Okurumuz Ela D. “Ben 5 yýldýr Halk Eðitim merkezinde ücretli usta öðretici olarak çalýþýyorum. Haftalýk 40 saat ders veriyorum yýlýn 9 ayý kesintisiz bu þekilde çalýþýyorum. Sigortam 22 gün üzerinden yatýrýlýyor çalýþtýðým merkezde. Diðer ilçelerde 30 gün üzerinden yatýrýldýðýný öðrendim. Ne yapmam gerekiyor?” diye soruyor.
5510 sayýlý Kanunun 4. Maddesi’ne göre “Milli Eðitim Bakanlýðý tarafýndan düzenlenen kurslarda usta öðretici olarak çalýþtýrýlanlar, kamu idarelerinde ders ücreti karþýlýðý görev verilenler ile 657 sayýlý Devlet Memurlarý Kanununun 4 üncü maddesinin (C) bendi kapsamýnda çalýþtýrýlanlar” hakkýnda 4/a (SSK) hükümleri uygulanmaktadýr.
Milli Eðitim Bakanlýðýna baðlý her derece ve türdeki örgün ve yaygýn eðitim kurumlarýnda ek ders ücreti karþýlýðýnda ilgili mevzuatý çerçevesinde uzman ve usta öðretici olarak çalýþtýrýlanlarýn prim ödeme gün sayýsý 30 günü aþmamak kaydýyla, bir takvim ayý içerisinde hak kazandýklarý brüt ek ders ücreti toplam tutarýnýn, prime esas günlük kazanç alt sýnýrýna bölünmesi sonucu bulunur. Buna göre, aylýk brüt kazancýnýz Temmuz 2015 ayý için 1.273,50 TL ve üzerinde (Haziran 2015 dönemi için de 1.201,50 TL) olmasý halinde 30 gün üzerinden bildirilmeniz gerekmektedir.
Ayrýca bu çalýþanlar, bu durumlarýný milli eðitim il veya ilçe müdürlüklerince belgelendirmeleri kaydýyla, 25.02.2011 tarihinden önceki bu çalýþmalarýndan dolayý ay içinde 30 günden eksik kalan sürelerini 41 inci madde esaslarýna göre kendileri veya hak sahipleri borçlanabilirler. Borçlanýlan bu süreler 4/a (SSK) kapsamýnda sigortalýlýk süresi sayýlýr.
Borçlanýlan süreler 21.5.1977-25.02.2011 tarihlerini kapsadýðýndan 1.10.1987 tarihine kadar her ayýn 1 ile 30 u arasýnda geçen süre, 1.10.1987 tarihinden itibaren örgün ve yaygýn eðitim kurumlarý kamu kurumu olduðundan her ayýn 15’inden bir sonraki ayýn 14’üne kadar geçen süre olarak dikkate alýnarak hesaplama yapýlacak, 1987 yýlý Ekim ayý 1.10.1987 ile 14.11.1987 tarihleri arasý 45 gün olarak dikkate alýnacaktýr.
Uzman ve usta öðreticilerin borçlandýrýlmasýnda bunlarýn görevlendirilmelerinin Milli Eðitim Bakanlýðý tarafýndan yapýlmasý gerektiðinden özel kurum ve kuruluþlarda çalýþanlarýn bu süreleri borçlandýrma kapsamýnda bulunmamaktadýr.
15 yýl 3.600 günle kýdem ödenir mi?
Okurumuz Fatih A. “Yaklaþýk 9 senedir çalýþmakta olduðum þirketimden 1475 sayýlý Ýþ Kanunu’nun kýdem tazminatýna iliþkin 14. maddesi ile tazminatýmý alarak ayrýlmak istiyorum. Bu koþullarla ayrýldýðýmda bir daha ya da yakýn bir sure içerisinde baþka bir iþte çalýþýp çalýþamayacaðým konusunda bilgi rica ediyorum.” diye soruyor.
8.9.1999 tarihi öncesinde ilk defa sigortalý olmuþ olup, 15 yýl sigortalýlýk ve 3600 prim gününü tamamlayan sigortalýlar, mevcut iþyerlerinden ihbar bildirmeksizin ve kýdem tazminatýna hak kazanarak emeklilik nedeniyle ayrýlabilmektedir. Bu hak 1475 sayýlý Kanunun 14. Maddesinde de belirtilmektedir.
Yaþ þartýnýn tamamlanmasý ve yaþlýlýk aylýðý baðlanmasý SGK mevzuatýyla ilgili olup zaten 14. maddenin (4) numaralý bendinde baðlý bulunduklarý kanunla kurulu kurum veya sandýklardan yaþlýlýk, emeklilik veya malullük aylýðý yahut toptan ödeme almak amacýyla ayrýlanlarýn kýdem tazminatýna hak kazanacaklarý da ayrýca düzenlenmiþtir. Yani ister 15 yýl 3600 prim gününü tamamlanmýþ olsun ve isterse yaþlýlýk, emeklilik veya malullük aylýðý yahut toptan ödeme almak amacýyla ayrýlmýþ olsun her iki halde de iþçi kýdem tazminatýna hak kazanacaktýr.
4447 sayýlý Yasanýn 45 inci maddesi ile 1475 sayýlý Yasanýn 14 üncü maddesinin birinci fýkrasýna (5) numaralý bendinde 15 yýl 3600 prim gününü tamamlamak dýþýnda emeklilik nedeniyle fesih için baþkaca bir þart öngörülmemiþtir. Ýþçi daha sonraki bir tarihte baþka bir iþyerinde çalýþmaya baþlayabilecektir.
