Türkiye, bir yandan boþaltýlan sýnýr hattýný geniþletmeye, bir yandan buralarda normal hayata dönülmesine, bir yandan PYD’nin boþaltýlan yerlere gelmemesine ve bir yandan da DAEÞ’in baðlantý hatlarýnýn koparýlmasýna çalýþýyor. Bu çerçevedeki son bilanço, Türkiye ve dolayýsýyla NATO sýnýrýndan DAEÞ’in temizlenmesi, DAEÞ’in baþka bölgelerle komþuluðunun artmasý ile Türkiye ve dolayýsýyla NATO’nun sýnýrýnda baþka terör örgütlerinin varlýðýný sürdürmesi þeklinde.
Söz konusu çerçevede koalisyon güçleri bakýmýndan en önemli konu, Türkiye’nin DAEÞ’in baðlantý noktalarýný kesmek için güneye yönelirken Fýrat’ýn batý sýnýrýna da uðramasý. Burada en önemli yer, Menbiç. Olur da Türkiye DAEÞ’in iyice sýkýþtýrýlmasý için Rakka’ya da giderse, Kürtlerin denetimindeki bölgeden geçebilir. Ýþte ABD tarafýndan dile getirilen endiþe bu.
ABD’den gelen açýklama, “Menbiç’te daha önce kimler yaþýyor idiyse, DAEÞ sonrasý da onlar yaþayacak” þeklinde. Kimin itirazý olabilir, kulaða doðru geliyor; tabi her þey DAEÞ’ten ibaret olsaydý. PYD buralarý ABD tarafýndan kendilerine vaat edilen topraklar olarak görüyorsa ne olacak? O zaman da eskisi gibi farklý kimlikler yan yana yaþayabilecek mi, yoksa zaten yaþayamadýklarý için mi DAEÞ gibi bir yapýnýn ortaya çýkmasý söz konusu oldu.
Rusya kaygýlýymýþ
Türkiye’nin güneye doðru inme ihtimali, sadece ABD’yi deðil Rusya’yý da endiþelendirmiþ. Rusya’dan yapýlan açýklamada; “Türk askerleri ve Türkiye destekli muhalif unsurlarýn Suriye’de ilerlemesinden kaygý duyuyoruz. Bu tür adýmlar Suriye’de askeri ve siyasi durumu daha karmaþýk hale getirebilir” denmiþ.
Suriye yeterince karmaþýk deðil sanki. Ayrýca, açýklamada ÖSO’ya Türkiye destekli muhalif unsur denmesi de ilginç. Zira bu mini ordu, bir unsur deðil, üstelik ÖSO’yu sadece Türkiye de desteklemiyor. Belki Rusya esas olarak, ABD’nin ÖSO üzerinden güneye ilerlemesinden kaygý duyuyordur.
Rusya’nýn derdi, bir açýdan ABD’ninkine benziyor. Ya Türkiye PYD ya da baþka Kürt gruplarla çatýþýrsa konusuna da dikkat çekiliyor. Rusya açýsýndan buradaki hassasiyet, doðrudan PYD ile ilgili deðil; PYD’nin Esad rejimini destekleyen tutumu. Diðer bir ifadeyle Rusya’nýn kaygýsý, güneye ilerleyecek Türkiye’nin uygunsuz bir zamanda Esad’ýn devrilmesine yol açacak bir süreci hýzlandýrmasý ve muhtemelen daha da önemlisi, ABD’nin dolaylý olarak bölgedeki etkisini artýrmasý.
Fransa yardýma geliyormuþ
Hem herkes DAEÞ’le mücadele edilsin istiyor, hem tüm devletler görünüþte birlikte çalýþýyor, hem de Türkiye DAEÞ’i daha etkin biçimde bertaraf edecek süreci hazýrlarken, herkes endiþeye kapýlýyor. Sahada olan Türkiye endiþelenmiyor mu? Nereye giderse ne ile karþýlaþacaðýný bilmiyor mu? Türkiye’nin endiþeleri, baþkalarýný fazla ilgilendirmiyor olsa gerek ki, kaygýlýlar grubu geniþliyor. Fransa Savunma Bakaný’ndan da, DAEÞ’le mücadele konusunda endiþeleri dile getiren bir açýklama geldi. Ayrýca Fransa, Cherles De Gaulle uçak gemisini gönderecek, Kuzey Irak’a, özellikle Musul savunmasýna yardým edecekmiþ. Ama yardým edecek topçu birlikleri geride duracaklarmýþ.
Uçak gemisi terör örgütüyle nasýl mücadele eder, orasý bizi aþar. Ama anlaþýlan sorun baþka. Sorun, Türkiye DAEÞ’i baþka yerlere doðru sürerse, onlarý alanda kimin karþýlayacaðýnda. Yine kimse alanda elini topraða sürmeyecek ve bu iþ Esad’ýn güçleri ile PYD’ye býrakýlacak; dolayýsýyla sonuç alýnamayacak. Sonuç alýnamayýnca, kim nerede DAEÞ’i karþýlayacaksa oraya konuþlanacak. Yani biz iteceðiz, onlar karþýlayacak; biz döneceðiz onlar kalacak mý? Kiþi karþýsýndakini kendi gibi bilirmiþ; devletlerin Türkiye endiþesi bundan olsa gerek.
