Uzun zaman sonra yeni bir þey söyleyen film: Arrival

Son dönemin en iyi bilimkurgu örneði ‘Arrival’ mutlaka seyredilmesi gereken bir film. Ýnsan algýsý dýþýnda uzaylý yaratmayý beceren ama asýl baþarýsýný insaný tanýma çabasýyla sergileyen bir film.

Film Ekimi’nde gösterilen ‘Arrival’ filmi giden arkadaþlar tarafýndan çok beðenilmiþti. Bir iki eleþtiriyi okuduðum halde filmin niçin özel olduðunu tam anlayamamýþtým. Halbuki ‘Arrival’ gerçekten özel bir filmmiþ. Okuduðum yazýlardan filmi tam olarak algýlayamamamýn sebebi ise yazar arkadaþlarýn eksikliðinden deðil filmin birkaç önemli kavramý kendi içinde barýndýrýp bir bütün içinde birleþtirebilmesinden kaynaklanýyor. Ýlk önce filmin görünen konusunu kýsaca yazayým. 12 uzay gemisi dünyada belirip farklý coðrafyalarda konumlanýr. Ýnsanlar bunun bir iþgal mi, yoksa barýþçýl bir ilk temas mý olduðunu bilemez. ABD’de ordu iki bilim insanýný göreve çaðýrýr. Amy Adams’ýn canlandýrdýðý Dr. Louise Banks dilbilimci olarak uzaylýlar ile iletiþim kurmaya çalýþýdken Jeremy Renner’in canlandýrdýðý Ian Donnelly ise fizikçidir ve uzaylýlarý inceleyip sýrlarýný çözmekle görevlendirilir. Ýlk temaslarýndan sonra göreceklerdir ki aradaki sorun sadece dil deðildir. Uzaylýlarýn zaman, yer kavramý da farklýdýr ve bütün çözüm veya çözümsüzlük burada yatmaktadýr. Filmin ilk baþarýsý uzaylý kavramýný gerçekten dünya standartlarýnýn dýþýna taþýyabilmesi. Yani biz insanlarýn zamaný, maddeyi ve evreni tanýmlamasý ile filmdeki uzaylýlarýn algýlayýþýnýn arasýndaki fark onlarýn dünyalý olmama durumuna muhteþem bir gerçeklik katýyor. Filmin ikinci büyük baþarýsý ise insanýn kendini tanýmlamasý ile ilgili. Lineer zaman çizgisi üstünde hayatýn anlamý üzerine çok kafa yoruyor film. Dr Banks’in kýzýnýn ölümü daha filmin baþlangýcýnda bize büyük bir dram olarak veriliyor. Fakat filmin devamýnda bu acý final bir hesaplaþmanýn sebebi oluyor. Dr. Banks uzaylýlar ile iletiþime geçtikten sonra geleceðe dair görülere sahip oluyor. Bu görüþleri perdede bizle paylaþtýðýnda anlýyoruz ki aslýnda Banks gelecekte çocuk sahibi olacak ve kýzý sonunda amansýz bir hastalýðýn kurbaný olacak. Banks o noktada çocuðunun kýsa yaþamý esnasýnda ona bahþettiði mucizevi sevginin deðerini anlýyor. Bu büyük dramýn getirisi olarak eþinden ayrýlmýþ bile olsa bir çocuk verdiði adamýn sevgisini paylaþtýðý anlarýn önemini kavrýyor. Filmin zayýflýklarý yok mu? Tabii var. Sonuçta Dr. Banks’in öngörü sahibi olmasýnýn bu kadar derinlikli tartýþmalarýn kaynaðý olmasý filmin en zayýf yeri bence. Bu durum söylenenlerin gerçekliðini biraz sakatlýyor. Ýkincisi ise yönetmen Denis Villeneuve’nin hala sinematografisinin ordan oraya salýnmasý. 2010 yýlýnda ‘Incendies Ýçimdeki Yangýn’, 2015’teki ‘Sicario’ ile ‘Arrival’in sinematografisinin arasýndaki fark can sýkýcý. ‘Arrival’i kimin çektiðini bilmesem bir Terrence Malik filmi diyebilirim. Kamera, mekan, müzik kullanýmý o kadar Malikvari ki... Özellikle filmin baþlangýç sahnesi ‘The Three of Life’ý seyrediyorum hissi verdi. Filmin kýsa bir hikayeden uyarlandýðýný ve yönetmen Villeneuve’nin senaryoyu yazmadýðýný hatýrlatalým. Bir de özel bir þikayetim var. Filmin daðýtýmcý þirketi bize öyle bir salonda Arrival’i seyrettirdi ki. Kapkara bir prodüksiyon ile bütün görsel etkileyiceliði yok ettiler. Hem küçücük bir perde hem de ýþýk yetersizliði bu güzel filme yapýlan en büyük haksýzlýktý.

