‘Üç silahþörler’i bilirsiniz.
‘Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için!’
NATO da bu mantýkla kurulmuþtu.
Anlaþmanýn 2-5 maddeleri ‘taraflardan birine yönelik tehdit ve saldýrý hepsine yapýlmýþ sayýlacaðýný’ düzenler.
Hatta 2. Maddesi, “Uluslararasý ekonomi politikalarýnda çatýþmayý ortadan kaldýrmayý; taraflardan herhangi biri ya da hepsi ile ekonomik iþbirliðini teþvik etmeyi” þart koþar.
Sorun, ‘Trump Amerikasý’nýn ‘Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için’ ilkesini ‘hepiniz benim için’ diye anlamasý ve ‘dayatmasý’…
ABD bu dayatmayý sadece Türkiye’ye deðil, Avrupalý müttefiklerine de yapýyor.
- Benimle yaptýðýnýz ticaretten çok kazandýnýz, vergi koydum!
- Ýran’la ticaret yapmayýn, yaptýrým uygularým!
- Rusya’dan gaz almayýn, yaptýrým uygularým!
***
Ýyi tarafýndan bakalým;
Bu tavýr, Avrupa ile Türkiye’yi yakýnlaþtýrdý.
Rusya, Ýran ve Çin ile de…
AB, Fransa, Ýngiltere ve Almanya ‘ortak açýklama’ yaparak, “Ýran ile meþru ticaret yürüten Avrupalý firmalarý koruyacaðýz” dedi.
Almanya ve Fransa, Rusya ve Türkiye ile birlikte Ýstanbul’da bir ‘zirve’ yapma kararý aldý.
Fransa, Almanya, Türkiye ve Rusya liderleri son bir aydýr sýký bir görüþme trafiði içinde.
Sadece ekonomik deðil, siyasi konularda da Avrupa artýk ABD’nin kuyruðuna takýlmýyor. Trump’ýn ABD büyükelçiliðini Kudüs’e taþýma kararýna ‘müttefiklerin’ de karþý çýktýðýný unutmayalým.
***
ABD, Avrupa ve Türkiye’yi Rusya; Ortadoðu’yu da Ýran ‘tehdidi’ ile korkutuyor; ‘dolar’la tehdit ediyor.
Peki gerçekte böyle bir tehdit var mý; varsa boyutlarý ne; nasýl önlenebilir?
Çözüm sadece “sýrtýný ABD’ye dayamak” mý?
Avrupa ve Türkiye kendi tespitlerini yapýyor ve kendi kararlarýný veriyor.
Bunu, Suudi Arabistan ve diðer körfez ülkelerinin de yapmasý gerekiyor.
***
Çünkü Trump Amerikasý’na karþý ‘üçüncü bir yol’ var.
Avrupa’yý bu yola ‘zorlayan’ en önemli neden enerji…
Zira Avrupa’nýn doðalgazý ‘Hazar Havzasý’ndan geliyor.
Rusya ve Türkiye üzerinden.
Rusya’dan çýkan birinci hat Kuzey Akým, Ukrayna-Polonya üzerinden Almanya’ya ulaþýyor.
Almanya, Rusya-Ukrayna krizi nedeniyle doðrudan Baltýk Denizi’nden geçen Kuzey Akým-2’yi inþa ediyor.
Rusya’dan gelen üçüncü hat ise Kýrklareli-Kýyýköy’den Avrupa’ya uzanacak Türk Akýmý projesi.
Dördüncü hat, yeni açýlan ve Azerbaycan gazýný Türkiye üzerinden Avrupa’ya taþýyacak olan TANAP.
Avrupa’nýn doðalgaz arz ve güvenliði, Rusya, Ýran ve Türkiye ile iyi iliþkilerine; ayrýca bu üç ülkenin de istikrarýna baðlý.
Trump’ýn “Rusya’nýn tutsaðý olmak” dediði þey, Avrupa, Türkiye ve enerjide kaynak ülkeler için ‘refah üretecek iþbirliði’ anlamýna geliyor.
Trump, bu zaten olmasý gereken iþbirliði sürecini hýzlandýrdý.
Rusya, Ýran, Kazakistan, Azerbaycan ve Türkmenistan, komþu olduklarý Hazar Denizi’nin paylaþýmý konusunda ‘22 yýl sonra’ anlaþmaya vardý.
12 Aðustos'ta yapýlan anlaþma, bugüne kadar yapýlamayan ‘sualtý boru hattý’ný da mümkün hale getirdi.
Bu, en büyük rezerve sahip Türkmenistan’ýn doðalgazýnýn da TANAP üzerinden taþýnabileceði anlamýna geliyor.
Biraz bedeli olacak ama Trump’ýn ‘faydalarýný’ da göreceðiz.
Allah'a yakýnlaþacaðýnýz bir Kurban Bayramý geçirmenizi dilerim.
(Ýlgilisine not: ‘Hazar Anlaþmasý’ný, gazetenin internet sitesindeki yazýmda biraz daha açtým.)