Ýngiltere’nin AB’den ayrýlmasý yetmiyormuþ gibi Ýngiltere’nin Ýspanya ile savaþmasý gündemde. Brexit, çýkýþ, tazminat vs derken, iki sömürgeci deniz gücü 300 yýllýk bir arazi meselesinden savaþ söylemine geçti... Ýki uygar AB ülkesinin savaþmasý ne demek? Hani AB barýþ ve istikrar demekti? Hani AB üyeleri kendi aralarýndaki sorunlarý çözüp birliðe girmiþlerdi? Hepsi hikaye. Makyajý silince, altýndan tarih çýkýyor ve kimse tarihini unutmuyor.
Ýngiltere ile Ýspanya arasýndaki 300 yýllýk meselenin adý, Cebelitarýk. Ýspanya geri istiyor. Ýngiltere’nin bir kýsým siyasetçisi ve medyasý: Savaþýrýz ve vermeyiz, diyor. Üstelik emsali de varmýþ: Falkland! Hani Arjantin açýðýndaki minik adalar. 35 yýl oluyor. Üzerinde insandan çok koyun olan dandik adalar için yüzlerce kiþi ölmüþtü. Falkland için savaþan, Cebelitarýk için haydi haydi savaþýr. 
Akdeniz’in kapýsýnýn mandalý
Akdeniz’in giriþ kapýsýný Ýspanya ile Fas tutar. Atlas Okyanusu’ndan Akdeniz yapýnca, Boðazýn bir tarafý kocaman Ýspanya, diðeri de ayný büyüklükte Fas’týr... gibi görünse de, deðil. Boðaz’a adýný veren Cebelitarýk, Ýngiltere topraðýdýr. Koca boðazdaki minik burun, Cebelitarýk daðý ve çevresindeki 30 kilometrekarelik alan, Ýngiltere’dir. Ýspanya bu þehir devletin dýþýnda baþlar. Arada sýnýr vardýr, kapý vardýr. Ýspanyol polisi pasaport ve giriþ belgesi denetler.
Cebelitarýk’ý Ýngiltere 1704’te Ýspanya’dan savaþýp aldý. Sonra 1713’te anlaþma yapýp mülkiyeti tescilledi... Ýspanya bunu unutmadý. Geçen yýl Brexit kararý çýktý, Ýspanya ‘Ýngiltere AB’den çýkar, Cebelitarýk bize geçer’ diye havalandý. Olurdu olmazdý derken AB ‘Brexit görüþmelerinde Cebelitarýk konusu da var. Ýspanya bu konuya hassas. Çýkýþ konuþulurken Ýspanya’nýn veto hakký olur...’ gibi bir þey söyler gibi oldu, Londra kýlýcýný çekti: Cebelitarýk egemenliðinin pazarlýðý olmaz
Her ne kadar AB azýcýk çark edip Ýspanya vetosunu uyumaya aldýysa da, olan oldu. Ýngiltere ve Ýspanya’nýn rüyalarýnda Cebelitarýk var. Biri rüya görüyor, öbürü kâbus.
Savaþýrýz ne demek?
Cebelitarýk yeni bir sorun deðil. Ama 300 yýl da kimseye bir þey unutturmuyor. 300 yýl, buraya bir Ýspanyol yetkilisi bile adým atamamýþ, birkaç yýl önce bir Ýspanya Bakaný girdi de, tarih yazýldý. Kentteki 30 bin Ýngiliz vatandaþý, hayatýndan memnun. Gerçi Brexit Referandumunda ‘AB’de kalalým’ dediler. Þimdi ‘Biz AB’de kalalým ama Ýspanya’ya da baðlanmayalým’ diyenler var, ama Londra ‘Ben nereye gidersem, siz de geliyorsunuz’ diyor.
