Cumartesi günü "26 suç kaydý" meselesinin perde arkasýna deðinmeye çalýþtýðým yazý tartýþmanýn doðru ve yararlý biçimde ilerlemesine katký sunmak içindi.
Nitekim Sayýn Ýbrahim Güneþ, benim hukuki duruma dair önerilerime çok yerinde örnekler getirerek ve sorular sunarak katký sundu. Benzer bir yazý -eksik de olsa- Haber Türk yazarý Nihal Bengi Karaca'dan geldi.
Evet ortada bir sistem sorunu var ve sistem sorunu bir düzensizlik inþa ediyor...
Bugün de önemine binaen birkaç hususa deðinmek istiyorum. Umarým mesele daha çok gündeme gelir ve yetkililer yeni yasama yýlýnda bir çalýþma yapar...
CEZA HUKUKUNU BÝLMEK GEREKÝYOR
Ceza hukuku "kýyasa" kapalý bir sistem. Kiþinin eylemi Türk Ceza Kanununda tarif edilmemiþse suçtan bahsedemiyoruz.
Bir eylemi "þu suça benziyor" diyerek yani bir "karþýlaþtýrma" yaparak "bari bundan ceza verelim" deme imkânýmýz bulunmuyor. Bu sebeple baþta suç olarak görünen veya toplumda suç olarak kabul edilen, suç olduðu düþünülen eylem; TCK'da yer almýyorsa veya cezasý düþükse hâkim, savcý ve kolluk buna göre hareket etmek zorunda kalýyor.
TOPLUMUN TALEPLERÝ GÖZ ARDI EDÝLEMEZ
Toplumun taleplerine göre "ceza" verilmesi mümkün deðil. Ancak toplumun talepleri ile bir suç ve ceza rejimi inþa edilebilir. "Cezasýzlýk algýsý" gündeminin esas konusu da bu zaten. Fakat yine de bir mihenk noktasý var. Toplumun tüm taleplerinin mevzuata girmesi mümkün deðil. "Çerçevesi çizilmiþ bir alan içinde imkanlarý zorlamak" bu durum. Zira, temel birtakým hukuki belgeler, sözleþmeler ve antlaþmalar buna engel.
ADLÝ SÝCÝL ÝSTATÝSTÝKLERÝ
Adli Sicil ve Ýstatistik Genel Müdürlüðünce düzenli olarak yayýnlanan "Adalet Ýstatistikleri"* bize net bir veri sunuyor aslýnda. Uyuþturucu madde kapsamýnda kalan suçlardaki artýþ göze çarpýyor. Buradan çýkan bir sonuç var hem soruþturma sayýsýnda hem de kovuþturma sayýsýnda bir artýþ var.
GENÇLER ARASINDA YAYILIYOR
Bir baþka istatistik ise uyuþturucu madde kullanýmýnýn 20-29 yaþ aralýðýnda büyük bir artýþ gösterdiði yönünde. Narkotik Suçlarla Mücadele Baþkanlýðýnýn 2023 raporuna** göre de yükseliþ trendi olduðu görülüyor. Bu artýþýn iþaret ettiði bir baþka yön ise Raporda þöyle ifade edilmekte: "...örgütler arasýnda silah temini, uyuþturucunun sevkiyatý ve daðýtýmý yoluyla terörist faaliyetlerin finansmaný, mali piyasalara sýzma gibi birçok alanda kurulan ortaklýklarla hareket edilebilmektedir."
KULLANMA SUÇU
Türk Ceza Kanununda (TCK m.191) kullaným amaçlý uyuþturucu madde bulundurulmasý suç olarak kabul edilmiþ. Ýki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý öngörülmüþ bu eylem için. Ancak kiþi "ben tedavi olmak istiyorum" derse soruþturmasý erteleniyor. Bu süre zarfýnda kendisine "birtakým kýsýtlamalar ve tedavi zorunluluðu" geliyor ancak kiþi bir yönüyle dýþarda kalýyor. Bu periyotta tedavi þartlarýna uyup uymadýðý kontrol ediliyor. Bu süre bir yýl. Altýþar aylýk periyotlar ile iki kez uzatýlabiliyor.
SORUNU GÖRELÝM
Kullaným suçunun faillerinin tedavi sürecinde dýþarda kalýyor olmalarý, iþlemlerdeki birtakým aksamalar veya gecikmeler sorun oluþturuyor. Ýstatistiklere en çok iþlenen narkotik suçu bu ve her yýl artýþ var. Demek ki tedavi rejimine eðilmek gerekiyor. Bir baþka yön ise iþlenen "medyatik" suçlarýn birçoðunda, failler tedavi sürecinde veya bir biçimde uyuþturucu ile irtibatlý kiþiler.
TUTMA
Feridun Yenisey hocamýz bize ilk "tutma" nedir diye sorduðunda þaþýrmýþtýk... Gözaltý, yakalama ve tutuklamadan baþka bir tedbir olarak düzenlenmiþ bir kavram. Kiþi sarhoþsa ve bu etkiyle huzur ve sükûnu bozuyorsa, kolluk ayýlana kadar bu kiþiyi kontrol altýnda tutabiliyor. Çünkü bu kanunda açýkça düzenlenmiþ.
YENÝ BÝR GÜVENLÝK TEDBÝRÝ ÞART
Bu noktadan hareketle, uyuþturucu madde kullananlarýn "gerçekten" tedavi edilebileceði bir güvenlik tedbiri oluþturmak zorundayýz. Konu ciddi bir ihtisas gerektiriyor. Bu sadece hukukun deðil týbbýn da konusu. Hâkim ve doktorlardan oluþan bir karar mekanizmasý þart. Ýhtisas mahkemeleri, özel týbbý birimler ve güvenlikli yapýlar... Getirilecek sistem tedavi olmak isteyeni gerçekten buna sevk ederken, niyeti baþka olanýn da dýþarda dolaþmasýný önlemeli!