Film, hissettiðimiz sevginin deðerini, sonunu düþünmeden yaþayabilmemizi ve bu noktadan yaþadýðýmýz anýn deðerini anlatýyor.

FÝLMÝN KÜNYESÝ

Filmin orijinal adý: Arrival

Yöhetmen: Denis Villeneuve

Senarist: Eric Heisserer

Oyuncular: Amy Adams, Jeremy Renner, Michael Stuhlbarg,

Forest Whitaker

Yapým: 2016, ABD,

116 Dk.

VÝZYONDAKÝLER

Kaptan Fantastik

Ben ve Leslie, çocuklarýný geleneksel eðitim sisteminden farklý ve toplumsal normlardan uzakta, Kuzeybatý Pasifik’te satýn aldýklarý bir arazide yetiþtirirler. Aile baþlagýçta çok mutludur ancak Leslie’nin ölümüyle yaþadýklarý bu cennet düzen bozulur. Ben, þehre götürmeye mecbur kaldýðý çocuklarýný yeni bir hayata hazýrlamaya çalýþýr.

FÝLMÝN KÜNYESÝ

Filmin orijinal adý: Captain Fantastic

Yönetmen: Matt Ross

Senarist: Matt Ross

Oyuncular: Viggo Mortensen, George MacKay, Frank Langella, Samantha Isler

Yapým: 2016, ABD, 118 Dk.

Rus’un Oyunu

Hakkýný aramanýn ve intikamýn en çarpýcý hikâyesi. Türkiye’nin tanýnmýþ iþ adamlarýndan birine oynanan bir oyun, þantaj ve inanýlmaz sebepler. Züppe, zengin ve sýnýr tanýmayan iþ adamý Serhat Vasbi, büyük bir ekip tarafýndan tuzaða düþürülür. Bu tuzakta kimin haklý, kimin ne kazandýðý, ne kaybettiði belirsizdir, gizlidir.

FÝLMÝN KÜNYESÝ

Yönetmen: Levent Özdemir

Senarist: Levent Özdemir

Oyuncular: Fýrat Tanýþ, Anastasiya Klueva, Leonid Kulagin, Levent Özdemir

Yapým: 2016, Türkiye

Benim Adým Feridun

Sevgilisi Ayla tarafýndan terkedilen Ersan, bu ayrýlýðý kabullenir ve Erdek’teki çocukluk evine gider, orada da aradýðý huzuru bulamayan Ersan çareyi uzun süredir gitmediði Erdek sahiline gitmekte bulur. Orada gittiði bir düðündeki damadýn babasý onu yýllar önce Almanya’ya yerleþen kardeþinin oðlu Feridun sanýr.

FÝLMÝN KÜNYESÝ

Yönetmen: Çaðan ýrmak

Senarist: Çaðan ýrmak

Oyuncular: Halil Sezai Paracýkoðlu , Büþra Pekin, Suzan Aksoy, Özge Borak

Yapým: 2016, Türkiye

Canavarýn Çaðrýsý

12 yaþýndaki Conor, canavar ve peri masallarýnýn fantastik dünyasýna kaçmak üzeredir. Bulunduðu okul eðitimden zorbalarla doludur. Conor beklenmedik bir þekilde en olasýlýk dýþý dostunu çaðýrmýþ bulunur. Bir gece saat tam 12:07’de yatak odasýnýn penceresinde beliren, 13 metrelik porsuk aðacý, o geceden sonra her akþam o saatte Conor’u ziyaret etmeye baþlar.

FÝLMÝN KÜNYESÝ

Filmin orijinal adý: A Monster Call

Yönetmen: Juan Antonio Bayona

Senarist: Patrick Ness

Oyuncular: Sigourney Weaver, Felicity Jones, Lewis MacDougall, Liam Neeson

Yapým: 2016, ABD, 108 Dk.