Umutlar ve zorluklar

Cumhurbaþkaný seçilen Muhammet Mursi, Cuma günü Tahrir’de toplanan halka hitap etmek üzere meydana gelirken, ona ne bir tören bandosu ne de bir süvari alayý eþlik ediyordu. Halký için halktan biri olarak kalma yeminine uygun biçimde, kurþun geçirmez yelek bile giymedi.

Mursi kendini baðýmsýz bir birey olarak görevine adadý ve Cumartesi günü, kalabalýklarýn ve devrimin doðduðu yerin kalbinde gerçekleþen Silahlý Kuvvetler Yüksek Konseyi yemin törenini önceden elde etti.

Cumhurbaþkaný olurken üyeliðini sona erdirdiyse de her zaman Mursi’nin kökeni olarak kalacak Müslüman Kardeþler hakkýnda ne düþünürsek düþünelim, Mursi’nin mesajý bölgedeki milyonlara umut getirdi. Konuþmasý, kýrk yýl veya daha evvel yaþamýþ büyük Arap liderlerinin yaptýklarý konuþmalarý hatýrlattý.

Mýsýr Cumhurbaþkaný, devrimin ülkesini sadece içerideki despotluktan deðil, ABD’ye karþý ekonomik baðýmlýlýk ve siyasi teslimiyetten de kurtardýðýný vurguladý. Ýronik olan þu ki Amerika, þu anda Suriye, Libya ve Yemen’i kasýp kavuran iç savaþa benzer bir duruma düþüleceði endiþesiyle, SKYK’ya adamlarý Þefik’in zafer kazandýðýný ilan etmemeleri için baský yapmýþtý.

Mursi’nin sembolik bir cumhurbaþkanýndan daha fazlasý olmaya niyetli olduðu açýk ve SKYK’ya artýk halkýn iktidarda olduðunu birden çok kez hatýrlattý. Sorun þu ki SKYK ayný fikirde olmayabilir.

Mursi birçok gözlemcinin beklediðinden daha saðlam bir lider gibi görünüyor. Tartýþmalý konularýn etrafýndan dolanmadý. Örneðin þu anda ABD’de teröristlik suçlamasýyla hapiste olan Mýsýrlý ‘Kör Þeyh’ Ömer Abdurrahman’a deðindi.

Yine de Cumhurbaþkaný Mursi’nin konuþmasýnda dikkat çeken birkaç eksiklik vardý; özellikle Camp David sözleþmesi, Gazze Þeridi’ndeki abluka ve Ýsrail iþgali konularýndaki tutumu.

Bu belki de, iktidarda olan cunta ve dýþ güçlerle daha en baþta çatýþmaya girmekten kaçýnmak üzere atýlmýþ stratejik bir adýmdý; çünkü Mýsýrlýlar ve pek çok Arap halký, Mursi’nin Ýsrail’in Filistinliler’e küstahça davranmasýna karþýlýk vereceðini umut ediyorlar.

Gelecek gün ve haftalar Cumhurbaþkaný Mursi için son derece zorlu olacak. Ýlk ve en acil problem SKYK’yý iktidarý býrakmaya ve demokratik bir yönetim altyapýsý kurmaya nasýl ikna edeceði. SKYK meclisi laðvetmiþti ve açýkça Mursi’nin sadece delegeleri kabul eden, etkinliklere katýlan ve TV kameralarýna gülümseyen, sembolik bir cumhurbaþkaný olmasýný arzu ediyor.

Ýkinci zorluk ise hala eski rejimin zihniyetini taþýyan güvenlik kurumlarýnda reform yapmak. Devrimi engellemek ve insanlarýn ondan nefret etmesini saðlamak için güvenlik çöküntüsünü kasten derinleþtiren iþlerinin ehli zorbalar, buralarda yuvalanmýþ haldeler.

Üçüncü temel zorluk ise ekonomi: Ýþsizlik % 12’yi aþtý. Gençlerin dörtte birinden fazlasý iþ bulamýyor. 40 milyonun üstünde Mýsýrlý ise yoksulluk sýnýrýnýn altýnda yaþýyor.

