, bilgisayarlar ve teknik altyapý donanýmlarý, yazýlýmlar elden geçirildi. Sistemlerde ‘arka kapý’ eriþimi saðlayan kablolu/kablosuz hat, ‘böcek’ veya ‘casus yazýlým’ olup olmadýðý araþtýrýldý. Dinleme kayýtlarý incelendi.
Ýþte yaklaþýk iki ay önce STAR bu soruþturmada ortaya çýkan ilk skandal verileri haberleþtirdi.
- TÝB personelinin yüzde 90’ý ‘homojen’di; yani kurum ‘bir grubun’ hakimiyetine girmiþti.
- TÝB’in dinleme, izleme, kayýt cihazlarý ile bunlarýn yazýlýmlarýnýn çoðu, ayný gruba yakýn þirketlerden alýnmýþtý. Bu þirketler servis ve yazýlým güncelleme hizmetlerini de veriyordu. Dahasý, kendi elemanlarý‘kurum çalýþaný’ gibi TÝB’de mesai yapýyordu!
- TÝB’in 2012’den önceki dijital arþivi silinmiþti. (Ancak yazýlý hakim kararlarý, yazýþmalar veya telefon operatörlerindeki kayýtlardan -imha edilmediyse- bulunabilirler.)
- Tüm dinleme bilgileri kopyalanmýþtý.
- Elektronik sistemlerde ‘kullanýcýnýn parmak izi’ olarak bilinen ‘log’ kayýtlarý silinmiþti.
- TÝB bahçesindeki uydu anteni yabancý bir uyduya dönüktü ve yüksek miktarda veri akýþý gerçekleþmiþti.
Aradan iki aya yakýn zaman geçti.
Bu ilk tespitler ‘ete kemiðe’ büründü, delillendirildi.
Ve düðmeye basýldý.
Kimlerin, hangi yöntemlerle, hangi süreyle dinlendiði, TÝB’den çýkan kablolarýn, uydudan bilgi transferlerinin nereye ulaþtýðýný öðrenebileceðiz. Þimdiden kulaðýma gelenler, yukarýdaki raporda yer alan‘uyarýlarý’ haklý çýkarýr nitelikte.
