Rusya Gümrük Birligi projesi ile eski Sovyet Cumhuriyetlerini yeniden bir çatý altýnda birleþtirme çabasýyla, Rusya Kazakistan ve Beyaz Rusya’yý bir araya getirebildi.Lakin en önemli hedeflerinden biri olan Ukrayna’nýn bu birlige üye etme gayretleri, uzun zaman çalýþmalarýna raðmen netice vermedi.
Ukrayna’nýn Avrupa Birligi ile ortak gümrük anlaþmasýna gitmesi Moskova’yý çýlgýna çevirdi. Hükümetler arasý tartýþma ve bu krizden çýkýþ yolu arama çabasý Rusya’nýn arzularýna hitap etmedi.
Putin, Ukrayna’nýn Avrupa Birligine entegrasyon projesinin Rusya için sakýncalý ekonomik durum söz konusu olduguna dayanarak, Rusya’nýn projesi olan Gümrük Birligi üyesi ülkelerin bu durumda kendilerinin milli menfaetleri için Ukrayna ile tüm gümrük sýnýrlarýnýn ekonomik emniyyet için kapatýlacagýnýn bir tehdit unsuru olarak algýlanmamasý gerektigini savundu.
Rusya Ukraynada Batý mahreçli devrimlerin baþýndan beri karþýsýnda yer aldý.Turuncu devrimle hakimiyyete gelen Yuriy Yuþenko ve ekibine sert tavýr sergileyerek, Ukrayna ile her konuda anlaþmazlýk yaþamýþtýr.Sonraký seçimlerde yeniden turuncular geçmesin diye, þimdiki cumhurbaþkaný Yanukoviçi ciddi cehtle savunmuþtu. Yanukoviçin seçilmesi için Ukraynanýn rus kökenli vatandaþlarýnýn oyu önemliydi.Bu hususta Rusyadan gelen çagrýlar ukraynalý ruslarý etkilemiþ ve oylar Yanukoviþe gitmiþtir. Bu durumu hatýrlatmada fayda vardýr. Rusya gelecekte kaybetmesin diye politik olarak Ukrayda boy gösterme çabalarýný hiç gizlemedi.Yanukoviçin geliþi ile Ukrayna ,Batý entegrasyon modelinden vaz geçti kibi degerlendirildi.Rusya bu sonuþtan memnun idi.Yanukoviçle birlikte, Ruyanýn tüm planlarý gerçekleþecegine inanarak ,yeniden iliþkiler geliþtirilmege baþlandý.
Son günler Ukraynanýn Avrupa Birligine entegrasyon projesinin gerçekleþmesi ve Ukraynanýn Avrupa Birligi ile arasýndaký ekonomik beraberlik için liberalizasyona gitmesi, Rusyanýn tüm kanallardan harakete geçmesine neden oldu.
Ruya, bu durumun tehlikeli oldugunu ve Rusyanýn hemen karþý ataka geçecegini ifade etmesi ,Ukraynanýn Rusyanýn elinden çýkmasýnýn ne kadar hayatý anlam taþýdýgýna iþaretdir.
Putin bir kaç gündür sadece Ukrayna diyor. Böyle bir sonuç olursa, Ukrayna Rusya ve gümrük Birligi ülkelerine giriþ yasagý konulacagýný dinlendiriyor.
Putin birileri bunu tehdit unsuru olarak gorse bile anlamag gerekiyorki, “Rusya Ukrayna üzerinden ucuz ve kalitesiz Avrupa mallarýnýn giriþine engel olmak durumundadýr” diyor.
Putin elbette haklý, amma esas nedeni ekonomik emniyyet kadar politik olarak çaba harcadýgý Ukraynanýn Yanukoviçin eliyle Avrupaya kaymasýnýn önüne geçmedir.
Putin anlýyorki Ukraynaný politik olarak kaybetmek Rusya nýn gücünü engellemektir.Bu hususta Almanyanýn üstün çabalarýnýn farkýnda ve dolayýsý ile bu politik mücadileden kaybederek çýkmak gelecek için ciddi sinyaldýr.
Rusya, Gümrük Birligi ile eski Sovyet cumhuriyyetlerini bir araya toplamakta israrlý.Buraya gelmegenlere ise çeþitli baskýlar sözkonusudur.Rusya bunu baský olarak nitelendirilmesine karþý.Çünki “ülkeler tercih ederken, Rusyanýn da tercih hakkýný tanýmak” zorundalýgýna vurgu yapmaktadýr.
Putin bu birlige önem veriyor, bununlada ekonomik olarak yeni bir enstrumanla daha farklý sonuçlar almak niyyetindedir.
Ukraynayý gümrük yasaklarý ile engelleyecek Rusya bununla, hedefinde olan digger ulkelere mesaj vermiþ oldu.Yanukoviçin -Avrupa Birligi entegrasyonu ve ekonomik liberazisyonun Ukraynanýn milli menfaetlerini ifade etdigini söylemesi, Putinin sinirlerini dinlendiremedi.Ukraynaya “ düþün -taþýn” mesajý veren Putin “ Avrupayla beraber olursan, ekonomik olarak dayandýgýn Rusya pazarýný unut ve mallarýný Avrupaya sat ,eger satabilirsen “ultumatumunu gönderdi.
Rusya Ukraynanýn baþka bir devlet olarak algýlayamýyor.Rusyanýn bir parçasý olarak gördügü Ukraynanýn bagýmsýzlýgýný ve suverenligini tanýsa da bu “ayný millet ve ayný topraklar” iddilarý, Ukraynanýn Sovyet döneminden bu tarafa kabullenmedigi bir durum.Ukrayna, Rusyanýn kendisine bu kadar sahplenme duygularina her zaman karþý çýktý ve bu durum tarih boyu Ukraynanýn, Rusyaya mesafeli, soyuk duruþuna neden olmuþtur.