Venedik’in kadýn otoriteleri

71. Venedik Film Festivali, baþka dallardan temsilcilerin yaný sýra kadýn yönetmenlere jürilerinde aðýrlýk vermeyi tercih etti. Altýn Aslan için iki, Ufuklar bölümü adayý ise üç kadýn yönetmen var.   

Genel eðilim, film festivallerini kadýn yönetmenlere az yer verdikleri için eleþtirmektir... Kadýnlar kamera arkasýnda yer aldýklarýnda sinema dünyasýnýn ilgisini pek çekmez... Hatta kamera önündeki performanslarý ve fiziksel özellikleriyle topladýklarý takdiri neredeyse kaybederler! 71. Venedik Film Festivali’nde Altýn Aslan adayý iki, Ufuklar bölümü adayý üç kadýn yönetmen var yarýþmalarda. Yarýþma dýþý bölümlerde ise Sabina Guzzanti ve Lisa Cholodenko’nun filmleri bulunuyor. 

Festival Direktörü Alberto Barbera onursal ödüllerde kadýnlarý öne çýkararak ve jürilerde kadýn yönetmenlere özellikle yer açarak durumu lehine çevirmiþ. Martin Scorsese’nin kurgucusu olarak ün kazanan Thelma Schoonmaker, Yaþam Boyu Baþarý Ödülü Altýn Aslan’a deðer görüldü. Amerikan baðýmsýz sinemasýnýn güçlü oyuncusu Frances McDormand ise Visionary Talent Award/ Vizyoner Yetenek Ödülü’nün bu yýlki sahibi olacak.

2013’te baþta Fransýz feministleri olmak üzere kadýn örgütlerinin protestolarýna maruz kalan Cannes Film Festivali nasýl 2014 jürisine baþkan olarak tek Altýn Palmiyeli kadýn yönetmen unvanýna sahip Jane Campion’ý seçtiyse Venedik de dikkatli bir daðýlým yaptý. Cannes’da Jüri Büyük Ödülü’nü kazanan Ýtalyan yapýmý Le Meraviglie’nin (Harikalar) yönetmeni Alice Rochrwacher’ý Ýlk Filmler Jürisinin baþkanlýðýna çaðýrdý. Ayný jüride Çinli yapýmcý Vivian Qu da yer alýyor. Qu’nun yapýmcýsý olduðu her film önemli baþarýlar elde etti, bunlarýn sonuncusu ise bu yýl Berlinale’de Altýn Ayý kazanan ve bu yaz Türkiye’de gösterime giren “-Ýnce Buz, Siyah Kömür. Geçen yýl ilk yönetmenlik denemesiyle Venedik’in Eleþtirmenler Haftasý’na seçilmiþti.

Orizzonti/ Ufuklar bölümü jüri üyesi Pernilla August da 2010’da ilk filmiyle Eleþtirmenler Haftasý’nýn ödülünü kazanmýþtý. August, Ingmar Bergman ile çalýþmýþ, tiyatro sahnelerinden beyazperdeye geçen bir oyuncu olarak öne çýkmasýna raðmen geçen yýl da Danimarka’da Arvingerne (Miras) adlý diziyi yönetti. Bir yandan yeni film projesini hazýrladýðýný müjdeleyen August, dizi çekme dinamiðini de sevmiþ. Zamanla yarýþmaktan ve uzun süreli bir çalýþma yapmaktan memnun olduðunu söylerken gözleri parlýyordu. Orta kuþaða August’un eþi Bille August ile yaptýðý filmleri, genç kuþaða Yýldýz Savaþlarý’nda Anakin Skywalker’ýn annesi Shmi’yi canlandýrdýðýný da hatýrlatalým.

