KÝEV- “Böyle günler, her devlet için zordur. Devrimin sokaklarda esen ruhu ile ülke gerçeklerinin akýlcý stratejilerini birleþtirmek zorundasýnýz, bunu herkese anlatamazsýnýz...” Kiev’in yaþanýlmýþ bir devrimin ruhunu taþýyan sokaklarýna adýma attýðýmda, Maydan’ý göremeden, uzun soluklu bir görüþme turunu tamamlamak zorunda kalan Dýþiþleri Bakaný Davutoðlu’nun bu sözleri beynimin bir yerine asýlý duruyor...
Bu ülkeye, bir gazeteci olarak 10 yýlda bir gelmemin nedeni, aslýnda, bu “devrimruhu...” 2004 yýlýnýn Aralýk ayýnda, Yuþçenko-Timoþenko ikilisinin önderliðinde gerçekleþen Turuncu Devrim’e tanýklýk ettiðim Maydan, gariptir, býraktýðým gibi duruyor. Halk yine bu, Kahire’nin Tahrir’i kadar ünlü meydaný iþgal etmiþ durumda. Çadýrlar, imece usulü hazýrlanan yemekler, soðuk kýþa raðmen sergilenen kararlý direniþin görüntüleri, 20 yýl öncesiyle ayný, içimden, “10 yýl önce buraya 20 yaþýnda gelen o genç þimdi 30 oldu ama hala genç, ayný adamýn ülkesinde birþeyler ters gittiðinde 10 yýl sonra da buraya gelmeyeceðini kim garanti edebilir?..” diye düþünüyorum.
Zaten, Kiev halký 7’den 70’e orada... Yaþlýlar, evlerinde hazýrladýklarý yemekleri taþýyorlar, gençler, su, ýsýnmak için odun ve kömür takviyesini yapýyorlar, bir devlet baþkanýný sokaktan baþlayýp, parlamentoya kadar uzanan süreçte ülke dýþýna gönderen halk, yaptýðý iþin arkasýnda duruyor...
Bir Kievli’nin sözleri önemli: “Yanukoviç, bir Rus kentinde basýn toplantýsý düzenledi ve hala bu ülkenin baþkaný olduðunu söyledi, bu bize, bütün Ukrayna halkýna hakarettir, bir Ukrayna devlet baþkanýnýn o Rus kentinde ne iþi var?”
Bakýyorum, Yanukoviç’in bütün dünyanýn önem verdiði o basýn toplantýsýna hiç önem vermeyen bir tek baþkent var: Kiev!..
Direniþin barikatlarýnda...
Maydan bütün bu süreçte iþgal altýndaydý ama, Yanukoviç’i kaçmaya sürükleyen asýl çatýþma ve geliþmeler Kiev’in parlamento yakýnýndaki Gruþesvgovo Caddesi’nde yaþandý. Oraya vardýðýmda, “direniþ ruhu” ile karþýlaþýyorum. Barikatlar duruyor, barikatlarýn arkasýndakiler de... Ne Maydan ne buradaki direniþçiler, 25 Mayýs’ta yapýlacak seçime kadar bir yere gitmeye de niyetli deðiller, seçim olacak, sonuç açýklanacak belki ondan sonra evlerine çekilecekler.
Görünen, yeni devlet baþkanlýðý yarýþýnýn Yuþçenko dönemini cezaevinde geçiren ve o kaçtýðý gün serbest kalan kadýn muhalefet lideri Timoþenko ile eski boksör ve güçlü iþadamý Vitali Klitçko arasýnda geçeceði yönünde. Ýzlenimim, Klitçko’nun daha þanslý olduðu...
Barikatlar, beni sakin karþýlýyor... Çünkü Kiev, “görevini yapmýþ” insanlarýn rahatlýðý içinde ama, ülkenin Rus nüfusunun yþadýðý Donetsk ve Harkov kentlerinden gelen haberler bu kez, karýþýklýðýn “doðu cephesine” kaydýðýný gösteriyor. Rus nüfus, bütün yolsuzluk söylentilerine, edinilmiþ haksýz kazancýn belgelerine karþýn desteklediði Yanukoviç’in Kiev’den kaçmaya zorlanmasýný kendine hakaret olarak görüyor.
Barikatlarda ise, Kiev halký, “keskin niþancýlar” tarafýndan öldürülmüþ 95 silahsýz göstericinin anýsýna mumlar yakýyor, dualar ediyorlar.
Tetikçiler Rusya’dan geldiler...
Kýrýmlý direniþçiler kýrmýzý-siyah bayraðýn altýnda bir köþeyi tutmuþlar, tanýþýyoruz, Gruþevsgovo Caddesi’ne hakim binalarýn tepelerine yerleþtirilip göstericilere ölüm kusan tetikçilerin Rusya’dan özel olarak getirilen 200 kiþi olduðunu onlar da söylüyor. Çünkü Ukrayna polisi, göstericilere hakiki mermi sýkmadýklarýnda ýsrarlý, onlar da “yabancý tetikçiler” iddiasý üzerinde duruyorlar...
Belli ki birileri, Kiev’in Maydan ve Gruþesvsgovo Caddesi’ni, Kahire’nin Tahrir, Þam’ýn Emevi Meydaný’na çevirmeye kalkmýþ, ama bu senaryo, Avrupa topraðýnda tutmamýþ!..
Kiev’in iþi zor...
Ukrayna’nýn iþi iki açýdan zor görünüyor. Birincisi, Kiev’deki siyasetçiler, “Devrimi biz baþardýk, siz o sýralarda ortalýklarda yoktunuz” diyen sokaktaki aktivisti evine göndermenin ve ülkeyi normalleþtirmenin bir yolunu bulmak zorundalar, ikincisi, Rus nüfusu, “Ukrayna vatandaþlýðý” zemininde birlikte yaþamaya ikna etmek gibi hayli riskli bir süreç yaþanmalý.
Bu baþarýlamazsa, Ukrayna durulmaz, bölünme senaryolarý devreye girer, hepimizin çok ama çok baþýný aðrýtýr...
KIRIMLILAR TAM TEÇHÝZAT
Kiev barikatlarýnýn arkasýnda Kýrýmlý direniþçilerin ayrý bir yeri var. Tatar ve Ukraynalý Kýrýmlý direniþçiler birlikte hareket ettiler. Ýþte onlardan biri. Tam teçhizat, gaz maskesi, hatta dürbünü bile var...