Ankara’da ABD Büyükelçiliði’ne yönelik saldýrýyla eþ zamanlý olarak bölgemizde yaþananlara bakýnca, tansiyonu hayli yüksek bir döneme girdiðimizi söylemek abartýlý olmaz.
Mesela son bir haftadýr Irak’ta yaþanan intihar saldýrýlarýnda onlarca insan hayatýný kaybetti. Bu tür giriþimler zaten hýz kesmemiþti; ancak son saldýrýlarýn, önce Tuzhurmatu’da, dün de Kerkük’te hayli geniþ çaplý olmasý dikkat çekiyor.
Dün Kerkük Emniyet Müdürlüðü’nü hedef alan saldýrý, Baðdat-Erbil çatýþmasýný hayli aþan boyutlara sahip. Kerkük’ün statüsünden uluslararasý enerji devlerinin aktör olduðu petrol çatýþmasýna, Þam’ý ayakta tutmak için çaba gösteren Baðdat yönetiminden Kuzey Irak’ta giderek baðýmsýzlaþan yapýya kadar pekçok geliþme ve çatýþmanýn içinde yer aldýðý bir denklemden söz ediyoruz.
Sýkça vurguladýðým gibi, bu noktada en büyük rahatsýzlýk Türkiye’nin özellikle Kuzey Irak’ta elde ettiði stratejik derinlikten duyulan rahatsýzlýk. Bu durum, hem Ankara’nýn bölge politikalarýnda elini güçlendiriyor. Hem de þu sýralar hassas terazilerde tartýp yürüttüðü müzakere sürecinde kendisine katký saðlýyor.
Dün ne iþimize yarar deyip birilerinin dudak büktüðü adýmlar, bugün ciddi kartlar olarak elimizi güçlendiriyor.
***
Suriye konusunda özellikle muhalifler üzerinden diplomatik trafiðin hýzlanmasý, bir bakýma Türkiye’nin bu yöndeki politikalarýnýn daha da güçlenmesinin kapýlarýný aralayabilir. Sýk sýk eleþtiri oklarýnýn hedefi olsa da, Suriye muhalefetinin bunca görüþ ayrýlýðýna raðmen hala ayakta kalmasýnýn bir numaralý aktörü Türkiye.
Rusya’nýn Türkiye’ye daha yakýn duran muhalif güçler üzerindeki arayýþlarýný giderek artýrmasý, þaþýrtýcý bir Ankara-Moskova trafiði çýkarabilir karþýmýza. Memleketimiz sýnýrlarý dahilinde henüz bir magazin tartýþmasýný aþamayan ‘Þanghay Beþlisi’ baþlýðýnýn da bu parantezde yeri olmalý.
Rusya-Ýran ve de onlara uzaklardan katýlan Çin hattý görünürde ne derse desin, Beþar Esad’ý ayakta tutmanýn her geçen gün daha pahalýya mal olduðunun farkýndalar. Bu konuda baþýndan itibaren hem kendilerinden, hem de Batý bloðundan farklý bir çizgide duran Türkiye’yle isteseler de istemeseler de iþbirliði yapmak zorundalar.
Diðer seçenek, yani Türkiye’nin içini karýþtýrýp, özellikle de mezhep temelli bir fay hattýný hareketlendirmeye çalýþmak, her ne kadar kýta Avrupasý’nýn merkez ülkesinin politikasý gibi görünse de, az önce yukarýda saydýðým bloðun da bu operasyonu sessizce desteklediðini unutmamak gerekiyor.
O nedenle önceki gün gerçekleþen büyükelçilik saldýrýsýný, basit bir Amerikan karþýtlýðý üzerine oturtmaya çalýþanlar, hele de buna solun tarihinden güzellemeler getirenler, kelimenin tam anlamýyla operasyonun parçasý oluyorlar.
***
Kürtlerle yaþanan sorunlar, kimin haklý ya da haksýz olduðuna bakýlmaksýzýn Türkiye’nin ayaðýna yýllarca pranga oldu. Þimdi gecikmiþ ve bir o kadar da siyasi riski yüksek adýmlarla sorunu yönetilebilir hale getirme yönünde ciddi bir gayret var.
Türkiye’yle bir þekilde hesabý olan herkes, yýllar yýlý gözünü bu topraklardaki hassas baþlýklara, özellikle iki fay hattýna dikti. Birisi Kürtler üzerinden etnik fay hattý, diðeri ise mezhep ayrýlýðý.
Þimdi, tam da Suriye üzerinden bölgede Türkiye’nin gücü adeta sýnanýrken; özellikle belli kesimlerin olmadýk bahanelerle bu fay hattýný harekete geçirmeye çalýþanlara destek olmasý akýl alýr gibi deðil.
Umarým ana muhalefet lideri bu konularda iþlerin nereye kadar gidebileceðinin farkýndadýr. Yine umarým ki olup bitenin basit bir iç denge ya da çatýþma olmadýðýný, Türkiye’nin kader yürüyüþü olduðunu görecek kadar basiret sahibidir.
Aksini düþünmek bile istemiyorum.
