- DOHA-
Cumhurbaþkaný Erdoðan’ýn Paris, hemen öncesinde Baþbakan Davutoðlu’nun Brüksel’de gerçekleþtirdikleri temaslarýn Ankara’ya kazandýrdýðý rahatlýk, Türk heyetinin Katar’ýn baþkentine intikalinde belli oluyordu.
Düþürülen Rus uçaðý sonrasýnda beyinlerde -haklý olarak- oluþan bazý soru iþaretlerinin net bilgilerle aydýnlandýðý bir hafta yaþýyoruz. Paris’teki görüþmelerin içinde yer alan kaynak, özellikle Obama ile yapýlan görüþmeden bir cümlenin dikkatle not alýndýðýný söylüyordu: Obama Türkiye’ye olan desteðini, yalnýz bir NATO müttefiki olarak ittifakýn iþleyiþinden deðil, doðrudan Amerika olarak yanýnýzda yer alýyoruz, sözleriyle ifade etti. Bunu ikili iliþkilerin oturduðu zemin açýsýndan dikkate aldýk.
Erdoðan-Davutoðlu ikilisinin Avrupalý müttefiklerle yaptýklarý görüþmelerde, muhataplarýnýn gündeme getirdikleri görüþ ise dikkat çekici: Putin, krizi bilerek týrmandýrýyor ama asýl hedefi, iç kamuoyu, çünkü yara aldý ve görüntüsünü toparlamak için Türkiye’den çok kendi halkýna konuþuyor. Bu nedenle Türkiye’nin krizi týrmandýracak tutum ve davranýþlardan uzak durmasýnda yarar var...
Ayný kaynaðýma göre, Türkiye bu konuda kararlý, asla, çok aðýr yeni bir askeri tehditle karþýlaþmadýðý sürece, her zaman soðukkanlý taraf olacak. Zaten Erdoðan-Davutoðlu ikilisinin yaptýklarý açýklamalar da bu stratejiyi iþaret ediyor...
Putin sinirlendirmeye çalýþýyor...
Rusya lideri arkasýna NATO ve Avrupa Birliði’ni almýþ, Ortadoðu’da yeni bir paradigmanýn doðmasý yönünde dost Arap devletleriyle stratejik ortaklýk adýmlarýný hýzlandýran Türkiye’ye karþý neden bir “týrmandýrma politikasý” izliyor. Üst düzey bir kaynak bu soruyu þöyle yanýtladý:
Putin’in manevra ve kriz yanlýsý tutumu, evet, Rus halkýna karþý bir siyasi kararlýlýk gösterisi olarak görülebilir ama bizce asýl hedefi, kendisini iktidara taþýmýþ oligarþik güvenlik yapýlanmasýnadýr. Putin’i iktidara taþýyýp orada tutan istihbarat-ordu içindeki derin yapýlanma ve bu tür bir yapý, aslý, yara almýþ bir lidere tahammül edemez. Putin için her þey 2008’deki Gürcistan Savaþý’ndan bu yana iyi gidiyordu ama bir uçaðýn düþüþü, her þeyi karýþtýrdý. Putin kriz politikasýyla, kendi devleti içindeki derin yapýlanmayý kendi arkasýnda birleþtirmeye çalýþýyor... Çok zorunlu olmadýkça, bizden bu politikaya destek gelmez, Putin’i, kendi derin devleti ile yüz yüze býrakmayý tercih ederiz...
TSK’nýn Katar’a inmesi...
Türk-Katar stratejik iþbirliðinin, Türk Silahlý Kuvvetleri’nin Katar topraklarýnda bir tugaylýk bir askeri üs kurmasýna kadar ulaþmýþ olmasý dikkat çekici. Katar medyasýnýn Latin harfli Türkçe manþetlerle karþýladýðý Erdoðan ile Þeyh Tamim arasýnda var olan stratejik yakýnlaþma, belli ki, çok önemli iþbirliklerine uzanacak.
TSK’nýn dünya enerji yollarýnýn ve kaynaklarýnýn en önemli noktasýndaki varlýðý, küresel güçler açýsýndan da önemli bir mesaj...
Türk dýþ politikasýný, Rus-Ýran penceresinden izleyen, Avrupa’dan zaman zaman yükselen olaðan sesleri ise “aðýr eleþtiri” kývamýnda görenler açýsýndan kuþkusuz zor bir dönem...
Türk dýþ politikasýnýn kötü yönetilmesi sonucu Türkiye’nin “derin yalnýzlýk” yaþadýðýný söyleyenlerin Paris ve Brüksel’den gelen mesajlarý iyi deðerlendirmesi gerekiyor...
Ýddialarla gerçekler arasýndaki çeliþki, Türkiye’yi giderek kalabalýklaþan ama bir takým çevreler tarafýndan yalnýzmýþ gibi görünen garip bir sürece taþýyor!..
Katar ve Suriye denklemi...
Kiþi baþýna 70 bin dolarlýk geliri ile kendisi küçük ama finans dünyasý diplomaside büyük bir devlet Katar... Türkiye ile Irak, Suriye, Libya ve Mýsýr’daki geliþmelere karþý izlenen politikalarý ile tam uyumunu sürdürüyor.
Bu kadar “güvenilir kaynaðý” bir arada bulmuþken, Suriye’yi konuþmamak olmaz, sorularý verdikleri yanýtlar satýr baþlarýyla þöyle:
1- Rusya-PYD ittifakýnýn gücü Cerablus-Azez stratejik hattýnýn Azez kanadýný zorlamaya yetmez, ama Afrin ile Halep’in güneyindeki yollarý tutmaya çalýþýyorlar, orada bir hesaplaþma yaþanabilir.
2- Cerablus’un PYD eline geçmesi söz konusu deðil, orada Suriye muhalefeti hakim olacak.
3- ABD’nin Cerablus dýþý, Haseke-Rakka hattýndaki PYD ile iþbirliðini stratejik deðil taktik bir iþbirliði olarak deðerlendiriyoruz, Amerikalýlar gözümüzün bu konuda üzerlerinde olduðunu çok iyi biliyorlar.
4- Rusya, Irak, Yemen, Libya’yý kaybetti, tek tutunacaðý yer olarak Suriye’yi görüyor, Türk-Rus iliþkileri Suriye zemininde sorun yaþamayý sürdürecek...
Önemli bir Arap baþkenti Doha’dan izlenim ve haberler böyle...
