Baþbakan Erdoðan’ýn ABD seyahatinin en önemli gündemi kuþkusuz Suriye olacak. Rusya ve Çin’in BM’nin karar mekanizmasýný kilitlemesiyle Suriye’deki trajedi her geçen gün büyüyor. Türkiye’nin konuya ‘fazla angaje’ olduðu iddiasý ve bunun üzerinden muhalefet yürütülmesi de yurt içinde bu trajediye yönelik hassasiyeti zedeliyor.
Türkiye, en uzun sýnýrý olan Suriye’deki trajediden en çok etkilenen ülke. Ýnsani duyarlýlýðýn yanýnda sýrf bu yüzden ‘zorunlu duyarlýlýk’la da karþý karþýya. Önce BM Mülteciler Yüksek Komiserliði’nin açýklamasýný hatýrlatalým; ardýndan Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin son durumunu verelim.
BMMYK Ortadoðu Sözcüsü Rim es-Salim diyor ki; “Her gün 8 bin Suriyeli komþu ülkelere kaçýyor. Böyle giderse yýl sonuna kadar 3 milyon Suriyeli komþu ülkelere gidecek; Türkiye’deki sýðýnmacý sayýsý da 1 milyona ulaþacak.”
Baþbakanlýk Afet Koordinasyon Merkezi’nin 2 Mayýs tarihli verilerine göre;
- Türkiye’de 8 ilde yapýlan 17 barýnma merkezinde bugüne kadar gelen Suriyeli sayýsý 298 bin 778 kiþi.
- Barýnma merkezlerinden ülkelerine dönen Suriyeli sayýsý 106 bin 10 kiþi.
- Halen barýnma merkezlerinde bulunan Suriyeli sayýsý 192 bin 768 kiþi.
- Barýnma merkezlerine göre Suriyeli mülteci sayýlarý: Þanlýurfa 90 bin, Kahramanmaraþ 15 bin, Gaziantep 31 bin, Hatay 15 bin, Kilis 13 bin, Adýyaman 10 bin, adana 9 bin, Osmaniye 7 bin.
- Kendi imkanlarýyla Türkiye’de ev kiralayarak veya otellerde kalan Suriyeli sayýsý 200 binin üzerinde. Bugün toplam 400 binden fazla Suriyeli, Esad zulmünden kaçarak Türkiye’ye sýðýnmýþ durumda.
- Barýnma merkezlerindeki Suriyeliler arasýndaki hasta ve yaralý sayýsý 257 kiþi.
- Suriyeli mülteciler için harcanan para 876 milyon TL.
- Bu merkezlerde okul öncesi eðitimde 4 bin 53, ilkokulda 14 bin 504, ortaokulda 6 bin 308, lisede 3 bin 348 olmak üzere toplam 28 bin 2013 öðrenciye eðitim hizmeti veriliyor.
- Ayrýca bugüne kadar 27 bin 221 yetiþkine baþta Türkçe olmak üzere çeþitli kurslarda eðitim verildi. Halen 170 kursta 6 bin 189 kiþi eðitim görüyor.
- Suriyeli mültecilere her gün 5 bin 112 poliklinik hizmeti veriliyor. Bugüne kadarki tedavi sayýsý bir milyona yaklaþtý.
- Toplam 21 bin 316 Suriyeli mülteciye yataklý tedavi hizmeti verildi; 12 bin 449 ameliyat yapýldý.
- Barýnma merkezlerinde bugüne kadar 3 bin 161 çocuk doðdu.
- Halen tedavisi süren Suriyeli mültecilerin 14’ü ateþli silahla yaralanmýþ, 64’ü çeþitli hastalýklardan dolayý hastaneye yatýrýlmýþ.
Türkiye’nin Suriye’ye aþýrý hassasiyet gösterdiði veya ‘gereksiz’ rol aldýðý iddialarýnýn sahip ve destekçilerinin “Bu insanlarý barýndýrmayýn, tedavi etmeyin” demeleri daha onurlu bir yaklaþým olurdu. Türkiye’nin, 1991’de Saddam zulmünden kaçan çoðu Kürt 400 bin Iraklý karþýsýnda düþtüðü aciz durum henüz hafýzalarda tazeliðini koruyor. Bugün ise ‘her millet ve inançtan’ 400 bin Suriyeli, Türkiye’de, Türkiye Cumhuriyeti vatandaþlarýnýn aldýðý standartlarda barýnma, gýda, eðitim ve saðlýk hizmeti alýyor. Ve Türkiye halký, bu kiþilerin varlýðýný ve imkanlarýný onlarla paylaþmayý tartýþmýyor bile. Üstelik bu yöndeki sayýsýz provokasyon ve propagandaya raðmen.
Türkiye’ye sýðýnan Suriyeli mülteciler, ayný zamanda Suriye’de olup bitenler hakkýnda da en zengin bilgileri veriyor. Hem tanýklýk olarak, hem de yaralanma ve hastalýk nedenleriyle... Bu yüzden Türkiye’nin “Esad’ýn kimyasal silah kullandýðýna dair iddialarý araþtýrmasý” yerinde bir karar. Baþbakan Erdoðan’ýn “16 Mayýs’ta ABD Baþkaný Obama ile ikili görüþmemizde kimyasal silah konusunu da ele alacaðýz. Bunu Esad rejiminin kullandýðý açýk” sözlerinin arkasýnda kuru bir iddia yok.