Geçen hafta bir grup dostla birlikte bir yurtdýþý seyahati gerçekleþtirdik. Þiddetli rüzgarýn olduðu gündü. Bu güzel þarkýda þairin rüzgarý davet etmesinin aksine biz ‘uzaklaþ bizden usul usul bizi bu dertten kurtar’ der gibiydik. Uçak bayaðý sallandý çünkü. O an uçuþ korkusu olan danýþanlarým geldi aklýma. Uçuþ fobisi olmayan bir insanýn bile hayli tedirgin olduðu bir durumda korkusu olanlarýn neler yaþayabileceðini yakýndan hissettim. Uçaðýn rüzgardan dolayý yaþadýðý hava boþluklarý yolcularda ister istemez bir endiþeye sebep oldu. Evet, çok iyi uçaklar ve çok ehil kaptanlar var, ama böyle anlarda bu tür gerçekler maalesef iþlemiyor. Koltuklarýn kollarýna sýkýya sarýlmýþ, her an düþmeyi bekler pozisyonda dualar okuyan ve hatta þehadet getiren kiþiler bile iliþti gözüme.
Sebep çocukluk travmalarý olabiliyor
Uçuþ korkusu sadece uçuþta yaþanan tehlikeli yaþantýlarla veya kazalarla oluþmuyor. Çocukluðundan beri özellikle kontrol duygusu aþýrý geliþmiþ kiþilerde, havadaki bir uçakta bulunmak gibi kontrolün kendi ellerinde olmadýðýný düþündükleri bir ortam son derece kaygý verici oluyor. Yani esas sorun kontrol edememe kaygýsý.
Uçuþ korkusu olan bir hastamýn annesi aþýrý müdahaleci, kaygý verici ve eleþtirici biriydi. Bu yüzden kendisini yetersiz ve aciz hissediyordu. Uçuþ esnasýnda yaþadýðý korkuyu analiz ettiðimizde annesiyle yaþadýðý tatsýz anýlardaki gibi yetersiz ve aciz olma kaygýlarý ortaya çýkýyordu. Bir baþka hastam çocukken babasýyla ders çalýþtýðý tablolarý hatýrladý. Babasý aþýrý baskýcý, sert, sinirli ve disiplinli biriydi. Babasýyla ders çalýþtýðý anlarda çaresizlik, eziklik ve güçsüzlük düþünceleri içine giriyordu. Uçuþ esnasýnda bu yaþadýðý çaresizlik ve güçsüzlük düþünceleri tetikleniyordu. Bu yüzden korkuyor ve panikliyordu. Bu iki örnekte olduðu gibi uçuþla uzaktan yakýndan ilgisi olmayan birçok çocukluk çaðý yaþantýsý kendisini uçuþ korkusuyla gösterebiliyor. Geçmiþteki travmalarýn tespit edilip sýfýrlanmasý uçuþ korkusunu büyük ölçüde yok ediyor.
En etkili yöntem: EMDR
Beynin travmalarla baþa çýkma metotlarýnda hareketle keþfedilmiþ olan EMDR yani “Göz Küresi Hareketleri Yardýmýyla Duyarsýzlaþtýrma ve Yeniden Süreçleme” yöntemi bütün fobilerde olduðu gibi uçuþ fobisinde de son derece etkilidir. Özellikle sürekli seyahat etmesi gereken iþ adamlarý, yöneticiler ve akademisyenler için biçilmiþ bir kaftandýr. Çünkü EMDR terapisi, çok kýsa sürede ve bazen ilaca kullanmaya gerek kalmaksýzýn uçuþ fobisini ortadan kaldýrabilmektedir.
Leman Sam’ýn veGrup Gündoðarken’in söylediði ‘Rüzgar’ þarkýsýný bilirsiniz:
Penceremin perdesini, Havalandýran rüzgar
Denizleri köpük köpük, Dalgalandýran rüzgar
Gir içeri usul usul, Beni bu dertten kurtar
