Futbolumuzda yaþanan hakem hatalarý sonrasýnda bu hatalarýnýn bitmesi için tek çare olarak gösterilen “video yardýmcý hakem uygulamasý (VAR)”, gerçekten söylenildiði gibi hakem hatalarýnýn sona ermesine çare olabilecek mi?
Sahada görevli dört hakemin haricinde stat dýþýnda bir kabinde maçý ekran baþýnda izleyen iki hakem, önemli pozisyonlarda hakemin hatalý karar verdiðini gördükleri zaman onu kulaklýk vasýtasý ile ikaz edip durumu söyleyecekler.
Ancak bu uygulamada çok farklý durumlar da ortaya çýkacak.
1- Bu kabindeki yardýmcý hakemler, FIFA’nýn protokolü- ne göre sadece direkt kýrmýzý kartý gerektiren durumlarda maçýn hakemini ikaz edebilecekler. Yani ligin ilk yarýsýndaki Beþiktaþ - Trabzon maçýnda Quaresma’nýn rakibinin ayaðýna gaddarca bastýðý pozisyon için ‘Bu hareket direkt kýrmýzý kart’ diyerek maçýn hakemini uyaracak. Ancak geçtiðimiz hafta Aboubakar’ýn görmüþ olduðu hatalý ikinci sarý kart için ise maçýn hakemine hiç bir þey söyleyemeyecek.
2- Ceza alaný içindeki çok net bir þekilde el ile oynamalar, el ile atýlan goller ve çok net bir þekilde yapýlan faullerde bu sistemin çok yararlý olacaðý kesin. Ancak Bursa-Fenerbahçe maçýnda olduðu gibi tartýþmaya açýk pozisyonlarda ise ekran baþýndaki yardýmcý hakemler de net karar veremeyecekler. Sahadaki hakeme “pozisyonu sen kendin izle ve kararýný ver” dediði zaman ise maçýn hakemi oyunu durdurup saha kenarýnda bulunan ekrandan pozisyonu tekrar izleyip son kararýný verecek. Bu durum da epey tartýþmalara yol açýp oyunun akýþýný ve hýzýný da olumsuz yönde etkileyecek. Bu sistemin Japonya’daki denemelerinden birisinde Macar hakem Kassai’nin penaltý kararý verebilmesi için tam 5,38 dakikanýn geçtiðini hatýrlatmak isterim.
3- Yaþanabilecek bir baþka sorun ise saniyeler içinde üst üste olabilecek tartýþ- malý pozisyonlar.
Örnek olarak bir Fenerbahçe-Galatasaray derbisi düþünün. Fenerbahçe ceza alaný içinde hakem, Galatasaray’ýn net bir penaltýsýný görmüyor, ekran baþýndaki yardýmcý hakem, pozisyonu tekrar izleyip kararýný hakeme bildirinceye kadar Fenerbahçe ani bir atak ile rakip kaleye nizami bir gol atýyor. Bu arada ekran ba- þýndaki yardýmcý hakem bir önceki pozisyonunda penaltý kararý verilmesi gerektiðini maçýn hakemine söylüyor. Hakem Fenerbahçe’nin golünü iptal edip bir önceki pozisyona dönüyor ve Galatasaray lehine penaltý kararý veriyor.