Türk Sinemasý Polonya’da

Uluslararasý Boðaziçi Sinema Derneði tarafýndan Kültür ve Turizm Bakanlýðý Sinema Genel Müdürlüðü’nün katkýlarýyla 4-10 Ekim tarihlerinde Polonya-Türkiye iliþkilerinin 600. Yýlý münasebetiyle yapýlan kültürel faaliyetler çerçevesinde Polonya Türk Filmleri Haftasý gerçekleþtirildi. Bu önemli buluþmada; Varþova, Krakow ve Lodz’da (Vuç diye okunur) toplam 10 uzun metraj ve 11 kýsa film seyirci karþýsýna çýktý. Program kapsamýnda yapýlan panel, yönetmen-seyirci buluþmasý, radyo ve televizyon programlarýyla Türkiye sinemasýnýn deðiþik veçheleri Polonyalý sinemaseverlerin ilgisine sunuldu. Türkiye’den Ýsmail Güneþ, Yüksel Aksu, Semir Arslanyürek, Burçak Evren, Tarýk Tufan, Mehmet Bahadýr Er gibi isimlerin ve kýsa filmcilerin katýldýðý haftanýn açýlýþý, Stalin’in yaptýrdýðý devasa Kültür Sarayý’nda Kelebeðin Rüyasý filmiyle yapýldý. Programýn gerçekleþmesinde ve yürütülmesinde Polonya büyükelçimiz, sinemanýn kültürlerarasýndaki yerinin önemini geniþ vukufiyetiyle ortaya koyan sayýn Yusuf Ziya Özcan’ýn büyük katkýlarý oldu. Ayrýca Yunus Emre Enstitüsü’ne baðlý Varþova’daki Türk Kültür Merkezi müdürü Öztürk Emiroðlu’nun yine son derece gayretli çabalarý da haftanýn bir baþka önemli desteðiydi.

Türk filmleri haftasýnýn uzun metraj filmleri, Yýlmaz Erdoðan’ýn Kelebeðin Rüyasý’nýn yanýnda, Ýsmail Güneþ’in Ateþin Düþtüðü Yer, Mahmut Fazýl Coþkun’un Yozgat Blues, Yeþim Ustaoðlu’nun Araf, Nuri Bilge Ceylan’ýn Kýþ Uykusu, Semir Arslanyürek’in Lal, Yüksel Aksu’nun Dondurmam Gaymak, Kamil Koç’un Asfalt Çiçekleri, Mehmet Bahadýr Er’in Sev Beni ve Erdem Tepegöz’ün Zerre oldu. Kýsa filmlerse, Onur Yaðýz’ýn Patika, Emrah Kýlýç’ýn Gecekondu Mahallesi, Cüneyt Karakuþ’un Suret, Serpil Altýn Urkan’ýn Bayram Harçlýðý, Bünyamin Duranoðlu’nun Deðirmen, Semih Korhan Güner’in Ardýl, Barýþ Çorak’ýn Birlikte, Abdurrahman Öner’in Buhar’la, Koray Sevindi’nin Kafa adlý animasyonu, Cantekin Cantez ve Burcu Ayþe Esenç’in Sadýk ve Arzu Selime Sezer’in Evvel Zaman Ýçinde adlý belgeselleri þeklinde seyirciyle buluþtu.

Varþova’da iki Polonyalý konuþmacý ve Ýsmail Güneþ, Yüksel Aksu, Burçak Evren, Semir Arslanyürek, Kamil Koç ve benim katýldýðýmýz “100. Yýlýnda Türk Sinemasý” panelinde, sinemamýzýn tarihi içinde geçirdiði süreç, son dönem ve Polonya sinemasýyla ortak ve farklý sorunlarý ele alýndý. Haftayla ilgili medya tanýtýmlarý radyo ve televizyon programlarýyla devam etti.

Üç þehirde birden eþ zamanla olarak gerçekleþtirilen haftanýn Lodz ayaðý bir arthouse sinema olan Charlie’de yapýldý. Lodz ayný zamanda, hala dünyada çok az sayýda 35mm ve 16mm eðitimi veren ve Wajda, Kieslowski, Munk, Polanski gibi yönetmenleri yetiþtiren daha sosyalist dönemde dünyaca ünlü sinema okulunu da sahip ve okul hemen yakýnlarýnda zengin bir sinema müzesini barýndýrýyor. Polonya-Türkiye iliþkilerinin 600. Yýlý münasebetiyle Krakow Jagiellon Üniversitesi’nde, Yunus Emre Enstitüsü baþkaný Prof. Hayati Develi tarafýndan iliþkilerin tarihinden günümüze seyrini belgeleyen anlamlý bir sergi de açýldý.

Ülke Yahudilerinin Eski Ahid Hristiyanlarý olarak saygý gördüðü Polonya’da Varþova, eski þehir merkezindeki tarihi yapýlarý; Lodz, bir cadde boyunca ve daðýnýk bir þekilde koruduðu tarihi yapýsý ve Krakow, nehir kenarýndaki kalesi, eski þehrin etrafýnda bulunduðu meydan, tarihi binalarý ve görkemli kiliseleriyle dikkat çekiyor. Auschwitz ve Birkenau gibi insanlýðýn kara delikleri olan kamplarýn da mevcut olduðu ülke hemen her yerde bariz göstergelerle Katolikliðin bir kalesi gibi duruyor. Bu yýl 30.su düzenlenen Varþova ve gelecek yýl 55.si düzenlenecek Krakow film festivalleriyle dünya sinemasýnda özel bir yeri olan Polonya’da Türk filmleri haftasý sinemaseverlerin içten ilgisine mazhar oldu.