Torba yasa ile birlikte ekonomide baþta SGK ve Vergi borçlarýnýn yapýlandýrmasýnýn ekonomide hareketlenme saðlayacaðý görülüyor.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda þekillendirilen ve yakýn bir zamanda TBMM Genel Kurulu’nda görüþülmesi beklenen torba yasa ile Koronavirüs (Covid-19) kaynaklý zorlayýcý sebep gerekçesiyle yapýlan kýsa çalýþma ve kýsa çalýþmanýn sona ermesini takiben saðlanan normalleþme desteðine iliþkin Cumhurbaþkanýna tanýnan yetki süresinin uzatýlmasý, iþsizlik ödeneðinden yararlanan kiþilerin iþten ayrýlmalarýný takiben 90 gün içerisinde iþe girmeleri ve bu iþ yerinde 12 ay süreyle kesintisiz çalýþmalarý halinde uzun vadeli sigorta primlerinin tamamýnýn Ýþsizlik Sigortasý Fonundan karþýlanmasý, normalleþme döneminde iþverenler tarafýndan son 16 aylýk dönemdeki en düþük sigortalý sayýsýna ek olarak istihdam edilecek her bir çalýþan için iþe alýndýðý tarihten itibaren fiilen çalýþtýrýlacaklara ücret desteði ve ilave olarak iþe alýnacaklardan iþveren tarafýndan ücretsiz izne ayrýlacaklara nakdi ücret desteði verilmesi, iþsizlikle mücadele kapsamýnda istihdamýn korunmasý ve artýrýlmasý amacýyla özel sektör iþverenlerine kolaylýk ve baþta dezavantajlý gruplar olmak üzere iþsizlerin istihdam edilmelerinin saðlanmasý amacýyla 2020 yýlý sonuna kadar uygulanacak olan destek ve teþviklerin uygulama sürelerini uzatmak üzere Cumhurbaþkanýna yetki verilmesi, Esnaf ve Ahilik Sandýðý uygulamasýnýn yürürlük tarihinin 31/12/2023 olarak deðiþtirilmesi ve bir çok kamu alacaðýna ödeme kolaylýðý getiriliyor.
Torba Kanunda 31 Aðustos 2020 oluþan SGK ve Vergi Borçlarý, vergi ve vergi cezalarý, idari para cezalarý, trafik para cezalarý, ecrimisil ile öðrenim ve katký kredisi gibi bazý kamu alacaklarý, gümrük vergileri, sigorta primleri, iþsizlik sigortasý primi, sosyal güvenlik destek primi, Belediyelerin idari para cezalarý ile su, atýk su, katý atýk ücreti alacaklarý, büyükþehir belediyelerinin katý atýk ücreti alacaklarý ile büyükþehir belediyelerine baðlý su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atýk su bedeli alacaklarý ile bu alacaklara iliþkin her türlü faiz, zam, gecikme cezasý ve gecikme zammý, gecikme faizi, cezai faiz, gibi fer’i alacaklar ile diðer kamu kurum ve kuruluþlarý ve odalara olan borçlar için ödeme kolaylýðý saðlayacak düzenlemeler yer alýyor.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüþmeleri tamamlanan torba kanun teklifine göre SGK prim borçlarýnýn ilk taksiti 28 Þubat 2021’de, diðer tüm borçlarýn ilk taksiti 31 Ocak 2021’de ödenecek. Ödemeler 2’þer aylýk dilimler halinde en fazla 18 taksitte yapýlabilecek. Cumhurbaþkaný bu süreleri 1 ay uzatabilecek. Peþin ödeme halinde, YÝ-ÜFE’ye endekslenerek artýrýlan tutarýn yüzde 90’ý alýnmayacak. Taksitle ödemelerde, 6, 9, 12 ve 18 ay seçenekleri bulunacak.
Bað-Kur prim borcu olanlar, ilgili yasa maddesinin yürürlüðe girmesinden itibaren ikinci ayýn sonuna kadar borçlarýný yatýrmamalarý veya yapýlandýrmaya baþvurmamalarý halinde sigortalýlýklarý durdurulacak. Ayrýca bu durumdakilerin borçlu bulunduklarý dönem de sigortalýlýklarýndan sayýlmayacak. Bað-Kur’lularýn sigortalýlýklarý, 1 Kasým 2020’den itibaren yeniden baþlatýlacak. Yapýlandýrmaya baþvurmadýðý halde daha sonradan talep edenler, prime esas kazanç üzerinden hesaplanacak borç tutarýný 3 ay içinde ödemeleri halinde, bu süreler sigortalýlýk süresi olarak deðerlendirilebilecek. 3 ay içinde borcun tamamý ödenmezse, ödenen kýsým faizsiz olarak iade edilecek.
Ancak iþ dünyasýnýn en fazla beklediði matrah artýrýmý, kasa affý, stok affý, kayýtlarda yer aldýðý halde iþletmede mevcut olmayan mallarýn gayrisafi kâr oraný eklenmek suretiyle fatura kesilerek kayýtlara alýnmasý, imar affý gibi konular henüz torba kanuna eklenmedi. Bu yönde sivil toplum örgütleri ve iþ dünyasýndan da yoðun bir talep var.
Bu düzenlemelerin kayýtdýþýný artýrdýðý iddialarýna da katýlmak mümkün deðil, zira matrah artýrýmý, kasa affý gibi düzenlemeler mükelleflerin devlete ilave ödemeler yaparak bir nevi denetimlerde yaþanacak olumsuzluklarýn giderilmesini saðlayacak. 2003 yýlýnda 4811 sayýlý Kanunla yapýlan vergi barýþý ile saðlanan baþarý ve tecrübeler göz önüne alýndýðýnda Kaldý ki, pandemi sürecinde denetimlerin bir iki yýl daha saðlýklý yapýlamayacak olmasý göz önüne alýndýðýnda devlet açýsýndan da büyük bir gelir kapýsý olacaðý açýktýr. Ümit ediyorum TBMM Genel Kurulunda görüþülürken bu hususlar da torbaya dahil edilir.
