Üniversite sınavına hazırlanma süreçleri genç insanlar için büyük bir stres. Bir veya iki yıl boyunca genç bir insanın biyolojik hayat ritmine ters bir iş yapılmış oluyor. Ayrıca bireysel inanç ve hayat felsefesinin yeniden inşa edildiği, sosyal kimliğin kurulduğu dönemde sınırlı bir bilgi alanına sıkışıp kalmış oluyorsunuz.
Üstelik gerçek bir anlama ve öğrenmeden ziyade testte başarılı olmaya yönelik bir süreç olduğu için gerçekte öğretici de değil. Örneğin üniversite sınavı amaçlı öğrenilen coğrafya ile, gerçekten coğrafya öğrenmek arasında ilişki zayıf.
Tüm bu sebeplerle üniversite sınavı hazırlanma süreçlerindeki baskının azaltılması çocuklarımızın ve ailelerinin ruh sağlığı için faydalı.
Sınava yeniden hazırlanma kararı zor bir karar. Çünkü, hem genç kişi hem de aile için sınava göre ayarlanmış hayat anlamına geliyor.
Yeniden sınava hazırlanmanın tek mantığı var: Öğrencinin potansiyelinin bariz altına kalması ve tekrar hazırlandığında potansiyeline ulaşma ihtimalinin yüksek olması.
Yeniden sınava hazırlanıp hazırlanmama ile ilgili karar sürecinde benim dört kriterim var. Şimdi bu dört kriterin her birini açıklayayım.
Sınava hazırlanma sürecini etkileyen özel bir durum var mıydı?
Bazı öğrenciler sınav senesinde sağlık problemi, kaza veya ailesinde ölüm gibi önemli bir sorun yaşayabiliyor. Bu sorun, kişinin zihinsel ve sosyal hayatına o denli etkide bulunuyor ki, kişi sınav için gereken hazırlığı yapamıyor. Böyle bir durumda yeniden sınava hazırlanma makul bir seçenek olabilir.
Sınav sırasında özel bir durum yaşandı mı?
Bazı öğrenciler sınav sırasında fiziksel veya psikolojik hastalık yaşayabiliyorlar. Örneğin panik atak veya sınavda alter kimlik değişimi gibi durumlar sınav performansını bariz etkileyebilir. Bu durumların tedavisi mümkün olduğundan, yeniden sınava hazırlanmak uygun bir gerekçe olabilir.
Var olan puanla makul bir bölüme girilebilir mi?
Kişi aldığı puanla makul bir bölüme girip giremediği de bir kriter. Eğer kişi için mutlak tutkulu olduğu bir okul veya bölüm yoksa, var olan puanıyla girilebilecek bölümler seçeneği varsa, tercih yapma seçeneği daha uygun olabilir.
Kişi bir yıl daha aynı stresi kaldırabilecek psikolojik güce sahip mi?
Yeniden bir yıl daha sınava hazırlanmak, yeniden stres altında kalmak demek. Bazı insanlar bu stersi kaldıramıyorlar. Örneğin sürekli endişe içinde kalıyorlar, depresif hale geliyorlar, aşırı kilo alıyorlar. Böyle durumlarda ruh sağlığını da dikkate almak gerekir. Kişi yeniden çalışırsa bariz daha yüksek bir puan alacağını gösteren amereler yoksa, yeni bir stresin altına girmeye gerek yok.
Hele öğrenci elinden geldiğince çalışmışsa, sınava hazırlanma sürecinde özel bir durum yaşamamışsa, sınav anında sınav performansını etkileyen açık bir durum yoksa, var olan puan kişinin potansiyeli ile makul derece uyumluysa, yeniden sınava hazırlanmak hem öğrenciye hem de aileye zarar verdiği kanaatindeyim.
