Kriz ortamýndaki dünya, ekonomik büyümeye kafa yoruyor. Krizi aþmak için tutarlý ve sürdürülür büyüme gerek, ancak krizdeki çoðu ülke için þartlar deðiþti. Bu ülkelerin gelecekte ne yapacaklarý üzerine fal bakýlýyor. Büyümeye geçebilecekler mi?
Büyüme için sanayi, enerji altyapýsý, eðitim düzeyi, üretim teknolojisi önemli, ancak daha da önemlisi ve en temel unsur: Ýnsan. Ülkenin insan gücü, yani nüfusu, þimdiyi ve geleceði belirliyor. Yalnýzca nüfusa bakarak ülkelerin gelecekteki 20 yýlýný kestirenler var, bunlara falcý deðil, nüfus uzmaný deniyor. Bu uzmanlara göre nüfus, ülkenin kaderini belirliyor. Ve Türkiye’nin falý, nüfus yapýsý nedeniyle iyi ve aydýnlýk bir kader gösteriyor.
Kanadalý Profesör David Foot geçenlerde bir uluslararasý beyin fýrtýnasý toplantýsýnda dünyanýn nüfus manzarasýný çizdi ve ‘Türkiye’ye dikkat edin’ dedi... Türkiye’nin Ortadoðu ve Avrupa’daki komþularýndan daha hýzlý büyümek için çok uygun bir nüfus yapýsýnda olduðunu anlattý. -Dikkat edin- dediði, ‘Türkiye uçacak’ demek.
Foot, kadýnlarýn çocuk sayýsýnýn en az 2.1 olduðu ülkelerin saðlam büyüme saðladýklarýný belirtiyor. Profesöre göre çok çocuk yapmak, az iþ yaratmak, zararlý: Ýþssiz gençler ya ortalýðý yakýp-yýkýyor ya da ülkeyi terk ediyor. Ancak oran doðru kurulunca, nüfus ülkeyi uçuruyor. Türkiye, hem genç-yaþlý oranýn doðru kurulduðu, hem de kadýn eðitimini saðlayan bir ülke- olarak niteleniyor. Kadýn ve çocuklarýný sabýrla eðiten ülkelerin önü açýk. Profesörün dedikleri:
- Türkiye yanýnda Brezilya ve Meksika -Geleceðin Ülkeleri- olacak.
- Rusya, Japonya, Almanya ‘geçmiþin’ lider ülkeleri, çünkü nüfuslarý yaþlanýyor ve genç ülkelere geçilecekler.
- Avrupa’da Ýskandinav ülkeleri ve Fransa biraz nüfus artýþý saðladý. O da teþvikle.
- Güney Avrupa’da hem nüfus, hem ekonomi durdu. Güney Avrupa’nýn büyüme umudu yok.
- Ýtalya, Ýspanya ve Yunanistan, Avrupa’nýn en yaþlý nüfusuna sahipler.
- Asya’da Endonezya umut veriyor, ancak nüfusu destekleyeek ekonomik giriþim ve yatýrým ortamý gerek.
- Japonya’da nüfus yaþlý. Süreci geri çevirmek çok zor.
- Çin’de de nüfus artýþ hýzý düþtü. Çin ancak yüksek teknolojik ürünle büyüme saðlayabilir.
- Hindistan nüfusunun dengesi ve eðitim bozuk. Nüfus artýþý sürecek, ancak yoksulluk da sürecek.
Dökme suyla deðirmen
Nüfusun yaþlanmasý, geri çevrilmesi olmayan bir süreç. Örneðin Kanada 2025’ten sonra yaþlý nüfus çoðunluða geçecek ve göçmenlere kapýlar sonuna dek açýlsa da bu kayma önlenemeyecek.
Profesör Foot’un Türkiye’nin nüfus yapýsýna olan hayranlýðý eskilere gidiyor. Önceki yýllarda da Türkiye’nin nüfusuyla çýðýr aþacaðýný söylüyordu. Hatta Ýtalya, Fransa ve Ýngiltere nüfusunu geçen Türkiye’nin 10 yýla Almanya’yý da geçeceðini savunmakta.
Prof. Foot, Türkiye’nin nüfus yapýsýnýn 1970’lerdeki Kanada’ya benzediðini ve ekonomideki kanallarýn açýk tutulmasý halinde Türkiye’nin gücüne güç katacaðýný söylüyor. Ýstihdam, yatýrým, giriþim ortamýnýn çoðulcu olmasý gerekiyor. Hatta Avrupa sosyal güvenlik sisteminin ihtiyaç duyduðu genç nüfusu Türkiye’nin karþýlayabileceðini anlatýyor. Profesöre göre Avrupa’nýn buna ihtiyacý var, ancak Türkiye davet edilmiyor.
Kanada’dan örnek vermiþ. Kanada’da 50-60 yaþ üzeri 10 milyon kiþi var. Her yýl yaþlanýyorlar. Buna karþýlýk Kanada yýlda 250 bin göçmen alýyor. Yaklaþýk 40 yýl boyunca bu göçmen akýþý sürse bile, Kanada’nýn nüfusu gençleþmiyor. Ayný oranla, Türkiye yýllarca sürekli göç verse bile Avrupa’nýn nüfusu gençleþemeyecek.
Foot’a göre yaþlý nüfus daha çok gaz-elektrik yakýyor ve daha az spor karþýlaþmasý izliyor. Kuzey Amerika’da kuþ besleyenlerin sayýsýnýn, maç izleyenlerden fazla olduðunu saptamýþ. Nüfus aleminde -kuþ beslemek- dünyadan elini ayaðýný çekmek demek. Maç izleyecek enerjisi olmayan, ekonomik kalkýnmayý nasýl yaratsýn?
Türkiye için bakarsak, nüfus dengeli, eðitime ayrýlan bütçe artýyor, kadýn eðitimi öncelikli... Saðlam büyümenin sihirli formülünü galiba bulduk ve de uyguluyoruz. Önümüzün açýk olduðunu bizden çok baþkalarý söylüyor.
twitter.com/selimatalayny