Ukrayna kendini nasýl koruma altýna alabilir?

Savaþ iyi seçenek deðil. Bölgenin þartlarý açýk aþikar savaþý kaldýramayacak. Burada sadece Rusya'yý daðýtýcý unsur olarak okuyamayýz. Rusya gerekçeleri ortada ve Ukrayna ile savaþmak istemediði ve muhatabýnýn Anglosakson ittifak olduðunu beyan ediyor. Rusya özellikle Ýngiltere ile 500 yýlý aþkýn zamandýr, derin savaþmakta. Ýngiltere, Rusya'yý hep kendine engel olarak gördü. 2. Nikolay ailesi ile akrabalýk iliþkisine raðmen Bolþeviklerin elinden de kurtarmadý. Belki de, feci Bolþevik katliamýnýn önüne geçebilirdi. Nede olsa Bolþevik ihtilali sürecini, Britanya faktörü olmadan okumuyoruz.

Günümüz dünya bölgüsünde, yine sessiz Ýngiltere ve açýk görünür Amerika meydanda. Almanya, Rusya ile savaþmak istemiyor ve bir daha savaþmayacak.

Fransa, yeni rol çalma peþinde olduðu için Avrupa'nýn içinde bulunduðu dünyalarýn yeni krizde kalýþý, kendisini de vuracaðýný hesaplýyor. O sebepten herkes tek aðýzdan "Ukrayna savaþsýn" istiyor. Bu durumda Rusya Donbas ve Lugansk'a girer ve yeni sýnýrlarý ile kendinin güvenliðini saðlamayý planlar. Ukrayna parçalanýr. Bu durum Amerika için hiç dram olmaz. Ama Ukrayna devletçilik anlayýþý için derin yara ve geri dönüþü olmayan siyasi süreç oluþturur. Batý'nýn desteðine pek güvenmiyor Ukrayna! Ama halen umudu vardýr. Ukrayna içinde siyasi ortam sýk sýk deðiþir. Devreye yeni isimler girmeye baþladý bile. Zengin isimler de var aralarýnda. Rusya'da kazanan zenginlerden Rinat Ahmetov'un devreye girmesi ise enteresan durum. Zelenskiy'i destekleyen medya artýk kendini terk etmeye baþlamýþ. Onu parlatan esas güç medya idi. Þimdi Rinat Ahmetov yýldýzý medyanýn sevimlisi. Rusya'ya muhalif medya yýldýzlarý dahil, Rinat Ahmetov'un yanýnda yavaþ yavaþ yerini alýyor. Zengin iþadamý ve esas zenginlik kaynaðý Rusya kaynaklý. Bu önemli faktör bu coðrafyada!

Rusya artýk kendinden zenginleþenlerin devreye girmesine, direk kendisine baðlý olmasalar da önemser. Çünkü bu durumda, Ukrayna devlet dilinin retoriði yumuþar diye düþünüyor. Tabii Ukrayna eðer Donbas ve Lugansk konusunda Rusya dayatmasýný kabul ederse, federatif yapý gibi bu belki þimdi deðil ama ileride yine Rusya'nýn Ukrayna içerisindeki esas aðýr silahý olacaktýr.

Kýrým süreci de bu tür restleþmeler sonucu gerçekleþti. Yeni restleþme Donbas üzerinden hayal kýrýklýðýna yol açar. Buna dur diyecek veya sahaya inecek baþka askeri güç olmayacak. Sadece Ukrayna, bu dram ile yüz yüze kalýr. O zaman Moskova-Kiev arasýnda konuþma yolu açýlmalý, ABD'siz! Kiev yönetimi bu durumu iyi tahlil edemezse, seçimlerde belki de erken seçimlerle yönetim deðiþimi olur. Ukrayna içindeki gruplarýn kendi arasýndaki çeliþki ve rekabeti de göz ardý etmemek gerekiyor. Ukrayna, Almanya'nýn kendisini sattýðýný düþünüyor. Amerika'dan fiili hareket bekliyor. Ciddi yaptýrýmlar beklentisine ABD nasýl cevap verir?

Zelenskiy böyle bir ciddi dönemde nasýl etkili olur. Tecrübe ve siyasi altyapýsý buna müsait mi? ABD her gün Rusya'nýn saldýracaðýný, Rusya ise "böyle bir þey yok" diyor. Ama sýnýrlara da yýðýnak yapýyor. Bu dozu artýrarak varýlmak istenen yer neresidir?

ABD-Rusya arasýndaki bu kriz taraflarýn hangi þartlarda masada oturacaðýný belirliyor aslýnda. Her iki taraf krizi týrmandýrýyor ve sadece kendileri anlaþacak. Ýþte bu nedenle Ukrayna, kendisini iki tarafýn arasýnda kullanýlan koz olmaktan çýkarmalý. Bunu nasýl yapar, hangi ilmi siyaset anlayýþý ile belirler, bunu iyi düþünmek zorunda. Rusya ile savaþ etmeden çözüm yolu bulmak zorunda. Herkes güzel cümleler sarf ediyor. Herkes mevcut durumda kendi çýkarlarýna göre beyanda bulunmakta. Ama burada asýl mesele, Ukrayna'yý devlet olarak korumak ve toplumun içinden parçalanmasýna engel olmaktýr. Ukrayna konusu, Karabað meselesi ve Kazakistan olaylarý üzerinden yorumlanmamalý. Þartlar ve gerekçeler farklý durumdan bahsediyoruz çünkü. Bu savaþ ortamýnda ne Amerika, ne Rusya! Sadece Ukrayna belirleyecek geleceðini, tutumu ve hangi stratejileri uygulayacaðýna karar vererek.