Toplumlarda Deðiþim

Tarih boyunca toplumlarýn olaylara davranýþ biçimi deðiþe gelmiþtir. Ýlk çaðlarda Atina devletinde yaþayanlardan, asalet unvaný alabilmek için iyi bilinen bir yarýþ atýný çalabilmesi istenirdi. Bugün bu iþi yapana aðýr bedeni cezalar verilmekte. Toplumdaki bu zihniyet deðiþimi yavaþ yavaþ olmuþtur.

Orta çaðlarda Orta Doðu toplumlarýnda içki içmek çok yaygýndý. Kur'an-ý Kerim ayetleri inmeye baþladýðýnda önce içkinin içilmemesinin daha hayýrlý olduðu bildirilmiþ, daha sonra gelen ayetle içki içmenin kesinlikle haram (büyük günah) olduðu bildirilmiþti. Bir baþka deyiþle topluma ani bir bildirimle yasak gelmemiþ, belirli bir süre içinde yani zaman içinde yasak konulmuþtur. Ayný þekilde Ýslam'dan önce Orta Doðu ülkelerinde zina yapan kadýnýn "recm (taþlanarak öldürülmesi) i âdeti veya cezasý var idi. Bu ceza biçimi Tevrat'ta da zikredilmekte. Ýslam bu adet veya cezayý tedricen kaldýrmýþ ve sonunda Kur'an cezanýn yüz kýrbaç ile sýnýrlamasýný (erkeðe ve kadýna) getirmiþtir Yani toplumdaki bu anlayýþý bir zaman içinde deðiþtirmiþtir.

Çaðlardan beri Orta Doðu hep karýþýk olmuþtur. Osmanlý iktidarýnýn dört yüz yýllýk hükümdarlýðý dönemi hariç hep kavgalar ve savaþlar hüküm sürmüþtür. Ýkinci, üçüncü, dördüncü halifeler katledilmiþ, bilahare otoriter rejimler geldiðinde bir suresine sükûnet avdet ettiði bilinmekte.

Bu günde Orta Doðu kaynýyor. Batýlý ülkelerin toplum mühendisleri Orta Doðunun yeniden þekillendirilmesini planlarken birçok rejimi deðiþtirmiþ bu deðiþim yavaþ ve tabii olarak belli bir süre içinde olmadýðý için kan gövdeyi götüren bir olay halini almýþtýr.

Bu mühendisler Türkiye'yi de bir Orta Doðu ülkesi olarak gördüklerinden bizde de bir karýþýklýk planlamaktadýrlar. Bu karýþýklýða bahane olarak, etnik veya dini mozaiði kullanmak istedikleri anlaþýlmaktadýr. Bu istemi anlýyorsak, her kesimin (yönetilenler ve yönetenlerin)çok dikkatli olmalarý gerekiyor. Yirminci yüzyýlýn baþýnda Osmanlý topraklarý iþgal edilip birilerine peþkeþ çekilirken Orta Doðu'nun etnik ve dini motifleri dikkate alýnmadan cetvel ile sýnýrlar çizildiðinden, bugün bu motifler ile bu yöne yeniden yapýlandýrýlmak isteniyor.

Türkiye, Orta Doðu'nun yeniden yapýlandýrma projesi içinde olduðundan bu yapý deðiþimini yönlendirme durumunda deðildir.

Gezi olaylarýnda ABD bizi sert bir þekilde uyarýrken, orada bir zenci çocuðunu öldüren gönüllü mahalle bekçisinin suçsuz bulunmasý üzerine gösteriler yapýlmaya baþlanmýþtýr. Göstericiler bizdeki gibi taþ, Molotof kokteyli veya silah kullanmamasýna raðmen, polis" bu gösterilere gelenler kendisini hapiste bulacaktýr " açýklamasýný yaptý. Yani eline pankart alýp sadece baðýrýp çaðýrmalarýna dahi tahammül yok. Ama Orta Doðu ülkelerinde bir toplum olayýný bahane ederek oralarda kargaþa çýkarýp rejimleri deðiþtirme ellerindeki planýn bir parçasý. Bu durumu göz önünde tutarak hükümetin açýklamalarý "ödün vermeden" yatýþtýrýcý olmalý, tek adam imajý verilmemeli. Gezi olaylarýný, sosyologlar tarihi bir bütünlük içinde incelemeli ve toplumumuzu aydýnlatmalýdýr.