Türkiye’ye hediye gelen filler

Kralların, hükümdarların birbirlerine zaman zaman değişik hayvanlar hediye gönderdiği bilinir. Mesela Hint Sultanı Behmen Şah’n Osmanlı’ya gönderdiği hediyeler arasında bir fil bulunmaktaydı. Lakin bu fil Mısır’da rehin kalmıştı.

Eski devirlerde devletlerin birbirlerine gönderdikleri hediyelere çok önem atfedilirdi. Elçiler vasıtasıyla ulaştırılan bu hediyeler arasında değerli mücevheratın yanında bazen ilginç hayvanlar da olurdu. Bir kısmı vahşi, bir kısmı evcil olan bu hayvanlar sultanların da katıldığı törenlerde teşhir edilir, görenler hayret ve korku duygularını aynı anda yaşardı. Osmanlı sultanına hediye edilen hayvanlardan şüphesiz en ilginç olanı Hint Sultanı Behmen Şah tarafından Sultan II. Bayezid’e gönderilen bir fildi. Osmanlı topraklarına hediye olarak gönderilen ilk fil bu mudur tam olarak bilinmiyor, zira Fatih Sultan Mehmet dönemi minyatürlerinde fil başları göze çarpmakta. Hatta bir minyatürde Fatih’in zevcesi Sitti Hatun, fil üzerinde tasvir edilmişti. Venedikli Giovan Maria Angiolello, Fatih Sultan Mehmet’in Hipodrom yakınındaki bazı kiliseleri fil evlerine dönüştürdüğünü ifade ediyor. Sultan düğünlerinde taşınan nahıllar arasında şekerden yapılmış fillerin olduğu da malum...

Venedikliler’e tanıttık

Hint sultanının Mısır üzerinden Sultan II. Bayezid’e gönderdiği hediyelere Memluk Devleti’nin el koyması iki devlet arasında problem olmuş, Yavuz Sultan Selim’in çıktığı Mısır seferinin de nedenlerinden biri olmuştu. Tabii hediye olarak gönderilen filin akıbeti meçhul. Osmanlı topraklarına hediye olarak ikinci filin 1656 yılında İranlılar tarafından gönderildiğine dair bilgiler bulunuyor. İran şahının, Pir Ali namında bir elçiyle Sultan II. Ahmet’e gönderdiği birbirinden değerli hediyelerin arasında bir de fil bulunmaktaydı. Hediyelerin kabulünden sonra elçiye Eyüp’te Yusuf Paşa Bahçesi’nde bir ziyafet verilmiş, ardından İran şahına gönderilmek üzere padişahın hediyeleri teslim edilmişti. İran’dan gelen bu fil Venedik elçisinin ricasıyla daha sonra Venedik’e hediye edilmiş, böylece oradaki ahali de Osmanlı sayesinde ilk kez bir fille karşılaşmıştı.

‘Biz de fil isteriz’

1949 yılında Hindistan Başbakanı Nehru, II. Dünya Savaşı’nda çok ağır yaralar alan Japonya’daki çocuklar için bir fil yavrusu hediye etmişti. Yaşanan bu güzel hadise o yıllarda Doğan Kardeş adlı çocuk dergisinin 2 Şubat 1950 tarihli sayısında yer almış, ayrıca dergide Başbakan Nehru’ya kendilerine de bir fil göndermesi için Türk çocuklarının ağzından bir mektup yayınlanmıştı. Nehru, çocukların ricasını kabul etmiş ve Başbakan Adnan Menderes’e gönderdiği bir mektupla beş yaşında, bir ton ağırlığındaki Mohini adlı yavru dişi bir fili İtalyan gemisi ile Türkiye’ye göndermişti. Taksim’e getirilen fil Mohini için bir tören düzenlenmiş, burada kendisine ayrılan özel bir yerde çocukların ziyaretine açılmıştı.