Þüphesiz Mýsýr, en azýndan bu yeni dönemin ilk evrelerinde, dýþarýdan ekonomik yardýma ihtiyaç duyacak. Eðer Mursi ABD’den yardým almak istemiyorsa, o zaman Körfez’deki zengin komþularýna yönelmeli. Ýþaretler iyi deðil, çünkü esasýnda bu devletler Arap Baharý’nýn ve kendi rejimlerini tehdit edecek reform ve demokrasi taleplerinin onlara da sirayet etmesinden korkuyorlar.

Buna ek olarak Körfez ülkeleri Müslüman Kardeþler’den uzun zamandýr korkuyorlar. Müteveffa Suudi Arabistan Veliaht Prensi Naif bin Abdülaziz, pan-Arap organizasyonunu bölgedeki “sorunun asýl kaynaðý” olarak nitelendiriyordu.

Öyleyse hem demokrasi hem Ýslamcýlýk dalgalarý ile iktidara geldiði için, Mursi ikili bir tehdidi temsil ediyor.

Dubai Polis Þefi Dahi Halfan’ýn geçen hafta attýðý, Mursi’nin seçilmesinin “kötü bir iþaret” olduðu ve yeni Cumhurbaþkaný’nýn BAE’de hoþ karþýlanmayacaðý þeklinde tweet, Mýsýr’da bir fýrtýna kopardý.

Suudi Arabistan Mursi’ye gecikmiþ bir tebrik mesajý iletti. Fakat bu, bocalayan Mýsýr ekonomisini destekleyen mali yardýma ve doðrudan yatýrýmlara ara verileceðini de bildiren, kayýtsýz bir mesajdý. Bu BAE, Kuveyt ve isteksizce de olsa Katar tarafýndan uygulanan bir strateji.

Diðer yandan Körfez ülkeleri, Ýran’ýn nükleer hýrslarý sebebiyle tehdit altýnda hissediyorlar ve Mýsýr’ýn siyasi ve muhtemelen askeri desteðine ihtiyaç duyabilirler. Eðer Mursi gücünü pekiþtirip Mýsýrlýlar’ýn hayalini kurduðu demokratik rejimi tesis edebilirse, Körfez ülkelerinin ona duyduklarý antipatiyi bir kenara býrakmalarý gerekecek. Çünkü alternatif, Mýsýr’ýn Ýran’a yaklaþmasý olacaktýr.

Ayrýca devrim karþýtý güçler, adaylarý Þefik’in yenilmesiyle tamamen etkisiz hale gelmiþ deðiller. Onlar da dengeyi bozan bir etki olarak halen mevcutlar. Mursi’nin cumhurbaþkanlýðýna, yas ilan ederek ve baþsaðlýðý kabul etmek için bir yer açarak tepki gösterdiler.

Cumartesi günü düzenlenen resmi göreve baþlama törenini takiben Mursi, Huckstep Kampý olarak bilinen bir üste askeri törene katýldý. Bu sembolik bir seçimdi çünkü üste Müslüman Kardeþler üyelerini yargýlamak için Mübarek tarafýndan özel olarak kurulmuþ bir mahkeme bulunuyordu.

SKYK lideri Mareþal Hüseyin Tantavi ve Genelkurmay Baþkaný Sami Anan Mursi’yi selamlayarak, Mýsýr ordusunun en yüksek niþaný olan ‘Silahlý Kuvvetler Niþaný’ ile ödüllendirdi. Mýsýr Anayasasý’nda, Silahlý Kuvvetler’in baþýnda cumhurbaþkanýnýn olduðu belirtiliyor. Karþýlamalarýndan dolayý generallere teþekkür eden Mursi, artýk kýþlalarýna dönebileceklerini ve Mýsýr’ýn cephelerini savunma görevlerine devam edebileceklerini söyledi.

Siyasi rollerinin artýk sona erdiðini kabullenip kabullenmeyeceklerini göreceðiz.

* Bu yazý STAR Gazetesi için kaleme alýnmýþtýr.