76 ülke Oscar kuyruðunda! 2014 yýlý Yabancý Dilde En Ýyi Film Oscar adaylýðý için Amerikan Sinema Sanatlarý ve Bilimleri Akademisi’ne baþvuruda rekor kýrýldý. Tam 76 ülke film gönderdi! Baþvurular arasýnda 50 yýl sonra bir film gönderen Pakistan bile var.
Hindistan’ýn önde gelen aktörlerinden Nasreddin Þah’ýn baþrollerden birini üstlendiði “Zinda Bhaag” Lahore’da gündelik hayatýn zorluklarýndan ve kaçýþ hayallerinden dem vuran bir film. Biri kadýn biri erkek iki genç baðýmsýz yönetmen olan Meenu Gaur ve Farjad Nabi, Pakistan gençliðinin özlemlerini anlatmaya gayret ediyor.
Doðu’dan gelen filmler ilginç çeliþkileri içinde barýndýrýyor. Demokrasiye geçiþi söz konusu bile olmayan Suudi Arabistan’ýn ilk kadýn sinemacýsý Haifa El Mansur’un bütün dünyada ilgiyle karþýlanan “Vecide” adlý filmi ülkesinin adayý. Filmin son derece dengeli bir senaryo, özenli bir sinematografi ve üstün oyunculuk performanslarýyla Suudi kadýnlarýn ne büyük baský altýnda yaþadýðýný, erkeklerin elinde oyuncak olduklarýný sergilemesi oldukça çarpýcý.
Ýran’ýn tavrýna ise çeliþkiliden çok çifte standartlý denmeli. Cafer Panahi’yi evine hapsederken Asghar Farhadi’yi baþtacý ediyor Ýran yönetimi. Farhadi’nin “Bir Ayrýlýk” ile Oscar kazanmasýnýn ardýndan bildik nedenlerle Akademi Ödülleri’ni boykot eden Ýran, yönetmenin Paris’te geçen, sadece bir oyuncusu Ýranlý olan Fransýzca filmi “Geçmiþ” ile þansý olduðunu görünce boykotu kaldýrýverdi. Oysa geçen yýl En Ýyi Film Oscarý’ný kazanan “Argo” yüzünden hop oturup hop kalkmýþtý. Ellerinde kalan rejimle barýþýk tek yönetmen Farhadi ne de olsa...
Türkiye’nin aday adayý Yýlmaz Erdoðan’ýn “Kelebeðin Rüyasý”. Eðer Akademi’nin Yabancý Dilde Film’den sorumlu komitesi “Haydi bu yýl da bir Türkiye yapýmý alalým” demezse iþimiz zor... Sýnýr komþusu Meksika, Amat Escalante’ye Cannes’da En Ýyi Yönetmen Ödülü kazandýran “Heli” ve Romanya’nýn Altýn Ayý sahibi “Çocuk Pozu” güçlü adaylar.
***
Akademi komitesi büyük ustalara ne kadar kayýtsýz kalabilir bilinmez: Çek Cumhuriyeti’nin Oscarlý yönetmeni Jiri Menzel “Don Juans” ile aday adayý. Polonya ise yeni bir Andrzej Wajda filmi olan ve Dayanýþma’nýn liderinin hayatýný konu alan “Walesa: Man of Hope”u aday gösterdi. Hong Kong’u Wong Kar Wai’nin “The Grandmaster”ý temsil ediyor. Danimarka’dan Thomas Vinterberg’in “Onur Savaþý”, “Brezilya’dan “Komþu Sesler”, Þili’den “Gloria”, belgesel olduðu halde arýlarýn yokoluþuna deðindiði için Ýsviçre’den “Baldan Acý”, Bosna’dan daha önce Oscar kazanmýþ yönetmeni Danis Tanoviç’in imzasýný taþýyan “Bir Hurdacýnýn Hayatý” ve tabii Fransa’dan “Renoir” daha kolay seçimler olarak baþka filmlerle birlikte öne çýkýyor.
Patrice Chereau’nun ardýndan...
“L’homme blesse”, “Kraliçe Margot”, “Mahremiyet” ve “Beni Seven Trene Biner” baþta olmak üzere güzel filmleriyle, sahneye koyduðu Wagner operalarýyla, tiyatro oyunlarýyla, hatta oyunculuðuyla tanýnan Fransýz yönetmen Patrice Chereau 7 Ekim’de kansere yenik düþtü.
Çalýþkan, disiplinli, enerjik, yaratýcý ve tartýþmacý bir insan olarak tanýnan Chereau’nun ardýndan ünlü besteci ve þef Pierre Boulez’in “Peter Stein’ýn yaný sýra çalýþma isteði duyduðum tek yönetmen” demesi bile baþlý baþýna bir onur. “Kraliçe Margot” ile 1994 Cannes Film Festivali’nde Jüri Ödülü, “Mahremiyet” ile 2001 Berlin Film Festivali’nde Altýn Ayý kazanan Chereau, oyuncularýna de büyük ödüller kazandýrdý.
2010 yýlýnda Louvre Müzesi’nin onur konuðu olarak davet edilen Chereau, koleksiyondan seçtiði 40 eseri kapsayan Yüzler ve Bedenler baþlýðý altýnda Georges Pompidou Merkezi’nde ve Orsay Müzesi’nde sergiledi. Bu etkinlik için tuttuðu günlükten uyarlanan tiyatro oyunu 15 Ekim’den itibaren Paris’te bir tiyatro eseri olarak sahnelenecek. Böylece Fransýz sanatseverlerle hakiki bir entelektüel olan Chereau ile en sevdiði yerde vedalaþmýþ olacak.
