Bir zamanlarýn tek televizyon kanalý TRT, roman, hikâye ve oyunlardan müteþekkil yerli edebiyat eserlerinden yapýlan uyarlamalarý derleyen referans bir kitap yayýnladý. Kitabý kaleme alan TRT çalýþaný Fuat Kale yazdýðý önsözde, önemli bir bölümüne ulaþtýðý televizyon uyarlamalarýný araþtýrma esnasýnda, filmin kendisinin, yapýldýðý veya yayýnlandýðý dönemin, künyesindeki bir ismin kendisini bir baþka öyküye, anýya, olaya götürdüðünü belirtiyor. Kadri bilinmeyen televizyon filmlerinin altýn döneminin 1970’lerden 1990’lara kadarki süreçte olduðuna tanýklýk ediyoruz. Ayrýca yine ayný esprideki mini dizilerin yine bu dönemde yapýldýðýný görüyoruz. Gerçekten de küçük birer sinema filmi diyebileceðimiz bu çalýþmalarýn dizi estetiðini aþan sinematografik unsurlarý, kimilerinin siyah-beyaz renkleri, belki de onlarý sinema tarihi içinde ayrý bir kategori olarak deðerlendirmemizi gerektiriyor.
Kitapta yer alan filmlere baktýðýmýzda deðiþik yönetmenlerden birçok deðiþik edebiyat uyarlamasýna ilginç eserlere rastlýyoruz. Alfabetik olarak ilerleyen eserlerden, Yeþilçam’ýn önemli yönetmenlerinde Orhan Aksoy’un bir Reþat Nuri uyarlamasý olan Acýmak’ý, yedi bölüm halinde 1985’te yayýnlanmýþ. Halit Refið’in efsanevi Halid Ziya uyarlamasý Aþk-ý Memnu, altý bölüm siyah-beyaz olarak 1975’te seyirciyle buluþur. Tunca Yönder’in Memduh Þevket Esendal’dan yaptýðý Ayaþlý ile Kiracýlarý altý bölüm olarak 1989’da beyazcama yansýr. Yücel Çakmaklý’nýn Tarýk Dursun K.’dan yaptýðý Baðrýyanýk Ömer ile Güzel Zeynep 1978’de gösterilir.
Metin Erksan’ýn Beþ Hikâye baþlýðý altýnda çektiði siyah-beyaz filmlerden Geçmiþ Zaman Elbiseleri, bir Ahmet Hamdi uyarlamasý olarak 1976’da yayýnlanýr. Yücel Çakmaklý’nýn Necip Fazýl çalýþmasý Bir Adam Yaratmak, yine siyah-beyaz olarak üç bölüm halinde 1977’de çýkar. Yarýsý siyah-beyaz, yarýsý renkli olarak çekilen Bir Ceza Avukatýnýn Anýlarý, Lütfi Ö. Akad’ýn kamerasýndan Prof. Faruk Erem uyarlamasý olarak 1989’da yayýnlanýr. Bülent Özdural’ýn Emine Iþýnsu’dan uyarladýðý Bir Yürek Satýldý 1977’de seyirciye ulaþýr. Ziya Öztan’ýn Refik Halit uyarlamasý Bugünün Saraylýsý dört bölüm halinde 1985’te yayýnlanýr. Osman F. Seden’in Ortaasya’da da çok seyredilen Reþat Nuri uyarlamasý Çalýkuþu, yedi bölüm halinde 1986’da yayýnlanýr. Rasim Özdenören’in Çok Sesli Bir Ölüm’ü siyah-beyaz olarak 1977’de Yücel Çakmaklý ve Tuncay Öztürk’ün kamerasýndan akseder. Yine Tuncay Öztürk’ün Necati Cumali’den yaptýðý Daðlý ile Muharrem’i siyah-beyaz halinde 1977’de yayýnlanýr. Salih Diriklik’in Peyami Safa’dan uyarladýðý 9. Hariciye Koðuþu 1986’da dört bölüm halinde yayýnlanýr. Yücel Çakmaklý’nýn Turan Oflazoðlu’ndan IV. Murat’ý, dört bölüm olarak 1981’de yansýr. Yine Çakmaklý’nýn Tarýk Buðra eseri Kuruluþ’u on iki bölüm olarak 1988’de beyazcamda belirir. Safa Önal’ýn Hikâyelerin Ýçinden dizisinden Reþat Nuri’den uyarladýðý Kuþ Yemi, 1981’de siyah-beyaz olarak seyirci karþýsýna çýkar.
Sýrrý Gültekin’in Tarýk Buðra’dan on bölüm olarak uyarladýðý Ýbiþ’in Rüyasý, siyah-beyaz olarak 1979’da yayýna girer. Hüseyin Karakaþ’ýn Attila Ýlhan’dan yaptýðý Kartallar Yüksek Uçar, on iki bölüm olarak 1984’te yayýnlanýr. Mesut Uçakan’ýn Faik Baysal’dan uyarladýðý Kavanoz’daki Adam, beþ bölüm olarak 1988’de seyredilir. Yakup Kadri’nin Kiralýk Konak’ý, siyah-beyaz beþ bölüm olarak Hüseyin Karakaþ’ýn elinden 1978’de yayýnlanýr. Nalyan Efendi’nin Leblebici Horhor’u siyah-beyaz üç bölüm olarak Bülent Özdural’ýn yönetiminde 1975’te yayýna verilir. Sait Faik’in Mahalle Kahvesi, Ayþe Þasa’nýn senaryosuyla 1977’de siyah-beyaz olarak Naci Çelik Berksoy’dan seyirciye ulaþýr. Lütfi Akad’ýn Ömer Seyfettin Hikâyeleri baþlýðý altýndaki dizisinden Topuz, siyah-beyaz olarak 1975’te yayýnlanýr. Ramazan Bakkal’ýn Halit Ziya’dan uyarladýðý Ferhunde Kalfa, 1982’de iki bölüm yayýnlanýr. Atýf Yýlmaz’ýn Aziz Nesin’den uyarladýðý Seyyahatname, siyah-beyaz altý bölüm olarak 1979’da yayýna girer. Feyzi Tuna’nýn Mithat Cemal’den Üç Istanbul’u on bir bölüm halinde 1984’te, Halit Refið’in Kemal Tahir’den Yorgun Savaþçý’sý ise sekiz bölüm olarak 1993’te yayýnlanýr.