Brexit zaten bir sorunken bir de Cebelitarýk elden çýkarsa, Londra’da hükümet kalmaz, Muhafazakar Parti ‘Cebelitarýk’ý kaybeden parti’ olur ve Ýngiltere felakete girer... Zaten ‘Savaþýrýz’ diyenler, Muhafazakar Parti’nin eski liderleri. Daha doðrusu söylem: ‘Nasýl Baþbakan Thatcher Falkland için savaþtý, Baþbakan May de, Cebelitarýk için savaþýr’ þeklinde... Muhafazakar Partinin kadýn baþbakanlarý savaþ seviyorlar... Savaþ söyleminin sað-Muhafazakar siyasetin fantezisi olduðu zannedilir, ama Ýngiliz solunun lideri Jeremy Corbyn de koroya katýldý ve Cebelitarýk’ýn Ýspanyaya geçmesine izin vermeyeceðini söyledi. Ýngiltere’de sað-sol var, ama ulusal çýkarlar ve milliyetçi söylem temelinde var.
Ve ortam silahla oynayýp siyasi prim yapmaya uygun. Bu ortamda uzun boylu bir savaþ olmasa da, küçük bir bahaneden çatýþmaya girip, kamuoyunu derleyip toplamak, bazý siyasetçiler için çare sayýlabilir. Sadece Ýngiltere deðil, týkanmýþ Ýspanya siyaseti de çatýþmanýn faydasý olacaðýný düþünebilir. Bölgede zaten savaþ gemileri dolaþýyor, senin karasuyun, benim karasuyum... derken gerilimin týrmanmasý ve tetiðe basýlmasý mümkün.
Böyle bir durumda ilk tokadý vuran kazanýr ve taraflar bunun farkýnda. Ýlk olmak telaþý, durumu daha da geriyor... Ve evet tabii ki uygar AB ülkelerinin ve iki NATO müttefikinin birbiriyle savaþmasý düþünülemez, elbette savaþ söylemi kabul edilemez. Ama dedik iþte, makyajý silince altýndan çýkanlar farklý.
300 yýl önce uluslararasý anlaþmaya baðlanan, görünüþte hukuken kapanmýþ olmasý gereken meselelerin Avrupa’da nasýl konuþulduðuna bakarsak, bizim 50-100 yýllýk meseleleri konuþmamýza þaþýrmamak gerekiyor. Londra’nýn Cebelitarýk’ta nüfusu var ve ne yapacaksa onlarý korumak için yapacak. Biz de çevredeki kuzen ve akrabalarla ilgileniyoruz. Ne yapýyorsak, onlarý korumak ve kollamak için. Tarihi unutmadýk. Hem üstelik bir Avrupa Birliði üyesi deðiliz.
1300 yýldan fazla oluyor, Kuzey Afrika berberilerinden azadlý köle Tarýk Bin Ziyad, 12 bin kadar askerle Akdeniz’in karþý kýyýsýndaki Endülüs’ü fethe yollanýr. 711 yýlý Nisan ayý.
Komutan, Akdeniz’in giriþinde boðaza hakim olan ve sonradan Tarýk Daðý - Cebel el Tarýk adýný taþýyacak daðýn gölgesinde karaya çýkar. Görevi fetih, Hedefi Endülüs’ün hakimi Vizigot krallarýdýr. Karaya çýktýktan sonra bir rivayete göre, askerlerini taþýyan gemileri geri göndermiþ, baþka kaynaklara göre ise yaktýrmýþtýr. Yaktýrmýþ olmasý, tarihin efsaneye, efsanenin de günümüze bir cesaret ve dirayet hikayesi olarak yansýmasýdýr.
Tarýk, geri dönüþü olmayan kýyýda askerine seslenir:
“Ýhvaný Müslimin, Allahýn kelamýný yaymak için buradayýz. Karþýnýzda düþman, arkanýzda deniz var. Allah uðruna vuruþacaksýnýz. Ya galib geleceðiz, ya da þehid olacaðýz. Baþka bir yolu yoktur...”
Geri dönüþü düþünmeyen komutanýn, askerin gazabýndan kim kurtulur? Düþününce, ayný dirayeti günlük hayatta göstermenin gereðini kayýda geçirmek gerekir. Yaptýðýmýz her iþte Tarýk Bin Ziyad dirayeti olsun!
Fethin anýsýna Cebelitarýk’ta kýyýda bugün bir cami vardýr. Ýbrahim Camii... Suudi Kralý Fahad yaptýrmýþtý. Tarýk Bin Ziyad ve kahramanlarýnýn hatýrasýný yaþatýr. Esas hatýra, Endülüstür...
