Yabancý çalýþma izinlerinde uygulanan deðerlendirme kriterleri

Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý tarafýndan çalýþma izni baþvurularýnýn ilgili mercilerin görüþleri de dikkate alýnarak deðerlendirileceði Yabancýlarýn Çalýþma Ýzinleri Hakkýnda Kanunun Uygulama Yönetmeliði'nin 13'üncü maddesi ile hüküm altýna alýnmýþtýr.

1. Çalýþma izni talep edilen iþ yerinde en az beþ T.C. vatandaþýnýn istihdamý zorunludur. Ýzin isteyen yabancýnýn þirket ortaðý olmasý halinde beþ kiþilik istihdam þartý, Bakanlýkça verilecek bir yýllýk çalýþma izninin son altý ayý için aranýr. Ayný iþyerinde birden fazla yabancý için çalýþma izni talebinde bulunulmasý durumunda, çalýþma izni verilen ilk yabancýdan sonraki her bir yabancý için ayrý ayrý beþ T.C. vatandaþý istihdamý aranacaktýr.

2. Ýþyerinin ödenmiþ sermayesinin en az 100.000 TL veya brüt satýþlarýnýn en az 800.000 TL veya son yýl ihracat tutarýnýn en az 250.000 ABD Dolarý olmasý gerekmektedir.

3. Dernek ve vakýflarda çalýþacak yabancýlara iliþkin izin taleplerinde 2'nci madde, yabancý devlet havayollarýnýn Türkiye temsilciliklerinde, eðitim sektörü ve ev hizmetlerinde çalýþacak yabancýlarýn çalýþma izni baþvurularýnýn deðerlendirilmesinde ise, 1'inci ve 2'nci maddeler uygulanmayacaktýr.

4. Ýzin isteyen þirket ortaðý yabancýnýn, 40.000 TL'den az olmamak üzere sermaye payýnýn en az yüzde 20 olmasý zorunludur.

5. Ýþveren tarafýndan yabancýya ödeneceði beyan edilen aylýk ücret miktarýnýn yabancýnýn görev ve yetkinliði ile baðdaþýr seviyede olmasý zorunludur. Buna göre, baþvuru tarihi itibariyle yürürlükte bulunan asgari ücret tutarý dikkate alýnmak suretiyle yabancýya ödenecek ücretin en az;

- Üst düzey yöneticiler ve pilotlar için asgari ücretin 6,5 katý,

- Birim veya þube müdürleri ile mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 4 katý,

- Uzmanlýk ve ustalýk gerektiren iþlerde çalýþacaklar ile öðretmenler için asgari ücretin 3 katý,

- Ev hizmetlerinde çalýþtýrýlacak yabancýlar için en az asgari ücret, diðer mesleklerde çalýþacak yabancýlar için asgari ücretin 1,5 katý,

- Turizm-animasyon organizasyon firmalarýnda akrobat ve benzeri unvanlarda çalýþacak yabancýlar ile masör, masöz ve SPA terapisti gibi iþlerde çalýþacak yabancýlar için asgari ücretin 2 katý, olmasý gerekmektedir

6. Bünyelerinde;

- Ýzinli masaj salonu bulunduðunu kanýtlayan Kültür ve Turizm Bakanlýðýndan belgeli en az üç yýldýzlý turizm iþletmelerinin, belgeli tatil köylerinin, resmi makamlardan alýnmýþ faaliyet izni bulunan termal otellerin,

- Hamam-sauna-SPA vb. kompleksi bulunduran belgeli turizm iþletmeleriyle anlaþmalý (sözleþme bulunan) tesislerin,

- En az yirmi (20) Türk vatandaþý çalýþtýran resmi makamlardan izinli spor merkezlerinin,

- Masör, masöz ve SPA terapisti gibi uzmanlýk ve ustalýk gerektiren iþlerdeki yabancý çalýþtýrma talepleri deðerlendirmeye alýnacak, bu kapsamda bulunmayan iþletme ve iþyerlerinin talepleri ise uygun bulunmayacaktýr.

7. Eðlence sektörünün ve turizm-animasyon organizasyon firmalarýnýn uzmanlýk ve ustalýk gerektiren iþlerinde istihdam edilecek yabancýlar için en az 10 T.C. vatandaþý çalýþtýrýlmasý halinde her bir yabancý için ayrý ayrý beþ T.C. vatandaþý istihdamýna iliþkin kota ayrýca uygulanmayacaktýr.

Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý, Türkiye'nin taraf olduðu ikili ya da çok taraflý sözleþmelerde aksi öngörülmedikçe, çalýþma izni ve izin uzatma baþvurularýnýn deðerlendirilmesinde; yabancýnýn ikamet ve çalýþma izninin süresi ile hizmet akdinin ve iþin süresine göre belirli bir iþyeri ya da iþletmede ve belirli bir meslekte, yalnýz bu iþe münhasýr kalmak kaydýyla iþ piyasasýndaki durum, çalýþma hayatýndaki geliþmeler, istihdama iliþkin sektörel, coðrafi ve ekonomik konjonktür deðiþikliklerini dikkate alma yetkisine sahiptir.

Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý, ülke içinden istihdam yerine yabancý istihdamýný haklý kýlacak gerekçeleri deðerlendirirken, iþin özel niteliðini gösterir bilgiler ile yabancýnýn eðitim durumu, çalýþacaðý iþyerinin ulusal ekonomiye katkýsý ve bu niteliklere uygun ücret düzeyi ile istihdam durumunu da dikkate almakla yetkilidir. Bu anlamda Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý tarafýndan çalýþma izni baþvurularýnda dikkate alýnan kriterlerde yabancýlara uygulanacak ücret seviyeleri asgari ücrete baðlý olarak deðiþmekte olup 2022 yýlý için ücret seviyesi aþaðýdaki gibidir.