Malumunuz: 2020'deki küresel salgýn ve pandemi koþullarý, tüm dünya ekonomilerini ve buna baðlý olarak politikalarý radikal anlamda deðiþtirdi. Ama Meclisteki bütçe görüþmelerinde, bu durumun öncüsü olarak deðerlendirilmesi gereken, bir baþka tezden bahsedildi. Adalet ve Kalkýnma Partisi Genel Baþkanvekili Prof. Dr. Numan Kurtulmuþ; "Herhangi bir þekilde pandemi krizini yaþamamýþ olsaydýk bile, dünyada ve bölgemizde olaðanüstü gerilimlerle, çatýþmalarla ve bunlarýn ortaya çýkarttýðý çok önemli deðiþim sonuçlarýyla yüz yüzeydik' dedi... Bir küresel paradigma deðiþiminden bahsetti...
Türkiye ekonomisinin bir dar boðazdan geçmekte olduðunu hepimiz yaþayarak biliyoruz, ama bunu dünyadan ve bölgemizdeki geliþmelerden kopuk olarak deðerlendirmek, bizi gerçeklerden uzaklaþtýrýr. Dünya, geçen yüzyýla göre çok küçüldü ve hiç bir ülke akvaryum azadeliðinde, kendi içine dönük yaþamýyor... Ülkeler ve toplumlar birbirine domino taþlarý gibi yaslanmýþ durumda, herkes ve her þey birbiriyle iliþkili...
Taþlarýn yerinden oynamasý, Sovyetler Birliði'nin daðýlmasý ve dünyanýn tek kutuplu bir hale dönüþmesiyle baþladý. ABD, o süreçte, bir yandan Irak'ta, bir yandan Afganistan'da dünya liderliðini üstlendiði bir askeri gücü ve ona baðlý ekonomi-politiði dayatýyordu. Bu yýlýn Aðustos'unun sonunda þöyle bir fotoðraf gördük mesela: ABD Hava Ýndirme Tümeni Komutaný Tümgeneral Chris Donahue, Afganistan'ý en son Amerikalý asker olarak terk ediyordu... Ýþgal sona ererken, bizim için önemli olan ve dikkat etmemiz gereken sonuç; küresel ve bölgesel ölçekte ortaya çýkan fevkalade ciddi boþluklarýn dünya ekonomisini de, dünya siyasetini de cidden etkiliyor olmasýdýr.
Ayrýca dünya üzerindeki eski kutuplar iflas etmiþ, dünya yeniden çoklu bir denkleme dönüþmüþ, dünyanýn hemen her bölgesinde birden fazla gücün müdahale ettiði geliþmeler ortaya çýkmýþtýr. Çin'in yükseliþi, Rusya'nýn ataklarý, Avrupa Birliði'nin yeniden toparlanmaya baþlamasý, Güney Asya'da ve Brezilya'daki kalkýnmaya dair yükseliþler, dünyada yeni bir düzenin baþladýðýný ortaya koyuyor.
Numan Bey, dünya üzerindeki yeni gerilimlere, güncel çatýþma alanlarýna da dikkat çekti; su savaþlarýnýn, gýda krizlerinin, enerji çatýþmalarýnýn, siber güvenlik konusunun, dünya ekonomi-politiðini yeniden þekillendirdiðini, söyledi.
Su, gýda ve enerji dediðimizde, ortaya çýkan haritada; Kafkaslar, Balkanlar, Mezopotamya, Akdeniz, Karadeniz var... Bu coðrafyalarýn kesiþim bölgesi olarak Türkiye, dünyadaki bu yeni düzenin, desenlenmenin, çatýþma ve buluþma alanlarýnýn ortasýndadýr...
Dolayýsýyla, Türkiye'nin ekonomi-politiði de bu zorlu koþullar etkileþiminde kurulmak, yapýlandýrýlmak zorundadýr... Türkiye bu sert ve hayati koþullar arasýnda güçlü olmak zorundadýr.
Hayat pahalýlýðý hepimizi etkiliyor, mahalle marketlerinden, semt pazarlarýna, büyük zincir marketlere kadar pahalýlýðý hepimiz hissediyoruz. Ama dýþarý baðýmlý bir Türkiye yerine, kendi ihtiyacýný kendi üreten Türkiye'ye dönüþmezsek, hayat pahalýlýðýndan daha aðýr bir hayat memat sarmalýna hapsolabiliriz... Allah korusun... Bu yüzden kalkýnma odaklý, üretim ve istihdam aðýrlýklý bir ekonomik reçetenin yükünü þimdilik el birliðiyle, dayanýþma içinde kaldýrmak durumundayýz.
Bu süreçte, siyasette, medyada, özellikle sanat dünyasýnda, hasýlý göz önünde, görünür olan insanlarýn, birer rol model olarak, israftan, gösteriþten kaçýnmalarý gerekmiyor mu? Toplumsal olarak yüklendiðimiz güçlü duruþu, önde ve gözde olanlarýn aðýrbaþlýlýkla, tevazuuyla, hatta fedakarlýkla, dayanýþmayla desteklemeleri gerekmiyor mu? Metroya, tramvaya binseler, pazara, markete girseler mesela...
Kavga, döðüþ veya gösteriþ için deðil... Halkýn kalbini iþitebilmek için... Daha fazla dayanýþmak, daha çok halden anlamak, gönül almak, tahammül etmek, selamlaþmak, hasbihal etmek, tebessüm ile geleceðe umutla bakmak...
