Guatemala’nýn tam üç kez baþkentiydi. Ýlkini baþkaldýrýlar yüzünden kaybetti, ikincisini lavlar sildi, üçüncüsünü ise deprem yerle bir etti. Adý Antigua olan bu þehir, þimdi hem turistlere hem Ýspanyolca öðrenmek isteyenlere evsahipliði yapýyor. Antika gibi þehirden ayrýlýrken gözleriniz nemlenecek, dikkat!
Bir kente bayram günü varmak ne hoþ. Günlerden cumartesi. Eylül ayýnýn tam ortasý. Çok erken saatte New York’ta baþlayan uçuþum öðle saatlerinde Guatemala City’de son buldu. Hava-alanýndan çýkar çýkmaz Antigua minibüsüyle karþýlaþacaðýmý biliyordum. Dört kiþi toplanýnca hareket ettik. Ýnsanýn bir ülkeyle ilgili ilk izlenimleri önemlidir ancak yolda yorgunluktan ne hissedeceðimi bilemez halde etrafýmý izlemekle yetindim. Birkaç gündür sürekli yolculuk yapýyordum ve artýk durup dinlenmek istiyordum. Oysa Antigua’nýn buna pek izin vereceði yoktu. Guatemala’nýn kurtuluþ günüydü ve vardýðýmda kent merkezi iðne atsanýz yere düþmeyecek kadar kalabalýktý.
Koloni döneminde ‘Yeni Ýspanya’ olarak adlandýrýlan Orta Amerika, 15 Eylül 1821 tarihinde Ýspanya’dan ayrýlacak, böylece yeni ülkelerin kurulmasýnýn yolu açýlacaktý. Ýþte Guatemala’ya vardýðým o gün geleneksel giysileri içinde yerli kadýnlar, bayramýn tadýný en çok çýkaran çocuklar okul bandolarýnýn çaldýðý ezgileri dinliyor, baðýmsýzlýk gününü doyasýya kutluyorlardý.
Tam adýyla Antigua Guatemala, ülkenin üçüncü baþkenti idi. Ýlk baþkent unvanýný baþkaldýrýlar yüzünden sadece üç yýl taþýyabildi. Ýkincisini 14 yýl sonra patlayan volkanýn lavlarý silip götürdü. Bugün kýsaca Antigua (yani antika) olarak anýlan kent 200 yýlý aþkýn bir süre baþkent olarak kalýnca burada saraylar, kiliseler, manastýrlar inþa edildi. Bu sefer baþkenti büyük bir deprem sallayacak, binalarýn çoðunu yerle bir ederek Guatemala City’ye baþkentlik yolunu açacaktý ancak Antigua o günden sonra da önemli bir çekim merkezi olmayý sürdürdü.
AHTAPOT GÝBÝ SARMALIYOR
Þimdi gözlerinizi kapatýn ve bir park düþünün. Ortasýnda fýskiyeler olan, kare þeklinde ufak bir park burasý. Öyle bir park ki günün her saati capcanlý olsun. Parkýn karþýsýna heybetli bir katedral oturtun. (Resimde katedralin arka tarafýna depremde yýkýlan eski katedralin kalýntýlarýný eklemeyi unutmayýn lütfen.) Parkýn bir tarafýnda belediye binasý, diðer tarafýnda kentin önemli mimari yapýlarýndan Santa Catalina arký olsun. Diðer tarafýnda ise bugün kafe ve restoranlarýn hizmet verdiði binalar, arklarýn altýnda gün boyu insanlarýn aktýðý kaldýrýmlar yer alsýn. Ve parkýn dört bir yanýndan uzayan düzgün sokaklar düþleyin. Bu sokaklarda herbiri farklý renkte boyanmýþ tek katlý yapýlar olsun.
