Geçen hafta TPB Ýstanbul Þubesi’ninGöztepe Filizi Köþk’teki aylýk konferansýnýn konusu ‘Vatikan, din devlet ve siyaset’ idi.
Hatip 16. Vatikan büyükelçimiz Prof. Dr. Kenan Gürsoy beydi.
Vatikan’da 4 yýl 10 ay büyükelçilik yapan Kenan beyden izlenimlerini dinlemek istedik.
Kendisine görevi teklif eden dönemin Dýþiþleri Bakaný Ahmed Davudoðlu da ‘orayý anlamaya çalýþmasýný’ tavsiye etmiþ.
***
Diyor ki Kenan bey: Vatikan bir batý kurumudur. Dünyadaki 1 milyar 200 milyonluk Katolik mezhebinin kurumudur.
Ortodoksluk, doðu Hýristiyanlýðýdýr.
Vatikan doðu Hýristiyanlýðýnýn baþ düþmanýdýr.
Hatta bir Keldani rahibin ifadesiyle, ‘Haçlý seferleri Müslümanlara karþý deðil Ortodokslara karþý düzenlenmiþtir!’
Protestanlýk da Vatikan’aduyulan tepkinin sonucudur.
***
Aziz PietroRoma kilisesini inþa ettiði günden buyana Vatikan’da kesintisiz266 papa görev yapmýþtýr.
Vatikan 1929 yýlýnda devlet haline gelmiþtir.
Dünyanýn en zengin devletlerinden biridir! Yüzölçümü 0.44 kilometrekaredir. 922 vatandaþý vardýr!
Papa, hem devlet baþkaný, hem de Katolik mezhebinin ruhani lideridir; yasama yürütme ve yargýnýn da baþkanýdýr.
Hakimi mutlak olan Papa108 ila 111 arasýnda kardinalin katýldýðý bir seçimle iþbaþýna gelir
Vatikan BM üyesi deðildir!
***
Vatikan, normal devlet statüsünden daha yüksek ve üstün kabul edilir.
Kenan bey itimat mektubunu sunacaðý zaman protokolden sorumlu rahip kedisine özellikle Türkiye ve Vatikan’ý kastederek ‘iki devlet’ ifadesini kullanmamasýný tavsiye etmiþ. Çünkü Vatikan devletten daha yüksek bir konumdaymýþ!
Katolik dünyasýnda itibarý çok yüksek olan papayý hiçbir devlet baþkaný ‘Roma’ya gelmiþken uðrayayým.’ diyerek ziyaret edemez. Mutlaka randevu almasý gerekir.
Mesela yeni seçilen papayý ziyaret etmek için bir yýl içinde 74 devlet ve hükümet baþkaný randevu talebinde bulunmuþ!
***
Vatikan’da Diyalog Bakanlýðý, Katolik Birliði Bakanlýðý, Katolik Eðitim Bakanlýðý gibi deðiþik bakanlýklar varmýþ.
Dünyanýn deðiþik ülkelerindeki Katolik üniversitelerinin yaný sýra Vatikan’ýn hariciyeci yetiþtirmek için özel bir enstitüsü varmýþ.
Ýslam ve Kuranaraþtýrmalarý merkezi varmýþ!
Vatikan’daki devasa kütüphane ise önemli eserleri ihtiva ediyormuþ.
Daha ilginci Vatikan kütüphanesinde 680 adet Türkçe yazma eser varmýþ! Evliya Çelebi’nin 5.5 metrelik Nil Nehri haritasý Vatikan kütüphanesindeymiþ!
***
Dönemin papasý Celal Bayar’ýn yakýn dostu olduðu için Türkiye 1960 yýlýndan itibaren Vatikan’da sefir bulundurmaya baþlýyor.
Aslýnda Osmanlý devleti Abdulhamid Han zamanýnda Vatikan’da bir sefaret açmak istemiþ bunu Vatikan da arzu etmiþ fakat Fransa’nýn engellemesi sonucu açýlamamýþ!
Bununla birlikte Osmanlý, Vatikan ile iletiþimini sürdürmüþ. Deðiþik münasebetlerde tebrik gönderir, Vatikan da ayný þekilde mukabelede bulunur, hatta þehzade doðumlarýnda bile Vatikan’dan kutlama mesajlarý gelirmiþ!
Kenan beyin söyledikleri özetin özeti olarak bunlar.
***
Evet, Vatikan Ýslam dünyasýnda kendisine muadil bir dini otoritenin bulunmadýðýna inanýyor ve kendisini üstün görüyor!
Bizim diyanet iþleri bakanýmýzý da atanmýþ memur olarak deðerlendiriyor ve kendisine denk görmüyor.
Tabii ki Vatikan’a bakýp Ýslam dünyasýndaki baþsýzlýða üzülmemek elde deðil!
Ýtaylalaik bir devlet ama topraðýn bir kýsmýný kutsal ilan edip Vatikan’ý kurabilmiþ ve Katolik dünyanýn cazibe merkezi haline gelmiþ!
Ortodokslarýn dini lideri Patrik de laik bir devlet olan Türkiye’de bulunabiliyor!
Lakin ayný Türkiye’de Vatikan ve Patrikhane’nin Ýslam’daki muadili kurumun adýný anmak bile tehlikelidir!
Bir ara Besim Tibuk sýrf turist cezp etmek için adýný aðzýna aldý da baþýna gelmedik kalmadý!