SOÐUKTA ÇEKÝLEN ALTIN ÇAÐ

Orizzonti Jürisi’ne Basit Bir Hayat adlý filminden hatýrlayacaðýmýz Hong Konglu usta yönetmen Ann Hui baþkanlýk ediyor. Hui’nin Çin tarihinden çok önemli bir kesiti, 20’li yýllardan 40’lý yýllara dek yaþanan müthiþ çalkantýyý, II. Dünya Savaþý’ný ve Japon iþgalini de dahil ederek anlattýðý, üç saatlik destansý filmi Huangjin Shidai/ Altýn Çað,  71. Venedik Film Festivali’nin kapanýþýnda gösterilecek. Hui’nin Çin’in en ünlü kadýn yazarlarýndan Xiao Hong’un bu yaþam öyküsü, üç onyýla yayýlan ve içinde savaþ da bulunan bir öykü anlattýðý için bir deðil üç dönem filmi hazýrlýðý gerektirmiþ. Kendi de ailesinin kökeninin bulunduðu Mançurya doðumlu olan Hui, sadece çekimlerin aralýksýz beþ ay sürdüðünü ve Çin’in sekiz eyaletini dolaþtýklarýný, dondurucu soðuklarda çadýrda monitör baþýndayken bile dört ýsýtýcýya ihtiyaç duyduklarýný ve onlara raðmen baþýnýn donduðunu hissettiðini anlattý bir sohbetimizde! Bir daha bu çapta bir yapýma giriþmeye hiç niyeti yok, böyle projelerin gençlikte olduðunu söylüyor ve ‘Artýk beynim bedenimden hýzlý çalýþýyor, bedenim beynime yetiþemiyor’ diyor!

KÝM BU TOP MODELLER!

14 yaþýnda sinemaya baþlayan Çin’in uluslararasý starý Joan Chen, ülkemizde en çok Son Ýmparator filmiyle tanýnýr. Birçok önemli yapýmda rol alan ve ödüller kazanan Chen, ilk iki uzun metrajlý filmi The Sent-Down Girl ve Autumn in New York ile eleþtirmenlerin takdirini topladý. Avusturyalý Jessica Hausner genç kuþak Avrupalý yönetmenler arasýnda önde gelen bir isim. Lovely Rita, Lourdes ve Amour adlý uzun metrajlý filmleri hem olumlu eleþtiriler aldý hem ödül topladý.

Jürilerdeki diðer kadýn üyeler de mesleklerinin önemli temsilcileri. Oscarlý kostüm tasarýmcýsý Sandy Powell kendi gardrobuyla da gözkamaþtýrýyor! Mira Nair tarafýndan sinemaya da uyarlanan The Namesake adlý romanýyla tanýnan, Man Booker Ödülü sahibi Jhumpa Lahiri’yi ve Powell’ý görenler ‘Hangi ülkenin top modelleri bunlar!’ diye soruyor! Türkiye’de de gösterilen, bir kýsmý Türkiye’de çekilen Tyrant adlý dizinin sultaný Leila’yý canlandýran Ýsrailli aktris Moran Atias, Oscarlý yönetmen Paul Haggis’in de gözde oyuncusu. Mükemmel Ýngilizcesi ve Ýtalyancasýyla uluslararasý kariyerini pekiþtireceðinden kuþku yok.

INARRITU’NUN FÝLMÝNDE KEATON VE NORTON
 
71. Venedik Film Festivali, Meksika sinemasýnýn genç yeteneði olarak yola çýkýp Amerikan sinemasýnýn vazgeçilmez isimlerinden biri haline gelen Alejandro Gonzalez Inarritu’nun Birdman adlý filminin gösterimiyle açýldý. Michael Keaton’ýn Hollywood süper kahramaný Birdman olarak kazandýðý þöhreti, Broadway’de bir Raymond Carver oyunu sahneye koyarak tazeleme çabasýný konu alan film, tiyatro kulislerinde ve sahnede kesmesiz gibi çekilmiþ dur durak bilmeyen hareketlilikte bir film. Inarritu, filme eþlik eden davul solosuyla ritmi belirleyerek, müziði özellikle çok yüksek tutarak, kamerayý da nadiren sabitleyerek izleyiciyi kaynatýyor. Hikayede ise hem nalýna hem mýhýna vuruyor: Bir yandan star sistemini ve hep devamý gelen fantastik filmleri, diðer yandan New York’un gazetesi ve tiyatrosuyla entelektüel tutuculuðunu yeriyor. Edward Norton bu çevrenin itibarlý oyuncusu, Keaton ise oyunculuða hevesli bir þöhret olarak çarpýþýyor filmde.