Yüzlerce yýldýr sapasaðlam kalmýþ taþ döþeli yollarda yürümekten hiç býkmayacaðýnýzý hissedeceksiniz, eminim. Etrafýnýzda dikkatinizi çekecek öyle çok þey olacak ki... Sokak yemekleri satan yorgun kadýnlar; kendiniz için, kendinize aldýysanýz arkadaþlarýnýz için, arkadaþým yok derseniz düþmanýnýz için (hepsinin ezberlediði bir mantra bu sanki) satýn almanýzý istedikleri capcanlý renklerde örtüler, þallar; geleneksel Guatemala müzik aleti marimba çalan kovboy þapkalý müzisyenler ve incik boncuk satan çocuklarla karþýlaþacaksýnýz. Belki onlardan da çok turist göreceksiniz. Diyorum ya Antigua ülkenin turizm baþkenti. Öyle çekici bir yer ki gelen ayrýlmak istemiyor, bir gelen bir daha geliyor. Antigua sadece gezmeye gelen yabancýlarý deðil, Ýspanyolca öðrenmek isteyenleri de aðýrlýyor. Pek çok kiþi Orta ve Güney Amerika gezisine bir süre Ýspanyolca öðrendiði Antigua’dan baþlýyor. Dil okullarý kent turizminin can damarlarýndan biri. Bu durum turistik hizmetlerin geliþmesini de saðlamýþ. Çevre kent ve ülkelerde yapacaðýnýz aktiviteler için bilgi ve bilet satýn alabileceðiniz acenteler, her türlü ulaþým olanaðý, farklý ülkelerin yiyeceklerini tadabileceðiniz restoranlar, her bütçeye uygun otel ve pansiyonlar, müzeler, masalarýndan birinde oturup yaþamýn akýþýný sessizce izleyebileceðiniz kafeler... Zaman burada deðiþik bir ritimde akýyor ve bu ritim ahtapot misali upuzun kollarýyla sizi sarýp sarmalýyor, yumuþak karnýna çekiyor. Ayrýlmak istemeseniz de zamaný geldiðinde nemli gözlerle veda ediyorsunuz bu ‘antika’ kente.
BAYRAMDA ÇÝÇEKTEN HALI SERÝYORLAR
GUATEMALALILAR dini bayramlara çok önem veriyor. Özellikle Hýristiyan aleminin en önemli dönemlerinden sayýlan Büyük Perhiz (Cuaresma), Kutsal Hafta (Semana Santa) ve Paskalya (Pascua) boyunca Antigua sokaklarý renkli kutlamalara evsahipliði yapýyor. Çiçek, yaprak ve dallardan oluþan devasa halýlar, sokaklar boyunca akan þaþalý kortej ve tüm etkinlikler sizi de bayram sevincine ortak edecektir. Festival renklerini sevenlerdenseniz Antigua’yý bu tarihlerde ziyaret edebilirsiniz.
VOLKANLARA GÜNÜBÝRLÝK GEZÝ
ÜLKENÝN aktif volkanlarýndan üçünü Antigua’dan görmek mümkün. Kentteki seyahat acentelerinin çoðu volkanlara günübirlik yürüyüþ turlarý düzenliyor. Fuego ve Acatenango volkanlarýna sadece uzmanlarýn çýkýþýna izin veriliyor. Gezginler daha çok Pacaya volkanýný ziyaret ediyor. Yýlýn bazý dönemlerinde Pacaya’ya çadýrda konaklanan turlar da düzenleniyor. Herhalde yýldýzlarýn altýnda volkanýn tepesindeki kýzýllýðý izlemek pek keyifli olurdu!
Eskiden manastýrmýþ þimdi otel
SANTO Domingo Manastýrý bir zamanlar kýtanýn en güzel, en büyük manastýrlarýndan biriymiþ ancak büyük depremde büyük kýsmý yýkýlmýþ. Guatemala’nýn zengin ailelerinden Castanedalarýn satýn alarak otele dönüþtürdüðü manastýrda otel müþterilerinin ücretsiz, dýþarýdan gelenlerin ise ücret karþýlýðý gezebileceði birkaç ufak müze de var, ancak bahçelerde yürümek bile manastýrýn bir zamanlar ne kadar önemli bir yer olduðunu anlamanýzý saðlýyor. (Otelin kenti tepeden gören de la Cruz tepesinde de bir restoraný var. Muhteþem Antigua manzarasýný izleyerek yemek yemek, tepedeki sanat eserlerini görmek isterseniz otelden kalkan ücretsiz servis otobüsüne binebilirsiniz.)
EV YAPIMI ÇÝKOLATA
‘CHICKEN bus’ denilen renkli otobüslerle kýsa bir yolculuk yapmak isterseniz önerebileceðim bir yer var: San Juan del Obispo. Bu kasabada pek çok evde çikolata yapýlýyor. Dona Josefa, kasabanýn ünlü çikolatacýlarýndan. Bu tatlý, yaþlý kadýn isteyenlere çikolatayý nasýl yaptýðýný Ýspanyolca anlatýyor. Çikolata yapýmýný görmek istiyorsanýz sabah 7’den önce orada olmalýsýnýz. Ayrýlýrken soðuk kýþ günlerinde içinizi ýsýtacak. Size hep Guatemala’yý anýmsatacak içeceðiniz için tatlý çikolata diskleri satýn almayý unutmayýn! (San Juan del Obispo otobüsleri pazaryerinin arkasýndaki terminalden kalkýyor ve yarým saat içinde sizi kasabaya ulaþtýrýyor.)
