New York'ta yaþayan ve iki çocuk sahibi ABD'li bir kadýn kendisine yapay zekâ ile koca oluþturdu. Adýný da Eren Kartal koymuþ. Bir yýldýr Eren Kartal adlý gençle evliymiþ. Kadýn "aradýðým mükemmel erkeði buldum" demiþ. Aslýnda Eren diye bir gerçeklik yok. Chatbot!
Aslýnda evliliði dýþlayan, önemsiz hale getiren ve insanýn yükseliþi için engel gören bir anlayýþ toplumlarda yayýlýyor. Filmler, diziler, popüler kültür bunu yayýyor. Kültür endüstrisi "hayatýný yaþa" diye telkinlerde bulunuyor. Artýk evlilikler gün geçtikçe de kendisiyle yaþanýlmasý zor bir olguya dönüþüyor. Bireyciliðin ve öznelciliðin tavan yaptýðý zamanlardan geçiyoruz. Kariyer peþinde koþmak ve evliliðin mesuliyetinden uzak durmak hoþuna gidiyor insanlarýn.
Elbette evlilik endüstrisi de önemli bir bariyer. Ýnsanlar birbiriyle evlenerek ortak bir yaþam oluþturmaktan daha fazla metalarla evlenmek zorunda kalýyorlar. Evlilik endüstrisi budur. Mobilyalar, beyaz eþyalar, gelinlikler, düðün filmleri ve salonlarý... Çok ciddi bir sektör bunun peþinde ve gün geçtikçe bunu da þiþirip duruyorlar.
Bütün bunlara raðmen insanlarýn evlenme duygusu yok edilemiyor. Çünkü doðuþtan gelen bir duygu. Aile kurmak ve evlenmek insanýn doðasýnda olan bir kolektif duygu. Feministler veya tarihçiler buna itiraz edip dursun. Yapay zekâ koca sahibi olma arzusu da bu doðal evlilik duygusunu anlatýyor. Ýnsanlar hayatýn gerçeðinde karþýlaþtýklarý evlilik zorluklarýný aþmak için "sanal koca" ve "sanal karý" seçeneklerini geliþtiriyorlar. Gerçek hayattan kaçýp burada nefesleniyorlar. Evlilik, karý ya da koca tatmini buluyorlar.
Tuhaf bir baþka evlilik daha karþýmýza çýkýyor. Bu da kadýn erkek iliþkilerinin radikal dönüþümü ve evlilik endüstrisi ile ilgili. Yeni yaþama tarzýnýn getirdiði bir pratik. Buna ben "evsiz evlilik" adýný veriyorum. Yani insanlar evlenmeden evlilik hayatýný yaþýyorlar. Özellikle üniversite gençleri arasýnda çok yaygýn. Evlilik endüstrisi onlarý evlenerek evlilik pratiðine geçmeyi engelliyor. Elbette gençler de 16 yaþlarýndan itibaren baþlýyorlar sevgili edinmeye. Çýktýklarý oluyor. Aslýnda karþý cinslerin evlenmeden evlilik pratiðine geçilmesi bunlar. Çünkü bu gençler evliler gibi birbirlerine karþýlýklý sorumluluk duyuyorlar. Her gün görüþüyorlar. Birbirine danýþýyorlar. Ortak beðeni, zaman, eðlence paylaþýmýnda bulunuyorlar. Hatta gün geçtikçe cinsel beraberlik de artýyor ve normal hale geliyor. Nikâhsýz beraberlikler meþru görülüyor.
Evsiz evlilik pratikleri, artýk gerçek evliliði istediði kadar uzatabiliyor. Ýlginç olan 16-18 yaþlarýndan itibaren baþlayan bu evsiz evlilik pratiklerine ses çýkarmayanlar öte yandan erken evlenerek evli olanlara da karþý çýkýyorlar. Çocuk evliliði bile diyorlar.
Uzun vadede sahih evlilik önemini hissettirecek. Çünkü sanal karý ve sanal koca edinme yöntemleri, yaþanmayan hayatlarý romanlarda okumak kadar zevk verir insana. Evsiz evlilik pratikleri ise ciddi yozlaþmalara ve sorunlara yol açýyor. "Çok eþlilik" yaþama tarzý bunlardan biridir. Ev dýþýnda yaþanan çok eþlilik elbette! Ayrýca hamilelik sorunlarý, dengeli aile ortamýný oluþturamama ve dolayýsýyla ciddi psikolojik bunalýmlar ve sorunlarý yaþama...
Aile metafiziðimiz olmak zorunda. Yani evliliði ve aile kurmanýn deðiþmez evrensel ilkeleri. Ýslam bunu bize saðlýyor: Mahremiyet, muhabbet, adalet, nikâh ve namus.
