Ýsrail’de günlerdir aranan üç gencin öldürülmüþ olduklarýnýn ortaya çýkmasý, Filistin-Ýsrail çatýþmalarýnýn yeniden baþlamasýna neden oldu. Ýsrail’in iddiasý, bu gençlerin ölümünden Hamas’ýn sorumlu olduðu.
Ýsrail Hamas’ý sorumlu tuttuðu her olayda silahlarýný önce Gazze’ye, ardýndan Batý Þeria’ya çevirir; bu sefer de öyle oldu. Olaylarýn týrmanmasýna ve yeniden bir savaþ görüntüsüne bürünmesinde etkili olan bir olay daha yaþandý; sanki öldürülen üç gence karþý bir hamle gibi, bir de Filistinli genç kaçýrýlýp öldürüldü.
Terör eylemlerinin yeni yöntemi insan kaçýrmak; bunu defalarca çeþitli ülkelerdeki farklý örgüt faaliyetlerinde görüyoruz. Ancak Ýsrail örneðinde durum farklý, zira Hamas Ýsrailli gençleri kaçýranýn kendileri olmadýðýný ileri sürüyor. Eðer bu iddia doðruysa baþka olasýlýklar üzerinde durmak gerekir. Ya Filistin’de Hamas dýþýnda, El-Kaide baðlantýlý örgütler gibi baþka örgütler var; eylem yapýp sorumluluðu Hamas’a atýyorlar. Ya Hamas’a müdahale imkaný yaratmasý için Ýsrail derin devleti devreye girdi; ya da bir üçüncü ülke örtülü bir opersyon gerçekleþtirdi.
Barýþa sabotaj
Üç gencin ölümünden Hamas sorumlu ise o zaman da baþka sorularýn yanýtlarýný aramak gerekir. Hamas neden bu üç genci seçmiþ olabilir sorusu ilk akla geleni. Bu gençler bir þey mi yapmýþlardý, yoksa rastlantýsal olarak mý seçilmiþlerdi, orasý açýk deðil.
Diyelim ki olaydan sorumlu olan Hamas ve gençlerin seçilmesinin de özel bir nedeni bulunmuyor. O zaman Hamas’ýn bizzat Ýsrail’i savaþa davet ettiðini söylemek gerekir. Gençlerin kaçýrýldýðý anlaþýldýktan hemen sonra Ýsrail sorumlularýn isimlerini yayýnlamýþ ve hedefe kimleri koyduðunu açýklamýþtý. Bunun üzerine, Ýsrail’den gelen haberlere göre, Gazze’den 18 füze atýlmýþtý. Hem kaçýrýlanlarý öldürmesi hem de füzelerle Ýsrail’e saldýrmasý, Ýsrail’e meþru savunma hakký veriyordu; Ýsrail de bu hakkýný 34 hedefe yaptýðý hava saldýrýsýyla kullandý.
Sonuç ortada, Ýsrail-Filistin çatýþmalarý yeniden baþladý. Kim ki bu gençleri öldürdü, belli ki amacý çatýþma ortamý yaratmaktý; gayet de baþarýlý oldu. Her iki tarafý da ayný oranda ve eþ zamanlý olarak tahrik eden bu olay, Ýsrail ve Hamas’ý da aþan bir geniþleme etkisi yarattý. Diðer bir ifadeyle bu olay Ýsrail’in muhatap olarak tercih ettiði Abbas’ý da içine aldý.
Ortaklýklara sabotaj
Yakýn zaman önce Hamas ile El-Fetih uzlaþmasý yaþanmýþ ve ‘barýþ görüþmeleri’nde Filistin halklarý bir bütün olarak temsil edilecek hale gelmiþti. Bu olayda Ýsrail doðrudan Hamas’ý sorumlu görmekle birlikte, esasen Abbas’ýn Hamas’la iþbirliðini de hedefe koymuþ görünüyor. Diðer bir ifadeyle Hamas’ýn görüþülebilir bir ortak olamayacaðýný Abbas’a göstererek ya yollarýný ayýrmalarýný ya da Hamas’ý zapt etmesini önermiþ oluyor.
Gençlerin kaçýrýlma olayýndan çok kýsa bir süre önce Putin, Filistin-Ýsrail görüþmelerinin yeniden baþlamasý gerektiðini ve kendisinin de moderatör rolü üstlenebileceðini açýklamýþtý. Biz de, Obama ABD’si ile Rusya bu konuya birlikte ve ayný yönde aðýrlýk verirlerse, bir çözüm ihtimali olur diye yorum yapmýþtýk. Ancak, ABD’nin ukdesinde olan bu konuya Rusya’nýn el atmýþ olmasýnýn ABD’deki cumhuriyetçileri fevkalade kýzdýracaðýný da öngörmüþtük.
Ýnsanýn aklýna gelmiyor deðil. Acaba gerçekten Cumhuriyetçiler çok mu kýzdýlar? Kýzgýnlýklarýna ortak da bulmuþ olabilirler mi? Ne yazýk ki bu sorularýn yanýtlarýný öðrenmek için bir ömür beklemek gerekebilir. Ama uzun süre beklemeden de söylenebilecek tek þey, barýþ görüþmelerine yönelik giriþimlerin bir süre daha ertelendiði.
