Van’da AB konuþulur mu?

DEVLETÝN organizasyon kabiliyetiyle sivil toplumun dinamizmi bir araya gelince neler baþarýlabilir? Ýþte buna dair çok iyi bir örneði Van depreminde yaþadý Türkiye.
TBMM ile AB’nin birlikte yürüttüðü Parlamentolararasý Deðiþim ve Diyalog Projesi’nin bir toplantýsýný Van’a taþýma fikri bu anlayýþýn eseri olarak doðdu. Ele aldýðýmýz konu; ‘Türkiye-AB Ýliþkileri: Geleceðe Yönelik Beklentiler’. Depremle sarsýlmýþ Van’a bizim de bir nebze katkýmýz olsun istedik. Bu düþünceyle hem bizden hem Avrupa’dan milletvekilleri, sivil toplum temsilcileri, gazeteciler, akademisyenler, uzmanlar Van’daydý.

Deprem 2011’in Ekim ve Kasým aylarýnda vurmuþtu Van’ý. Aradan iki yýl geçmedi. Bir hayli toparlanmýþ buldum ben bu önemli merkezi. Bütün ülkeyi kucaklama anlamýnda, sýk sýk “Edirne’den Van’a kadar...” tabirini kullanýrýz. Vanlýlar bütün Türkiye’nin depremde Van’a gösterdiði kucaklayýcý tavrý unutmamýþlar. “Van’ýn nüfusunu bir milyon sanýrdýk, meðer 75 milyonmuþ” diyerek minnet duygularýný dile getiriyorlar. Deprem Van’ýn tarihi dokusunu tahrip etmiþ gibi geldi bana. Kaçýnýlmaz bir yenilenme olmuþ. Zarif görünümlü binalar her yerde görülüyor. Ýyi ki o çok katlý dev bloklar yok Van’da. Vanlýlar Baþbakan Erdoðan’ýn yakýn ilgisinden sitayiþle söz etmeyi unutmuyorlar. Baþbakan Yardýmcýsý Beþir Atalay içinse “O artýk bir Vanlý, hemþerimiz” diyorlar.

Toplantýnýn Van’da yapýlmasý büyük bir memnuniyetle karþýlandý. Van milletvekillerimiz Burhan Kayatürk, Gülþen Orhan ve Nazmi Gür ya konuþara, ya da yöneterek oturumlara canlýlýk kattýlar. Geçirdiðim ameliyat sebebiyle oturmakta çektiðim zorluk her konuþmacýyý dikkatle izlemekten alýkoydu beni. Yine de hem açýlýþta konuþtum hem de oturumlarý izlemeye gayret ettim. Avrupalýlar’a, “AB standartlarýna sahip olmak bizim için öncelikli bir konu” dedim, “Önce bunu gerçekleþtirmeliyiz, üyelik daha sonraki iþ.” Burhan Bey, AB yolunda Türkiye ve Van’ýn potansiyelinden söz etti. Gülþen Orhan deðiþen ve geliþen Türkiye’yi ve Van’ý örnekler vererek anlattý ve AB ülkelerinin bu hususlarý göz ardý etmemesini diledi. Bir de anekdotu vardý Gülþen Haným’ýn. Kýzlarýn okula gitmesi için köylerde nasýl çýrpýndýðýný anlatýrken bir babaya “Niçin kýzýný göndermiyorsun, bak ben okudum milletvekili oldum, senin kýzýn da olabilir” deyince, adamcaðýz pazarlýk etmiþ, Býrak milletvekilliðini” demiþ, “Öðretmen yapacaksan göndereyim!” Gülþen Haným þimdiden bu iþe kafa yoruyor. Nazmi Gür, çok yapýcý ve toparlayýcý bir üslupla konuþtu. Bursa milletvekili Aykan Erdemir Türkiye-AB iliþkilerini bir mozaike benzetti. Nazmi Gür de “Büyük mozaikte eksik parça Türkiye” diyerek tamamladý bunu. Batýlýlar bir yandan Türkiye’deki geliþmeleri izliyorlar, öte yandan önyargýlarýnýn ve kendilerine verilen yanlýþ bilgilerin kurbaný olmaktan kurtulamýyorlar. Bu toplantýda da bir Avrupalý 28 Þubat davasýnda Kemal Gürüz’ün suçsuz yere gözaltýnda tutulduðunu ima etti.

Ona kýsaca 28 Þubat’ýn militarist ruhuyla demokrasinin baðdaþmayacaðýný anlatmaya çalýþtým.

Ýki günlük Van maceramýzda yaðmurlu bir hava eþlik etti bize. Van Gölü’ndeki Akdamar Adasý’na gittik, kiliseyi görmeye. Ýçeri girerken Besmele çekmeyi ve Hz. Ýsa’ya Fatiha okumayý hatýrladým. Bu kilisenin onarýmýný ve tepesine haç takýlmasýný AB yolunda bir adým olarak yorumlayanlar geldi aklýma. Bana, kilisenin içinden çok dýþ duvarlardaki Hz. Ýsa, Hz. Meryem ve bazý olaylarýn tasvir edildiði kabartma resimler ilginç geldi.

Bizi Van’da yalnýz býrakmayan dostlar da vardý. Vali Münir Karaloðlu ve yardýmcýsý Mehmet Yüzer, yalnýz sempozyum sýrasýnda deðil öncesi ve sonrasýnda da ilgilerini hiç eksik etmediler.

AB desteðiyle hayata geçirilen bir halý iþletmesini gezdik. Urartu Halý’ya AB, 190 bin Euro’luk destek saðlamýþ. Pek çok halý ve kilim çeþidini bu iþletme organizasyonuyla ya Van’da ya da baþka illerde köylü kýzlarýmýz evlerinde dokuyup getiriyorlar. Bize, tam bir halý gösterisi sundular. Çok geniþ bir salonda halý ve kilimleri yayarak ve her birinin özelliklerini anlatarak...

Bu kadar çok çeþidi bir arada görmek þaþýrttý bizi.
Van’da uzun kalmanýn bir tehlikesi var. Baþta o bol çeþitli Van Kahvaltýsý olmak üzere yemekler bir harika ve kilo almaya bire bir. Otlu peynir ve diðer yöresel yemekler tatmaya deðer... Çarþýyý gezmeye vaktim olmadý. Eþime vekâlet verdim! Ýçimde kalan Van Kalesi oldu. Orayý görmek isterdim. Van’a bir daha gitmek için iyi bir gerekçem var þimdi...